bağdatlı ruhi

• babası bağdat'da görev yaparken orada doğmuş ve bağdatî olarak tanınmış 16. asır divan şairidir. kendisi aynı zamanda memurdur da (sipahi eri demek daha doğru) emekliliğine doğru yükselmiş ve şam'da kadılık dahi yapmıştır şair. büyük iran şairi hafız'dan ilham aldığı rivayet olunur kendisinin. memuriyetten olsa gerek pek çok kaside yazmıştır aynı zamanda.
• "mâ rind-i sabûhî-zede-i bezm-i elest’îm
  pîş ez heme dürdî-keş ü pîş ez heme mestîm" ruhî-i bağdadî
  
  yani:
  biz elest meclisi’nde sabah şarabını içenlerdeniz.
  herkesten önde şarabın tortusunu içtik, hepsinden çok sarhoşuz.
• güzel beyitlerinden biri için
  http://www.fatihakturk.com/…bugun-ustad-olayim-der/
• yüzüne medh edeni sanma dost bir ben isem
  yolunda medhini gör gaibane kim söyler
• kunc-i firkatte rakiba bizi tenha sanma
  yar eğer sende yatursa elemi bizde yatur. demiş şairdir.
  meali ise:
  -"ey rakip! ayrılık köşesinde bizi tek başımıza bilmiş sanma; eğer sevgili senin koynunda yatıyorsa elemi de bizim koynumuzda yatmaktadır."
  (bkz: eski sevgiliden geriye kalanlar)
• merhum sabri ülgener'in zihniyet aydınlar ve izm'ler adlı kitabında bağdatlı ruhi ile ziya paşa'nın terkib-i bendleri üzerinden bir osmanlı toplumu etüdü vardır ki okuyanın ağzını bir karış açık bırakır.
• "gör zâhidi kim sâhib-i irşad olayım der,
  dün mektebe vardı, bugün üstad olayım der."
  
  kendisi bu güzel beytin sahibi olup, 16.yy'daki divan edebiyatı şairlerindendir.
• dermiş hakim bilmediğim nesne kalmadı
  dünyayı bildi biçare kendini bilmedi
• gerçek adı osman olan divan şairimizdir. ruhi mahlasıyla yazan çok fazla şair vardır ve "bağdadi" adı kendisini diğer şairlerden ayırmak için sonradan verilmiştir. yazdığı divandaki ifadelere bakarak kendisini mevlevi ve ya bektaşi kabul edenler olsa da herhangi bir tarikata mensup olduğu bilinmemektedir. vahdet-i vücut anlayışını benimsemiştir.
• şu "yuf", yani 15. bendi ile her zaman kendisine hayran kalacağım şair. özellikle ikinci beyit;
  
  yuf hârına dehrin gül-i gülzârına hem yuf
  ağyârına yuf yâr-ı cefâkârına hem yuf
  
  çün ehl-i vücudün yeri sahrâ-yi ademdir
  yuf kaafile vü kaafile-sâlârına hem yuf
  
  zî-kıymet olunca nidelim câh ü celâli
  yuf anı satan dûna hırîdârına hem yuf
  
  ârif ki ola müdbir ü nâdân ola mukbil
  ikbâline yuf âlemin idbârına hem yuf
  
  çarh-ı feleğin sa'dine vü nahsine lâ'net
  kevkeblerinin sâbit ü seyyârına hem yuf
  
  çün oldu harâm ehl-i hak a dünya vü ukba
  cehd eyle ne ukbâ ola hâtırda ne dünyâ