hesabın var mı? giriş yap

  • "6 ortalı harita-metod defter aldım, amel defterimi kendim de tutuyorum, ne bok yiyosam yazıyorum. ölünce karşılaştırıcam, fazladan geçirmesinler..."

  • hakkında biraz farklı düşünülmesi gereken savaş.

    yoğun bir şekilde hem yazılı hem de görsel kaynaklarda kestirme bir ifadeyle bu savaşın alman yenilgisinin başlangıcı olduğu fikri savunulsa da o dönemki diğer askeri ve siyasi gelişmeler sonucunda bu savaşa bakışın farkı olması gerekmekte.

    'eğer'lerle konuşmak gerekirse eğer hitler;

    - moskova saldırısı hızını almışken merkez ordu grubunun bir kısmını güney rusya'ya çevirtmese ve tam güçle moskova üzerine yüklenilmesine izin verse,

    - 1941-42 kışında moskova saldırısının zayıflaması neticesi alman yüksek komutanlığı'nın tavsiyelerine uysa ve elde edilen noktalara savunma hatları kurup taktik geri çekilmeler dahil tüm harekat inisiyatifini cephe komutanlarına bıraksa,

    - japonlarla koordinasyonu daha fazla olsa ve japonların 7 aralık 1941'de yaptığı pearl harbor saldırısının hemen arkasından kimselere danışmadan pat diye amerika'ya savaş ilan etmese,

    - ve rusya seferi başlamadan önce seferin askeri, ideolojik ve ekonomik hedeflerini netleştirmiş olsa.

    bugün büyük ihtimalle stalingrad savaşı yalnızca klasik bir kızıl ordu imhası ile sonuçlanan kısa süreli bir çatışma olarak kayıtlara geçecekti.

    yorumları yapan arkadaşlar sürekli tekdüze bir şekilde kış mevsiminden, göring'in ahmaklığından ve almanlarla birlikte savaşan zayıf mihver devletleri kuvvetlerinden dem vuruyor. evet bunlar inkar edilemez gerçekler ve alman ordusunu ciddi zorlayan etkenler. gelgelelim gözden kaçırdığınız asıl nokta almanların rusya seferinin az önce de yazdığım gibi hedeflerinin net tayin edilememesi. yani bu harekatın asıl amacı sovyet askeri gücünün tamamen kırılarak sovyetlerin en azından avrupa'ya komşu ve almanların işine yarayacak en güçlü ekonomik bölümlerinin ele geçirilmesi mi olacaktı (mesela fransa seferi gibi) yoksa sovyet egemenliği tamamen mi çökertilecekti?

    harekatın en başında alman ordusu hareketleri klasik bir düşmanın imhası şeklinde iken karşılarına çıkan kızıl ordu birliklerinin moskova önlerine dek giderek azalması sonucu alman ordusunun komuta heyetinin sahte bir yenilmezlik havasına büründüğü ve yanlış istihbarat raporlarına göre değerlendirme yapan hitler'in kızıl ordunun belinin kırıldığını düşünerek askeri ve psikolojik hedefleri gözardı ederek kavgam'da bahsettiği yaşam alanı tezi doğrultusunda ekonomik anlamda güçlü bölgelere yöneldiği yadsınamaz bir gerçeklik. bu noktada nazi ideolojisinin siyasi hedeflerinin barbarossa harekatının askeri amaçları önüne geçtiği, bu nedenle neredeyse tüm genelkurmay ve cephe komutanlarının protestolarına ve feryatlarına rağmen moskova'ya ilerleyen merkez ordu grubunun en önemli birliklerinin ukrayna'nın verimli buğday tarlalarını almak için güneye döndürülmesi stalingrad öncesi küçük bir felaket sayılan moskova harekatının kaybedilmesinin en önemli sebebidir örneğin.

    moskova savaşı aslında alman ordusu için stalingrad'dan önce yaşanan ilk ciddi moral çöküntüsü aslında. 1941'in aralık ayının sonunda hitler'e sunulan raporlarda bahardan önce bir sovyet taarruzunun beklenmediği açıkça vurgulanırken bu raporların sunulmasından hemen 2 gün sonra stalin'in japonya'nın amerika saldırısı sonrası o taraftan çektiği birliklerle ciddi bir karşı saldırıya geçmesi almanlara büyük bir şok yaşattı. her ne kadar cani ruhlu bir kişi olsa da stalin'in keskin zekası ve hitler'e nazaran daha gerçekçi durum değerlendirmesi yapabilmesi japonların amerika ile meşgul olacağını ve kendilerine bulaşmayacaklarını anlamasına yolaçtı. burada hitler'in en büyük stratejik hatası ortaya çıkıyor; müttefiği ile yetersiz iletişim. almanya ve japonya her ne kadar ittifak yapmış bile olsa savaştıkları karşı bloktaki ülkelerin yarısı kadar bile iletişimleri ve koordinasyonları olmadığından herkes kafasına göre takılıyordu ve bu noktayı gören stalin en iyi şekilde hamlesini yaptı.

    alman doğu cephesi neredeyse 2000 mil uzunluğunda inanılmaz geniş bir cephe ve bundan önce sürekli dar cephelerde harekat yapmaya alılşan alman ordusu için hakimiyet kurulması çok zor bir yer. makine kullanımı had safhaya ulaşan bir ordu olsa da cepheyi besleyen lojistik kolları hala büyük oranda atlara bağlı olan alman ordusu, ray açıklığı avrupa standartlarına göre farklı olan rus demiryollarının da yarattığı zorluk düşünüldüğünde bu kadar geniş bir cepheyi neredeyse 4 sene elde tutabilmesiyle aslında lojistik ve operasyonel anlamda çok başarılı bir performans çizdi. bununla birlikte buraya yorum yazan arkadaşların önemli bir kısmı şunu da atlıyor, stalingrad'da kaybedilen ordu, insan gücü ve teçhizat açısından bakarsanız almanların telafi edemeyeceği bir seviyede değildi. unutmayın ki almanlar doğu cephesinde harekat inisiyatifini temmuz 1943'teki kursk savaşının sonuna dek ellerinde tuttu, stalingrad'daki hezimetin yerine yeni birlikler oluşturdu ve bu yeni güçleriyle sovyetlerin aylarca hazırladığı kursk cebinin 3 savunma hattının ilk 2 hattını darmadağın edip neredeyse 3. hattı da delecek ve barbarossa günlerine geri döneceklerdi.

    askeri anlamda bakarsanız stalingrad savaşı aslından son derece gereksiz bir savaş. bunun çıkma nedeni hazar denizi kıyısındaki rus petrol bölgelerini ele geçirmek için güney ordu grubundan o tarafa dönen 6.ordu'nun "yav he he" diyerekten stalingrad'ı pas geçmemesi. onun dışında gerçekten adı dışında bu kentin kesinlikle stratejik bir önemi yok yani bir harkov veya orel gibi değil. yaygın magazinel inanış elbette işte hitler stalin'i sevmiyormuş adını taşıyan bir kenti yokedecekmiş falan fıstık ama realiteye bakarsanız biraz da sovyetlerin almanları bilinçli olarak azdırıp üstlerine çekme durumu da var. neyse bu konuya girmeyeyim şimdi çünkü stalin'in bunu tüm doğu cephesi için bilinçli olarak yaptırdığına dair güçlü iddialar var. o ayrı bir entry konusu. bir de stalingrad'da sıkışan ordunun defalarca hitler'e yalvarmışlıği var kuşatma çemberini yarmak için. bu şu demek, çember içine alınan bir ordu tüm gücünü çemberin en zayıf olduğunu düşündükleri bir noktaya konsantre ederek savaşa girişiyor. bu olay ciddi bir karşı saldırı demek ve saldırı yeteneği ile tanınan alman ordusu eğer bunu yapabilseydi yüksek ihtimalle kurtulabilirdi ama hitler saçma bir şekilde son mermiye kadar savaşma saplantısından vazgeçmediği ve taktik geri çekilmenin öneminin ne olduğunu bir türlü anlayamadığı için 6.ordu felakete sürüklendi.

    alman ordusu yaygın inanışın aksine taa 1944-45 kışına dek muharebe gücünü koruyan ve ciddi tehdit olan bir ordu. yani stalingrad ertesinde çılgın şekilde tahkim edilmiş kursk bölgesine taarruz edebilen, arada yığınla küçük taarruzu ve savunma savaşını sürdüren, rusya'da öğrendikleri esnek savunma anlayışını giderek çok dehşetli pratiğe dönüştürebilen ve onca kayba rağmen yeteneklerini koruyabilen bir ordu. bu açıdan bakarsanız stalingrad ertesinde eğer almanlar amerika'ya savaş ilan etmemiş olsa sovyet savunması için çok önemli olan müttefik yardımı gelmeyecekti çünkü amerika'nın o anda almanlara savaş ilan etmesi için ortada bir bahane yoktu. eğer amerika almanya'ya savaş ilan edemeseydi sadece ingiltere sovyetlere yardım edemezdi (sovyetlere verilen yardımın çoğu amerikan orijinlidir), kuzey afrika kaybedilmezdi, 1943 gibi erken bir tarihte italya işgal edilemez ve alman güney cephesi büyük bir risk altına girmezdi (almanlar buraya çok büyük bir ordu bağlamak zorunda kaldı). ve sovyetler kendi başlarına almanlara direnmek zorunda kalır, büyük ihtimalle de iki taraf bir şekilde ateşkese razı olurdu.

    savaşı değerlendirirken onun dinamiklerini çok yönlü irdelemeniz gerekiyor. sadece bir savaş askerileşmiş bir ulusu yıkamaz. mesela stalingrad savaşının gerçek sonuçlarından alman halkı ancak 1945 sonunda haberdar oldu. diktatörlük bu yenilgiyi bile çok ciddi şekilde sansürleyerek halkına aktarmıştı ve hem halkın hem de ordunun savaş motivasyonu bundan çok az etkilendi. bu nedenle olaya geniş açıdan bakın. stalingrad sovyetler açısından gerçek bir zaferdir ama propaganda yoluyla da ciddi şişirilmiş bir savaştır.

  • amaçlarının olmaması.

    büyümeyi bekliyorlar resmen, saçma sapan şeylere ilgi göstermeler falan. geçen bir bebek gördüm mesela sırt üstü yere uzanmış tavana bakıp gülüyor. korktum lan resmen kime gülüyor bu diye. hemen uzaklaştım oradan. kaç aylık insan sonuçta, kendi başının çaresine baksın az.

  • dün akşam intikam dizisini seyrederken aklıma takılan husus. dizide kızın anası oğlana 25 bin veriyor, oğlan da alıyor. bence günümüz şartlarında bir kızı bırakmak için, hele de kız zenginse 25 bin çok az para. gerçi bu para kızla çıkma süresi, aşkın büyüklüğü, ailenin ciddiyeti, nakite sıkışma gibi parametreler göz önünde bulundurularak hesaplanır ancak yine de 25 bin kurtarmazdı.

    mesela o anda ben eşime, baban bana 25 bin verseydi seni bırakmazdım, çatır çatır pazarlık eder rahat 75-100 bin alırdım dedim, gözlerime sevgiyle baktı. yani demem o ki kızımdan ayrıl diye verilen paranın ciddiyetle hesaplanması gerekir. boğaza nazır villada otururken, kızına doğum gününde hediye diye 250 bin liralık araba alırken, sevgilisine kızımdan ayrıl diye 25 bin vermenin hiçbir mantığı yok. o kız su içinde 100 bin ederdi.

  • 10 ay neden bekleyeceğiz ki, merkez bankası hemen çalışmaya başlarsa 15 milyar tl'yi 3- 4 gün içinde basar. 15 milyara lufthansa'yı aldıktan sonra 150 milyar bastırır gider boeing'i de alırız. matbaa bizim değil mi, basar basar tüm dünyayı satın alırız amk.

  • çirkini öpmemişler kendini namuslu sanmış diye bir söz var bizde. orada dayak yiyen bir kadın olsa böyle tepki gösterir miydi acaba sayın namus timsali a. kodumun ahlak bekçisi motorcu...

  • 20 mart 2021'de, yine bir gece yarısı ülkenin merkez bankası başkanını görevden alarak sadece 3 ayda ülkenin para biriminin %20 değer kaybetmesine neden olarak 83 milyonu rahatsız eden bir zübüğün gece yarısı kimsenin kimseyi rahatsız etme hakkı yoktur diyerek getirdiği yasaktır.