hesabın var mı? giriş yap

  • ilk defa 1970 yılında gordon gallup tarafından, insan dışındaki canlıların kendisini tanıyıp tanıyamayacağını test etmek için yapılmıştır.

    deney yapılırken, canlının normalde göremeyeceği bir yeri deri renginden farklı bir boyayla boyanır, boya kuruduktan sonra hayvanın önüne bir ayna getirilir ve davranışları gözlemlenir. eğer hayvan boyalı yerine dokunup, incelerse karşısındakinin başka birisi olmadığını, kendisi olduğunu anladığı kabul edilir.

    1970 yılında gallup, yetişkinlik yaşına ulaşmamış iki erkek ve iki dişi şempanze üzerinde bir deney yapar. daha önce hiç ayna görmemiş olan bu şempanzelerin her biri, tek başına farklı birer odaya koyulur. daha sonra önlerine büyük bir ayna koyulur ve 80 saat boyunca bu ayna periyodik olarak şempanzelere doğru yaklaştırılır. ilk başlarda şempanzeler kendi görüntülerini görünce bunu bir tehdit olarak algılar ve saldıracak gibi davranırlar ama daha sonra aynadaki canlının kendi davranışlarını taklit ettiğini görünce farklı davranmaya başlarlar. ayna yokken hiç yapmadıkları bazı davranışlar, kendi tüylerini düzeltme, değişik yüz şekilleri yapma veya baloncuk çıkarma gibi davranışlardır.

    gallup daha sonra bu deneyini ilerletmeye karar verir. şempanzelerin görünüşlerini değiştirerek nasıl davranacaklarını izler. ilk etapta şempanzelerin kaşlarının üzerine ve diğer taraftaki kulaklarının üstüne kırmızı bir boya sürer. boyalar kuruyup, herhangi bir koku veya deri üzerinde his kalmadığında davranışlarını tekrar izlemeye başlarlar. aynalar olmadığında şempanzelerin boyalı yere dokunma sıklığı sadece 1 dir. aynalar getirildiğindeyse 30 dakika içinde şempanzeler boyalı bölgelerine 4 ile 10 kez arasında dokunmuştur. şempanzeler boyalı bölgelerini temizlemeye çalışmış, boyalı yere dokunduktan sonra parmaklarına bakmış ve boyalı bölgeyi daha iyi görebilmek için aynaya farklı açılardan yaklaşmıştır.

    aynada kendini tanıyan canlılar, dört aşama geçirir.
    1 - sosyal karşılık verme
    2 - fiziksel inceleme
    3 - karşıdaki canlının aynı davranışları yaptığını test etme
    4 - kendisini gördüğünü fark etme

    benzer bir deney filler üzerinde de gerçekleştirilmiştir. 2006 yılında üç dişi asya filinin normalde göremeyecekleri yerleri deriyle aynı renkle ve deriden farklı renkle boyanmıştır. sadece bir fil kendisini incelerken, diğerleri hiçbir şey yapmamıştır. ancak bu deneyin yetersiz olduğu ileri sürülmüş, çünkü aynaların yeterince büyük olmadığı belirtilmiştir. bunun üzerine 2.5m - 2.5m bir ayna kullanılarak deney tekrar yapılmıştır. bu deneyde filler arka taraflarını incelemiş ve bir fil yemeğini yemek için aynaya yaklaşmıştır. fillerde kendini tanımanın kanıtı ise, happy ismindeki filin alnına çizilen kırmızı x işaretini hortumuyla incelemesiyle sağlanmıştır. aynı bölgenin yakınlarına renksiz bir boyaylada işaret koyulmuş ve filin koku veya deri üzerinde oluşan hisse yönelmediği, kendi yansımasında gördüğü kırmızı boyaya dikkat ettiği kanıtlanmıştır.

    bir deneyde karıncalar üzerinde yapılmıştır. karıncaların üzerine mavi bir boyayla nokta koyulmuş ve daha sonra kendilerinin karşısına ayna getirilmiştir. karıncalar mavi noktayı temizlemeye çalışmış, kendileriyle aynı renkte olan kahverengi noktalarlaysa ilgilenmemiştir.

    saksağanların boğaz kısmına kırmızı, sarı ve siyah renkte kağıtlar yapıştırılarak deney yapılmıştır. saksağanların kağıtlardan rahatsız olmadığı, buna karşılık renkli kağıt yapıştırılan saksağanların aynayı görünce kağıttan kurtulmaya çalıştığı ama kendi tüyleriyle aynı renkte siyah kağıt yapıştırılan saksağanınsa hiçbir müdahalede bulunmadığı gözlemlenmiştir. şimdiye kadar kuşlar üzerinde yapılmış deneylere göre, saksağanlar kendisini tanıyabilen tek kuş türüdür.

    ayna testini geçen canlılar şöyledir ;
    asya fili
    şempanze
    bonobo
    borneo orangutanı
    yunus balığı
    katil balina
    saksağan
    karınca

    ayna testini geçemeyen canlılarsa şöyledir ;
    deniz aslanı
    panda
    goril
    gibon
    makak
    al yanaklı şebek
    kapuçin maymunu
    habeşistan maymunu
    gri afrika papağanı
    küçük karga
    ahtapot

    birde şöyle bir video bulunur, çeşitli kedigillerin aynada kendilerini görmeleriyle ilgili ;
    youtube

  • bu tarz karakter sahibi insanları popüler yapan kişiler düşünsün.. eskiden sanatçının da insan olanı sevilirdi.. seyirciden izin alıp ceketini çıkaran sanatçılar gördü bu ülke..

  • (bkz: gerçek finlandiya bu değil)

    edit: sadece boş bkz girmeye gönlüm el vermedi. abi anlamıyorum, bu adamlar savaştan kaçmadılar mı? canları tehlikede değil miydi? avrupa'ya geçebilmek için türlü yol denemediler mi? haberde tornio'dan helsinki'ye 700 küsür km yol gittikleri yazıyor. yani beyefendiler tornio'yu da beğenmemiş helsinki'ye gelmiş. sonra helsinki'deki sosyal hayat da kesmemiş bunları gerisin geri tornio'ya, oradan da isveç'e geri dönmeyi düşünüyorlar. tamam, buz gibi nemrut havayı ben de sevmem, tek başına depresyon sebebidir, ama seyyah gibi tüm kabile bir oraya bir buraya göç edecek enerjiyi nereden buluyorlar anlamıyorum. ser sefil yollarda sürünmek hoşlarına gidiyor herhalde. çay yokmuş! çayı ne yapacaksın anasını satayım. adam finlandiya'ya gitmiş çay yok diyor. troll müdür nedir...

  • başlığın tam hali enflasyonu 15 temmuz darbe girişiminin devamı olarak görüyoruz'dur. neyse, konumuza dönelim.

    cumhurbaşkanı erdoğan'ın bugünkü açıklamasından bir kesittir

    yahu arkadaş sebep faiz değil miydi?
    sebep dış güçler değil miydi?
    sebep geçmişten gelen yanlış politikalar değil miydi?
    sebep gezi eylemleri değil miydi?
    şimdi enflasyonun sebebi 15 temmuz mu oldu?

    artık mantıklı açıklamalara bile gerek duymuyorlar. yiyen yiyor nasıl olsa..

  • bir gün yolumu kaybettim ve bir çıkmaz sokaga girdim. sokagin icindeki bir konteynerde yasayan yasli bir kadinla tanistim. babasina bakmak icin evlenmemis ve yalnız kalmıs. para verdim, almadi. muratpasa belediyesi bana her gün sıcak yemek gonderiyor dedi. sen de bana pismis yemek getir, yorgan getir dedi. diyecegim, o aşevi birçok insanın, evsizlerin umuduydu. gerçekti.

  • kalitesini belirlemek için kullanılan kıstaslar

    1 - kökeni : en kalitelileri aichi bölgesindeki ishio şehrinden ve kyoto bölgesindeki uji şehrinden gelir. dünya üretimin %80'i japonyada yapılır ve en kalitelileri buradadır.

    2 - fiyat : çok ucuz olması elbette kötü ama çok pahalı olması kaliteli olacağı anlamına gelmiyor. fiyat farkının sebebi kullanım türüne göre ayrıldığı katagoriden dolayı olabilir, en son buna değineceğim.

    3 - renk : ne kadar açık yeşilse o kadar iyidir çünkü kaliteli matcha (kama matcha, seramoni matchası) bitkinin en üst kısmından toplanır ve daha çok güneş aldığı için daha yeşil olur ancak düşük kaliteli matcha daha altlardaki yapraklardan yapılır bu da ona haki yeşiline yakın bi renk verir

    4 - tat : kaliteli matchanın tadı daha tatlı ve bitkiseldir ( bence yeni kesilmiş çimen kokusu gibi bir tadı oluyor), kalitesizininse tadı acıdır ve nori'ye yakın bi kokusu olur.

    matcha türleri : dört adet vardır ve kalitelisinin kalitesizden farkı yaprağın bitki üzerindeki yüksekliğidir. en tepedekinden en alttakine (yani kaliteliden kalitesize) kullanım alanlarıyla birlikte sırası şöyledir:

    1) kama matcha : çay seramonisi için kullanılır.

    2) erken/morning matcha : klasik çay matchasıdır, erken hasat edilir ve hasat edilmeyen yapraklar kama matcha olur.

    3) gotcha matcha : kafelerde ve benzeri yerlerde smoothie, latte ve benzeri içecekler için bu tür kullanılır.

    4) dakota matcha : düşük kaliteli ve ekonomik seçenek. tatlı ve benzeri ürünlerde kullanılır