• candarli soyundan sadrazam olan ilk zattir. osmanli devletinin besinci sadrazamidir. 1368 ile 1387 yillari arasinda sadaret vazifesini ustlenmis, osmanlilarin beylikten devletlige gecis surecinde baslica rolu ustlenenlerden biri olmustur. 1. murad ve yildirim bayezid devirlerinin en gozde kisisi olmustur.
  • ismail hakkı uzunçarşılı, çandalı sülâlesinin atası, hem çandalı halil paşa’nın hem de çandarlı mahmut çelebi’nin dedesi, çandarlı hayreddin paşa (çandarlı kara halil) hakkında “hammer tarihi”nden bir alıntı yapmış. hammer'in 1837’de yayımlanan eseri “günümüze kadar osmanlı impatorluğu tarihi”nin ilk cildinde “hayreddin paşa hakkında şu kaydı” düşmüş:

    “hatırlardadır kî; çandarlı kara halil, yeniçerilik müessesesinin ve kara ordularının mucîdidir.”
  • çandarlı kara halil hayrettin paşa olarak da bilinen çandarlı vezir-i azamı.
    bu ailenin osmanlıda ilk kez güç kazanmasını sağlamıştır.
  • yeniçeri ocağının fikir babası olan devlet adamıdır.

    pençik uygulaması gereğince ganimetin ve esirlerin 4/5'i savaşan askere, 1/5'i devlete kalıyordu. işte çandarlı kara halil paşa devlete düşen bu 1/5'lik esirleri, osmanlı ordusunun hizmetine almış bu olay devşirme sistemin başlangıcı olmuştur. yıldırım bayezid'den itibaren esir askerler yerine gayrı-müslim ailelerin çocuklarından devşirme alınarak, asker alımı sistematikleşmiştir.
  • osmanlı'nın ilk kazaskeridir.
  • osmanlı maliyesinin teşkilatlanmasında önemli rol oynamış, 14. yy'da yaşamış bir kadı.
  • vezir-i azam makamını ilk olarak güçlendiren devlet adamıdır..
  • çandarlı sülalesinde yüksek mevkilere gelen ilk kişidir. osmanlı devleti'nin askeri, mali ve idari alanlarda teşkilatlanmasında önemli katkıları olmuştur.

    ilmiye sınıfından yetişen kara halil'in hayatının ilk yıllarına dair net bilgi yoktur. ahi teşkilatına mensup olduğu bilinmektedir. iznik medresesi müderrislerinden taceddin kürdi'nin kızıyla evlendikten sonra şeyh edebali'yle ve dolayısıyla osman bey'le akrabalık kurmuş oldu. kurduğu bu akrabalık, devlet içinde hızla yükselmesine olanak sağladı.

    osman bey'in hasta olduğu ve orhan bey'in vekalet ettiği yıllarda bilecik kadısı oldu. 1331 senesinde iznik osmanlı toprağı olunca, iznik kadılığına atandı. 1348-49 yıllarında da bursa kadısı oldu. kadılık görevinde bulunduğu dönemde devletin askeri yönden teşkilatlanmasında önemli rol oynadı. yaya ismiyle dirlikli askerlerin oluşturulması fikri kendisine aitti. bu yaya ordusu osmanlıların ilk düzenli ordusu olmuştur.

    murat hüdavendigar döneminde kazaskerlik oluşturuldu ve bu göreve atandı. bu görevdeyken uygulamaya konulan pençik sistemi* sayesinde acemi ve yeniçeri ocaklarının kurulmasında aktif rol oynadı. aynı zamanda devlet hazinesini (maliye) oluşturup, düzenleyen kişidir. kısa bir zaman sonra da hayreddin unvanı alarak vezirliğe tayin edildi. osmanlı tarihinde beylerbeyliği ve ordu komutanlığı görevlerini bir arada yürüten ilk vezir olmuştur.

    vezirlik görevindeyken evrenos bey ile beraber batı trakya üzerine seferlerde bulundu. bu seferler sonucunda gümülcine, iskeçe, drama, kavala, serez, selanik, manastır, ohri gibi yerler osmanlı idaresine bağlandı. askeri faaliyetlerin sürdüğü bu dönemde 1387 yılında serez'de vefat etti. mezarı iznik'tedir.

    iznik'teki yeşi camii, serez'deki kurşunlu camii ve aynı zamanda gelibolu'daki eski camii (süleyman paşa'ya ait olduğu söylense de) yaptırttığı eserlerdendir.

    öldüğünde ali, ilyas, ibrahim isminde üç oğlu vardı. ali ve ibrahim vezir-i azamlığa kadar yükselmiş, ilyas ise beyleybeyliğine kadar yükselmiştir.

    (bkz: çandarlı sülalesi/@silivrili)
  • fatih ' in ve babasının veziri olan çandarlı dönemin en güçlü devlet adamlarından biriydi .fakat fetihten bir ay sonra istanbul ' un fethedilmesine karşı çıktığı için idam edildi .bu idamla türk devlet adamlarının hakimiyeti yavaş yavaş ortadan kalkmaya ve artık saray çoğunlukla devşirme paşalara kalmaya başlamıştı .

    çandarlının fetihe bu kadar karşı çıkmasının nedeni bizans 'dan rüşvet alması denir .hatta fatih öyle nefret edermiş ki idamından sonra ailenin siyah giymesine karşı çıkmış yas bile tutturmamış ve tüm aileyi saraya çağırmış .saraya gelenler korkudan siyah kıyafetleri çıkarmak durumunda kalmışlardı denir .
  • (bkz: osmanlı devletinde çandarlı sülalesi)
hesabın var mı? giriş yap