discussion

• discussion kelimesinin etimolojisine bakınca gördüm ki, kelimenin kökeninde sallayarak ayrıştırma, ıncık cıncık etme gibi bir temellendirme var (dis-quatere). yani mevzuyu sallayıp parçalıyorsun ki farklar, fazlalıklar, artıklar, kıymıklar ayrışsın, netleşsin, anlaşılsın.
  
  kelimenin türkçe'deki yaygın karşılığı olan tartışma ise, ele alınan konunun (ya da konuya dahil olan tarafların) karşılıklı tartılması, yani tarafların, ya da, savların ölçülebilir etki ve ağırlıklarının farklı terazilerde karşılıklı mukayese konusu edilmesi gibi bir imgelem söz konusu. e iki taraf da kendi terazisi ile geliyor, her şeyi kendi terazisi ile ölçüyorsa, ortak bir terazi oluşturma çabası yoksa, bunun tarafları ve terazileri değiştirmeye, ayrıştırma yönelik bir çaba olmadığı, izleyenlere yönelik yapıldığı da netleşiyor olmalı.
  
  bu açıdan 'tartışma'nın, tartışmaya konu olan sınırlı bağlamda, siyasi etkiye yönelik bir sınırlılığı, konu ve savların bütünlüğünü korumaya yönelik bir mufazakarlığı içerdiğini söylemek mümkün oluyor. taraflar arasında ''mevzu hakkında konuşurken durduk yere yargımızı ve şahsımızı bozmayalım, ayarımız kaçmasın, siyasi güdümden çıkmayalım, refleksivite falan olmasın'' gibisinden gizli bir mutabakat söz konusu.
  
  o açıdan discussion kelimesinin karşılığı olarak irdeleme, ya da, ayrıştırma daha doğru olur gibi görünüyor. tartışma kelimesinin ingilizce karşılığı için ise şahıslar, fonksiyonlar ve teraziler ayrılığı çerçevesinde bu tip bir karşılıklı rızaya dayalı sistematik muhafazakarlığı temel alan debate kelimesine yönlenmek en doğrusu.