kadırga

• ingilizcesi galley olan gemi türü. civilizationdan bilirsiniz, insanoğlunun ilk tasarladığı gemi türlerinden biridir.
  
  kürekle gider - yelken destek aracıdır. kürekle gitmesi kürekçiye ihtiyaç duyması anlamına gelir. kürekçi demek de kalabalık bir gemi olması anlamına gelir. kalabalık gemi olması da taşıdığı erzak ve su miktarının yüksek olduğu anlamına gelir. bolca erzak ve suya ihtiyacı olması da 2 günde bir bir limana veya bir yere girip takviye yapmasını gerektirir - bu durum akdeniz ve karadeniz etrafında kadırgayla 2 gün mesafede bir sürü liman pırtlaması anlamına gelmiştir. modern yerleşimlerin bazılarının (bkz: sinop) varlık nedeni bu kadırgaların 2 günde bir karaya uğrama zorunluluğudur.
  
  kürek, gemileri iteklemek için pek verimli bir nane değildir. gemi ağırlığı arttıkça kürekçi sayısı daha bir artmak zorundadır. kadırgalar, var olan kürekli gemi tasarımları arasında hız vs boyut konusunda ortalarda bir yerde durur. daha büyük kürekli gemiler mümkündür ama daha yavaş olacaklardır veya kürekçi sayısı çok daha yüksek olacaktır.
  
  kürektir gidiyoruz... gene kürek, geminin şeklini ve suda duruş yüksekliğini belirler. ince, uzun, yanları düz bir gemidir. suda çok yüksek durmaz - yoksa küreği uzatmak gerekir (ve kürekçinin enerjisi küreği daha büyük bir kürekle uğraşmaya gider). bu iki durum, kadırgaları dalgalı denizlerde zayıf kılar. atlantik okyanusu havası bu gemilere fırtınalı gelir, bu nedenle yelken teknolojisinin gelişmesiyle atlantik ulusları yelkenli gemilere geçmiştir.
  akdeniz'in fırtınası az ve her bir yeri korunaklı liman ve kıyı doludur. akdenizde kadırgalar demir gemilerin gelişine dek kullanılmışlardır.
  
  osmanlı'nın bildiğiniz, okuduğunuz her deniz savaşında savaşan ana gemi türü kadırgalar olmuştur. venedik, cenova gibi akdeniz ulusları da akdeniz savaşları için kadırga kullanmışlardır. ispanya, ingiltere gibi atlantikte takılan kuvvetler giderek artan oranda yelkenli gemilere geçmişlerdir.
  
  savaşta nasıldır... yanlarında kürek var (gene kürek evet), yanlarına top konulamaz o yüzden. top ön tarafına konulur. fakat burada şöyle bir avantajı vardır: top kadırganın omurgası boyunca konulmuştur. omurga, topun geri tepmesini rahatça destekleyebilir. bu nedenle omurga boyunca, yan tarafa konulabilecek toplardan çok daha büyük toplar konulabilir. (bkz: yamato gun). yani az sayıda kocaman toplar taşır ve önüne doğru ateş eder. bir nevi glass cannon.
  
  avantajları: rüzgardan bağımsızdır ve çok dar dönüşler yapabilir. dezavantajları: rüzgar olduğu durumda yelkenli gemilere göre yavaştır.
  
  preveze'ye bir bakın. haçlılar bir sürü gemi kaybediyor. türklerde tek gemi kaybı yok. nasıl oldu derseniz... rüzgarsız ortamda veya size avantajlı rüzgarda yelkenli gemi yakalarsanız, toplarınız yelkenli gemidekilerden daha büyük (ve uzun menzilli) olduğu için, karşı atış almadan fiti fiti koca donanmayı kite edebilirsiniz.
  
  bordalamada (iki geminin yan yana gelip birindne diğerine adam atlaması durumu. kılıç ve tabanca ile klasik korsan filminde gemi üzerinde yakın dövüş durumu) şöyle bir boktan yanı vardır. kadırgalar neredeyse taşıdıkları savaşçı sayısı kadar da kürekçi taşır (gene kürek evet). eğer rakip taraf bu kürekçileri bir şekilde serbest bırakabilirse, kadırga tayfası elinde birden "freedooom" naraları atan ve aylarca kürek çekmekten karın kasları baklava baklava olmuş yarım gemi dolusu düşmanla daha karşılaşır. bu durum genelde kadırganın tayfasının aleyhine sonuçlanır. bu durumu engellemek için yakın dövüşe girildiğinde kürekçilere türlü eziyetler yapılır. boyunlarından yere kısacık zincirlerle zincirlenirler. yukarı bakanın (kafasını kaldıran bile değil) kafasına bir tane sıkılır filan.
  
  böyle bir gemidir kendisi.