22 mayıs 1960 şili depremi

• valdivia depremi, 1960 yılında şili'de meydana gelmiş devasa depremlerin (7.0'dan büyük toplam 8 deprem) en büyüğüdür. 1960 yılında şili'deki felaketlere kronolojik olarak kısaca bakacak olursak : ^*
  
  - 21 mayıs'ta sabah 6.02'de concepción depremlerinden ilki meydana geliyor. 35 saniye süren 8.1 yada 8.3 mw büyüklüğündeki deprem, concepción'un üçte birini yıkıyor. şili'nin güneyi ile telekominikasyon bağlantısı kopuyor.
  
  - 22 mayıs sabah 6.30'da ikinci concepción depremi oluyor. 7.1 mw büyüklüğündeki depremin 2 dakika sonrasında 6.8'lik bir artçısı daha oluyor.
  
  - gene 22 mayıs'ta 14.56'da 7.8 mw'lik üçüncü concepción depremi oluyor. bu üç deprem büyük valdivia depreminin öncü şokları olarak sayılıyorlar. (concepción ile valdivia arası 333 km imiş)
  
  - üçüncü concepción depreminden sadece 15 dakika sonra 15.11'de dünya tarihinin en büyük depremi olan valdivia depremi meydana geliyor. 11 yada 13 dakika süren 9.5 mw büyüklüğündeki deprem 400bin km² (yani türkiye'nin yaklaşık yarısı kadar) büyüklüğündeki bir alanda hissediliyor. depremin yarattığı tsunami depremden 1 saat sonra şili kıyılarını vuruyor. 25 metreye varan dalgalar şili kıyılarını yıkıyor. tsunami, hawaii, japonya, avusturalya, yeni zellanda, çin gibi ülkeleri de vuruyor. depremden sonra şehrin elektrik ve su altyapıları tamamen iflas ediyor. valdivia çevresinde 21 mayıs'tan beri olan aşırı yağmurlara rağmen, şehir içme suyu sıkıntısı çekiyor. ayrıca (bkz: #32151533)'de bahsedildiği gibi 20. yüzyıldaki depremlerin %25'i bu büyük depremin tetiklediği depremler olmuş.
  
  - 24 mayıs'ta depremler yetmezmiş gibi cordón caulle isimli volkanik dağı da harekete geçmiş.
  
  - 6 haziran'da 7.8 mw'lik bir deprem daha oluyor.
  
  - 20 haziran'da 7.0 mw'lik bir deprem meydana geliyor.
  
  - 1 kasım'da 7.4 mw'lık bir deprem oluyor.
  
  - 2 aralık'ta 7.3 mw'lik bir deprem oluyor.
  
  - ayrıca şili'nin hemen kuzeyinde yer alan peru'da da 1960 ocak'ta 7.5 ve 7.1 mw'lik 2 deprem, kasım ayında ise 7.6 mw büyüklüğünde bir deprem daha olmuş.
  
  https://en.wikipedia.org/…/1960_valdivia_earthquake