cypherpunks

• gücü merkezi otoritelerin ve aracıların elinden alıp bireylere vermeye çalışan 80-90 lı yıllarda kurulmuş, şimdiki blockchain sisteminin fikir temellerini atan ve satoshi nakamoto lakaplı bitcoin yaratıcısının e mail listesinde içlerinden birkaç kişinin de olduğu radikal aktivistlerden oluşan (çoğu at kuyruklu yazılımcılar) topluluk.
  
  bitcoin öyle kriz sonrası laps diye ortaya çıkan bişey değil arkadaşlar. bitcoinden önce tıpkı bu topluluktaki elemanlar gibi birileri dijital para sistemini düşündü. hatta yapmaya çalıştı. ama bi yerlerde sorun çıktı ve başarıya ulaşamadı.
  
  bu cypherpunks larla aynı dünya görüşüne sahip wei dai 90 lı yılların sonunda b-para yı piyasaya sürdü. bitcoinde olduğu gibi b-para da dikkati kişiden kişiye anonim transferlere çekiyordu ve burada da ağda her bir katılımcı ile paylaşılan bir kayıt sistemi bu transfetlerin izini takip ediyordu.
  
  o aralar yine cypherpunks dan olan adam back e-postaları gönderenlerin kimliklerinin gizli kalmasını dağlayan anonim e-posta cevaplama programı yaptı. ironik bir şekilde bu yaptığı programlar nedeniyle kendisinin de arasında olduğu birçok kullanıcı spam mailler almaya başladı. bunun üzerine adam back spam mail atmayı zorlaştıracak hashcash adlı bir proof of work geliştirdi.
  
  yine bitcoinden önce o zamanlar cypherpunk ların taptığı bi isim olan david chaum amsterdam' da digicash şitketini kurdu. bu arada chaum uluslararası kriptolıjik araştıtmalar enstitüsünün de kurucusu. neyse. bu eleman digicash i kurdu ama cypherpunk ların kriptografiyi kişisel mahremiyeti geliştirmek ve gücü büyük ve merkezi olan kurumlardan bireylere kaydırmak amacına ters düşen işler yaptı. kurduğu sistemi gidip bankalara ve hükümete satmaya çalıştı. yani araya yine 3. taraf birilerini sokmaya çalıştı kendi sisteminde ve tabiki tutmadı proje.
  
  ve bammm. 31 ekim 2008 de hem b-paradan hem de adam back in pow undan etkilenen satoshi nakamoto lakaplı, muhtemelen eskiden kriptografiyle uğraşan ve cypherpınk larla aynı düşüncelere sahip aktivist bitcoin adında bir elektronik nakit sistemi üzerinde çalıştığını açıkladı. tabi kimliğini gizleyerek...