mihri müşfik

• roma'da bulunduğu yıllarda mussolini taraftarı gabriele d'annunzio ile aşk meşk yaşayan, d'annunzio'nun ikinci aşkının tamara de lempicka olduğunu o sıralarda bilmeyen ve d'annunzio'nun odalık olarak andığı talihsiz ressam. yeğeni hale asaf ile de bu yüzden arası bozulmuş idi. yaşamının son yıllarını geçirdiği amerika'da, ressam olduğuna pişman olmuş, yalnız başına ölmüş ve kimsesizler mezarlığına gömülmüştür.
• aslen mihri hanım olarak anılması gereken ressam. zira kendisinin baba adı rasim'dir ve müşfik selami bey ile evlenene dek mihri rasim olarak anılmıştır. müşfik selami bey ile de kısa bir evlilik dönemi geçirdiğinden ve soyadı kanunu sırasında amerika'da olduğundan ve bir daha türkiye'ye dönmediğinden müşfik soyadını kendisi için kullanmak son derece yanlıştır.
• (bkz: hale asaf)ın teyzesidir.
• trajikomik bir kitaba konu olan ressam.
  
  kitabın öyküsü şöyle: mihri hanım'ın hayat hikayesini çok merak ediyordum. bunun üzerine "osmanlı prensesi ressam mihri müşfik" isimli kitabı sipariş ettim (100 tl imiş a dostlar).
  
  amma kargodan kitabı alınca heyecanım hayal kırıklığına dönüştü. kitap güya mihri hanım'ı anlatıyor. fakat gelin görün ki mihri hanım kitapta sadece bir bölüm! kitap aslında nilgün sarp'ın hayatını anlatıyor. hele final başlığı müthiş: "nilgün sarp'ın aile fotoğrafları"
  
  böylece istanbul kadın ressamlar derneği'nin nasıl güzide bir kurum olduğunu da anlıyoruz.
• inas sanayi-i nefise mektebinin kuruluşunda emeği geçen kişi. ilk müdürü olarak da anılır.
  gabriele d'annunzio sayesinde papa xı pius'un portresini de yapmıştır. bazı kişler papa xv. benedict olarak yazmışsa da mihri hanımın ve d'annunzio italya'da bulunduğu tarihler bu papa ile uymamaktadır.
  bu portreyi çok merak etmekteyim. imza olark "mihri" yazmaktadır büyük bir ihtimalle vatikan müzesi'nde sergilenmektedir. kimine göre papanın resmini yapan ilk kadın ressam, kimine göre de papanın resmini yapan ilk başka bir dinden kadın olarak kabül edilir.
  bu ilklere takmamak gerek derim ben.
• dönemin maliye nazırı cavit bey'in paris'te görevi gereği gittiği bir sergide karşılaşıp, sanat konusundaki derin bilgisinden etkilendiği mihri müşfik, 1913 yılında türkiye'ye davet edilerek inas (kız) sanayi-i nefise’nin kurulması görevini üstlenmiş ve kadınların sanatla iştigal edebilmesini sağlamış öncü bir kişiliktir.
  
  mihri müşfik hanım, sanayi-i nefise’de öğrenim gören pek çok kadın ressamın yetişmesine de katkıda bulunur. bunlardan bazıları nazlı ecevit, aliye berger, fahrinüsa zeyd gibi ünlü kadın ressamlardır. mihri müşfik kızları açık havada resim yapmaya modelden çalışmaya ve kadın ressamları ilk kez toplu bir sergi açmaya teşvik etmiştir.
  
  o dönemin tutucu toplumunda, kadınlara yarı çıplak figürlerden çizim yaptırmayı başarabilmiş, çalkantılı ve bohem hayatını abd'de noktalamıştır. böyle bir kadının türkiye'de o zamanın koşullarında yaşayabilmesi mümkün değildir. yapayalnız kaldığı new york'ta ölen mihri müşfik, kimsesizler mezarlığına defnedilmiştir.
• murat bardakçı'nın iddialarına ve temin ettiği belgelere göre ne yapayalnız ölmüş ne de kimsesizler mezarlığına gömülmüş. aksine gayet lüks bir hayat sürmüş hayatının son yıllarında.
• güzel sanatlar akademisi'nin ilk kadın öğretim üyesi, ressam.
  
  tevfik fikret'in son zamanlarında yakın arkadaşı imiş.
  
  fikret kendisi için, "yukarıda bir hanım var. resimler yapıyor. bir de «rübab»ı^* o kadar güzel yorumluyor ki, yazdıklarım bu kadar anlamlı mı imiş diye şaşırıyorum." demiş, ruşen eşref ünaydın'ın aktardığına göre.
  
  fikret’in ölümü üzerine yüzünün kalıbını alarak yaptığı heykel, türkiye’de yapılan ilk mask çalışması aynı zamanda. mask, aşiyan müzesi'nde sergilenmekte.
• google, 131. doğum günü vesilesiyle kendisi ile alakalı bir doodle hazırlamış.
  
  https://www.google.com.tr/…-5632197575835648-hp.jpg
• türkiye’de çağdaş resim çalışmalarını ilk başlatan kadın ressamdır. özellikle portreleriyle tanındı. tanınmış kişilerin portrelerini yaptı; portresini yaptığı kişiler arasında mustafa kemal atatürk ve papa xv. benedict de vardır. kız öğrencilerin devam ettiği bir güzel sanatlar akademisi olan inas (kız) sanayi nefise mektebi'nin ilk kadın yöneticisi oldu; pek çok kadın ressamın yetişmesine emeği geçti. resme olan tutkusu nedeniyle aristokrat yaşamını terk etti, bohem ve yoksul bir yaşam sürdü. ressam hale asaf'ın teyzesidir.
  
  kaynak