nöker

• nöker; hizmetkâr manasında bi laf..
• moğallarda hayatı bağışlanmış kişi. örneğin, camoka temuçin'in ^* nökeri idi.
• moğollarda çok fazla bulunmayan, hayatı bağışlanmış kişi. çünkü cengiz han yasası şöyle der: "öldür, çünkü yalnızca ölüler intikam alamaz."
• osmanlı tarihinde osman bey zamanında askeri teskilatın kurulma asamasında isimleri gecer.
  ucretlerini gunluk olarak alan sultan'ın sahsi askerleridir.nokerlerle aynı kapsamda kul adı verilen ucretli askerler de vardır.
• nadir rastlanan bir erkek ismi.
  iyi ki nadir rastlanıyor ha, fonetik olarak hönkürmek, ne bileyim karşıdakini azarlamak gibi, e manası da pek hoş değil; hayatı lutfedilmiş, hizmetkar..
  
  ankara üniversitesi tıp fakültesinde bir kalp damar cerrahı vardı, adı han nöker erk idi, ilk söylediğinde bir isim olduğunu bile anlamamıştım ben mesela ama bu benim şahsi defom da olabilir..
• (bkz: yoldaş)
  nökerler ; osmanlı beyliğinin kuruluş aşamasında osman bey' e kayıtsız şartsız bağlı olan gaza yoldaşlarıdır.
• güneydoğu (gaziantep) yöresinde ilk evliliği bitirmeden ikinci evlilik yapılan kadına denir. bir nevi kuma.
  genelde ilk ailenin evi dururken ikinci ev açılması şeklinde vuku bulur.
• kuma karşılığı, çok doğru. ama söylenişi ne kadar yadırgatıcı!
  hımmm, yoldaş ha?
  
  sparta anaları savaşa evlat gönderirken "ya kalkanınla^* dön, ya da kalkanında^*." diye söylerlermiş. türklerin nöker/alp geleneğindeki "gök girsin kızıl çıksın" sözüne nasıl da rezonans veriyor.. tabii hazarya'nın akla getirmesiyle ekliyorum.
  
  (bkz: kuma/@ibisile)
• avrupa’daki şövalyelik kurumunun karşılığıdır.nöker kelimesinin menşei moğolcadan gelmektedir.türkçe’de bu kelimenin karşılığı alp 'tir.gaziyan olarak da anılmışlardır.aynı zamanda bahadır unvanını da taşırlardı.kölelikten farklı olarak önderlerine kendi istekleriyle bağlılık yemini ederler ve ölene kadar yeminlerine sadık kalırlardı. altın orda,timurlular,babür devleti,anadolu selçuklu,karakoyunlular,çağataylar ve akkoyunlu devletinde nökerlik kurumu var olmuştur.türk-moğol devlet geleneğinde her alp/nöker kurmay subay adayıydı ve sadakat gerektiren uç ve zor seferlere bu nökerler yollanırdı.(bkz: sübedey) , (bkz: cebe)
  
  osman ve orhan bey zamanında fethedilen topraklara alpler yerleştirilerek uzunca bir süre ülkenin feodal karaktere bürünmesi sağlanmıştır. tımar ve osmanlı aristokrasisinin temeli de alpler sayesinde atılmıştır.balkanlardaki fetihlerin birçoğu bu yarı müstakil alpler sayesinde yapılmıştır. (bkz: malkoçoğlu), (bkz: gazi evrenos).alplerin en fazla olduğu dönem 5.000 kişiyle 1.murat devridir.alp/nöker olmanın 9 kuralı vardı:
  
  1. cesaret sahibi olmak.
  2. kolunda kuvvet olması gerekir.
  3. gayret ve hamiyet sahibi olması gerekir.
  4. halis bir ata sahip olmak.
  5. sağlam bir zırhı olması gerekir.
  6. yay sahibi olması.
  
  katı yay çekmek ve uzatmak ere
  k’ey hünerdür kim kime tengri vire
  
  7. ve 8. kural: kılıç ve süngüye sahip olmak.
  9.kural: alpin bir yoldaşı olmalıdır ve birbirlerine eski türk ritüelleriyle yemin etmelidir.
  
  gök girsin kızıl çıksın
  
  pes bu alplık yalnız olmaz yar gerek
  yar içün ol baş-u can oynar gerek
  
  bu dokuz sıfatı taşımaya irade gösteren alp halkın da önderidir ve her alp aynı zamanda nefsine karşı da cihat halindedir.
• diğer anlamıyla yoldaş, osmanlı'nın kuruluşunda osman gazi'nin hizmetinde görülmüşlerdir.