olimpos gökyüzü ve bilim festivali

• ülkede şimdiye kadar dağ başında, tuvaletin bile olmadığı, doğru düzgün yemek bile verilmeyen, ama sabaha kadar şarap içilip sözde "gözlem" yapılan onlarca etkinlik yapıldı. hatta, birkaç gün önce bir şehrin ortasındaki parkta, koca şehrin ışık kirliliği altında gözlem şenliği düzenlendi. bilimseverler de yokluk yüzünden mecburen bu şenliklere katıldılar.
  
  şimdi ilk kez, türkiye'nin en büyük üç bilim platformu olan evrim ağacı, kozmik anafor ve bilimfili, aylardır büyük bir hazırlık aşaması ve çaba harcayarak gerçek bir gökyüzü ve bilim festivali düzenliyor. şuradan duyurusuna bakabilirsiniz.
  
  olimpos'ta evet. aklınıza olimpos denildiğinde esrar alkol ve seks geliyorsa, ya çok ergensiniz, ya da aklınız bu kadar çalışıyor.
  
  ve ek olarak, bilim şenliklerinden para kazanılmaz, organizatörler cebinden para harcar ve genelde zarar edilir. bunu da hatırlatayım...
• ülkedeki her güzel şey gibi bu da gıdımlık olduğundan olduğundan dolayı tubitak gözlem şenliğinden sonra buna da kota yüzünden katılamadığımız bilim festivali olmuştur. ayrıca bundan sonra türkiye'de hiç bir gözlem etkinliğine katılmak için uğraşmamaya karar verdirtmiştir. günlerce takip et, kayıt saati geldiğinde site açılmasın, sonra meğer daha önce açıklanmayan e-mail ile de başvuru yapılabilir olsun, e-mail gönder ve kayıtlarımız kapanmıştır yazısını oku. ülkede bilim o kadar az ki kovalamak zorunda kalıyoruz ve yakalayamıyoruz.
  
  benim anlamadığım bu ülkede 30000 kişilik zeytinli rock fest yapılabiliyor ve herkes çadırda kalıyor. gökyüzü gözlem şenlikleri neden 300-350 kişilik yapılabilir ki. bırak yeme-içme dahil olmasın, herkes kendi halletsin kendi işini sonuçta bunun adı kamp.
  
  bu festivali ve daha nicelerini kaçıracak kişiler için söyleyeyim kendi gözlem şenliğinizi kendiniz yapın. açın ışık kirliliği haritasını: http://www.lightpollutionmap.info/ karanlık gördüğünüz ve size uygun olan yerlere aysız ve bulutsuz bir gecede bir kaç arkadaşınızla gece vakti gidin, telefondan da skyview uygulamasını yükleyin, alın size en kralından gözlem. hem de dertsiz tasasız.
• etkinlik sayfasında yapılan sert eleştiriler adminlerin engellemesine takıldığı için rezaleti buradan duyurmak ihtiyacı hissettim. sözüm ona olimpos “gökyüzü ve bilim” festivalinin bilimsellikten uzaklığını anlatmak ve insanları bu konuda uyarmak amacıyla paylaşmak zorundayım.
  
  1- sunumlar ve atölyeler içerik anlamında çok dağınıktı bir kere. bir konu bütünlüğü yoktu, her yerden bir şey eklenmişti. en temel bilgier verilmedi. en basitinden göktaşı yağmuru izlenecekti bununla ilgili bir sunum ya da anlatı olmadı.
  
  2- atölyelerin yapılmayışının bir açıklaması yok sanırım. zaten o sırada da bir açıklama yapılmamıştı.
  
  3- teleskoplar yetersizdi. en büyük teleskop ticari amaçlarla gelmiş bir firmanın teleskobuydu. arkadaşlar sağolsun ellerinden geleni yaptılar. yapmasalar kimse bir şey diyemezdi. en iyi durumdaki teleskop da bir katılımcının getirdiği kendi kişisel teleskobuydu. o arkadaşa da teşekkür ediyorum o olmasa iyice rezillik olacaktı. bunları çıkarınca geriye pek bir şey kalmadı. hele ki 440 kişinin katıldığı bir organizasyonu düşününce gökyüzü şenliğinde gökyüzü gözlemi bu alt yapıyla isteseniz de başarılı bir şekilde yapamazsınız. ki istemediler de, şöyle ki:
  
  4- teleskop operatörleri ay var diye derin uzay göstermediler, ayın batmasını bekliyoruz gece 1'den sonra gelin dediler. ay batmadan tüm teleskoplar kaldırılmıştı. insanlar etraftaydı ama teleskoplar yoktu. tek başına bu bile tüm organizasyonun sıçtığını iddia etmeye yeter bence. bu hem cuma hem de cumartesi gecesi yaşandı. pazar gece ne oldu bilmiyorum, ayrılmıştım. zaten cuma günü gece 1'de batan ay pazar 3'te batacağı için o hiç yapılmamıştır eminim.
  
  5- ay, saturn ve mars üçü de aynı bölgedeydi. teleskopların çoğu ısrarla bu cisimlerin olduğu taraftaki ağaçların dibine kuruldu. karşı tarafa kurulsa bu cisimler yaklaşık 1 saat daha uzun gözlemlenebilirdi. ayrıca gözlemleri sıkı bir şekilde takip ettim. ancak hiç mars gözlemine denk gelmedim. orada bir koskoca mars vardı ve gösterilmedi.
  
  6- pazar akşam -8.4'lük iridium parlaması vardı. yıllardır gözlem yaparım hiç bu kadar parlağına denk gelmemiştim. o saatte alandaydım ve kimseye haber verilmedi. tepemizden öylece parlayıp geçti. çevredeki bir kaç insanla birlikte gözlemledik. diğerlerine yazık oldu.
  
  7-gündüz güneş gözlemi için hacettepe üniversitesi astronomi kulübünden arkadaşlar büyük bir kahramanlık örneği sergiledi. çünkü kendilerine ayrılan stand güneşin alnındaydı. oysa berideki ağaç gölgesinde duran bankların hemen yanına kurulabilirdi o teleskoplar. insanlar gölgede sıralarını bekleyip sırası gelen gözlemini yapıp kenara çekilebilirdi. öğrenci arkadaşlara da zulüm olmazdı. sonra mikrofonla duyuru yapılıp güneş gözlemine davet edildi. insanlar da o sıcakta sıraya girdiler ama pek dayanamadılar çoluk çocuk.
  
  8-gökyüzü gözlemi denilen şey uzaktan gelen bir ışığa bakmaktır. o ışığın ne olduğu bilinmeden bakmak anlamsızlaşır. bu nedenle gözlemi teorik bilgiyle desteklemek bir zorunluluktur. bunu yapmazsanız marmaris'te sahilde 1 tl'ye teleskopla baktıran tüccarlardan farkınız kalmaz. teleskop başında biri gözlem yaptırırken en az bir kişi de sıra bekleyen insanları hem eğlendirmek hem de birazdan görecekleri şeye hazırlamak için bilgi verir. bu iş böyle yapılır. bunu öğrenci kulüpleri bile gayet kolay ve güzel bir şekilde yapar. bu nedenle yapılan gözlemler bilimsel değil turistikti.
  
  9- gece gözlemi ısrarlara rağmen yapılmayınca söz konusu firmanın getirdiği teleskobu, arkadaş tanıdık olduğu için ve kullanmayı bildiğimiz için ödünç aldık. bizle beraber çevrede bulunan bir grup insan da yüzük bulutsusunu görme fırsatı buldu. organizatörler bilmez, yüzük bulutsusu ay'a rağmen çok güzeldir.
  
  10- cumartesi gece teleskopla birlikte sahile servis kaldırılacaktı. gece denizde tüm seslerden ve ışıktan uzakta suya uzanıp gökyüzünü izlemek, bir yandan suda yakamoz gözlemi yapmak çok güzeldir. tarihi geçmişi olan bir sahil kasabasında gökyüzü festivalinde olduğumuzu hissedeceğimiz an o an olacaktı. belki de o an tüm bu olumsuzlukları bir parça görünmez kılacaktı. falanca arkadaşın bir yerine bir şey oldu gibi bir bahaneyle iptal edildi. bir çok insan böyle bir olayın ne olacağından ne de iptalinden bile haberdar değildi üstelik.
  
  11- 440 kişiyle açık havada “gökyüzü” organizasyonu yapıldı ancak lazerle takımyıldızlar anlatısı göremedim.
  
  12- tüm bu engellemelere rağmen kendi çabamızla sağdan soldan bulduğumuz dürbün vs gibi araçla gözlem yapmaya, lazerle takımyıldızlar anlatmaya çalışırken ilerden azarlar tonda bir ses geldi. şu mikrofonlardan ve çıplak sesle yapılan uyarılar. “arkadaşlar gökyüzü fotoğrafı çekiliyor gereksiz lazer kullanmayınız ışıkları kapatınız bla bla.” bu uyarılar sanırım “festival”de yapılan en düzenli şeydi. ve tamamen bilimsellikten uzaktı. birader gökyüzünde yaklaşık -10 parlaklıkta şişkin ay varken zaten gökyüzü fotoğrafı fln çekemezsin. insanların lazeri bilmem fenerlerinde falan değil kurtuluşun. gökyüzünde ya ay vardır ay’ı çekersin ya da ay yoktur geriye kalan şeyleri çekersin. ay çekiyorsan da diğer ışıklar seni engellemez zaten. bu gökyüzü fotoğrafçılığının en temel bilgisidir. bunu bildiğinize eminim. bilerek yaptınız. saçma egolarınız yaptı. rezil ve terbiyesizsiniz. bir bilim etkinliği ancak böyle trollenirdi ve siz onu yaptınız. madem bu kadar profesyonelsin gidersin aysız bir gecede nemsiz bir bölgeye fotoğrafını çekersin. çoluk çocuk 440 kişinin katıldığı bir organizasyonda yapılmaz bu iş. taşlı engebeli yabancı bir arazide ışığını kapa diye insan azarlayamazsın.
  
  13- tüm bunların üstüne organizatörler ya işte biz turizmci değiliz bilimciyiz organizasyonda sıkıntı oldu ama sonuçta bilim için geldik ayağı yapmasınlar. sadece bilim için geldiysek neden olimpos'a geldik? olimpos hele ki bu mevsimde son derece nemlidir, ağaçlardan ve kayalardan gökyüzünün büyük bir kısmı görünmez. bunlar gözlem yeri seçmekte en nemli iki kriterdir ve olimpos her ikisine de sahip değildir.
  
  14- özetle tüm bunlara bakınca insan sadece ihmal, tecrübesizlik deyip geçemiyor. çok açık kötü niyettir bu. popüler bilimi kullanarak bilim yapıyoruz kisvesi altında insanlar aldatılmış, paraları ve vakitleri çalınmıştır. popüler bilimin ekmeğini yemeye çalışanlara itibar etmeyelim. penis boyu aslında... seksteki bilim bla bla gibi haberlerle takipçi toplamaya çalışanların yapacağı bilim aktivitesi bu kadar olur.
  
  15- festivaldeki tek güzel şey para ve zamanlarına tecavüz edilen meraklı, güzel insanlardı.
  
  festivalin katılımcıların bireysel ihtiyaçlarını gidermesiyle ilgili organizasyonun rezilliği konusuna girmiyorum. o zaten katılan herkesin malumu.
  
  not: istanbul üniversitesi astronomi kulübünden katılımcı olarak geldiği halde teleskop başında insanlara bir şeyler göstermeye çalışan arkadaş ve diğer fark edemediğim fedakar bilimsever arkadaşları tenzih ederim. kendilerine bu ve bu gibi gruplardan uzak durmalarını, bunların düzenledikleri organizasyonlara destek vermemelerini tavsiye ederim. bunlar bilimin topluma yayılmasında ve ilerlemesindeki en önemli engellerden biridir. bilim maskeli şarlatanlardır. uzak durunuz, onları yalnızlaştırınız lütfen.
  
  not 2: organizasyonda adı geçen ama yer almadığını sandığım evrim ağacını tenzih ederim. bilimfili'ni de bilmiyorum. rezillikteki payı nedir bilmiyorum.
  
  not 3: bazı yazarlardan düzeltmeler geldi, teşekkür ederim her birine. bilimfili de organizasyonda yokmuş, sadece duyurusunu yapmışlar. onları da tenzih ederim.
  
  gökyüzünüz açık olsun!
  sevgiler
• 100 kişilik çadır alanı ve 200 kişilik bungalov kontenjanı ile; katılım şansını %0.01'lere indirmiş olan festivaldir.
  
  * hayatınızın bir safhasında kanser olma olasılığınız: %35-45
  * olimpos gökyüzü ve bilim festivaline gidebilme olasılığınız: %0.01
  * çocuğunuzun 11 el veya ayak parmağı ile doğma olasılığı: %0.002
• 14-16 ağustos tarihleri arasında:
  
  prof. dr. osman demircan
  prof. dr. a. talat saygaç
  prof. dr. mehmet emin özel
  prof. dr. lokman kuzu
  prof. dr. ersin göğüş
  prof. dr. hasan aydın
  doç. dr. ozan ünsalan
  dr. umut yıldız (nasa)
  dr. ışıl arıcan
  dr. tevfik uyar
  dr. tansu daylan
  sırrı oğuz (nasa)
  öğ. gör. sedat canlı
  uzm. astr. sinan koçak
  uzm. astr. erdem aytekin
  ufuk gökçek
  kemal cihat toprakçı
  hilal bulut
  metin altundemir
  berkay atalas
  akın karahasan
  mehmet ergün
  tolga gümüşayak
  ahmet kahraman
  
  katılımlarıyla online olarak yapılacak, hocaların sunumları ve gökyüzü gözlemleri gelecek bilimde youtube kanalı üzerinden canlı olarak yayınlanacak. detaylı bilgi ve program, etkinliğin facebook grubundan duyurulacak.
• 450 yerleşik katılımcı ve günlük binlerce ziyaretçi ile, yarın sabah başlayacak, 3 gün 3 gece sürecek, yılın astronomi etkinliği.
  
  http://olimposbilimfestivali.kozmikanafor.com/
• üstteki entryde yazılanların olabileceğini düşünerek katilmamistim.
  olimpos gibi popüler olmuş alternatif bir tatil mekanında bilim şenliği olmaz.
  150 kişiyi geçen organizasyonda büyük sıkıntı olur.
  sonunda da paranla rezil olursun.
  diye tahmin yürütmüştüm.
  küçük grupların daha aktif olarak sosyal etkinlikler düzenlemeleri daha yapıcı gibi geliyor.
• yeni kontrol ettim de şenlik tarihinde yarım ay var ve batış saati gece 1. bir hafta öncesinde yeni ay var, samanyolu'nun merkezinin görünülürlüğü çok daha fazla. şehirlerin ışık kirliliğinden kaçarken ay'ın yarattığı ışık kirliliğine yakalanacağız. kesinlikle 5 ağustos'da başlamalıydı. ama her şeye rağmen gidilecek tabiki de.
  
  5 ağustos 2016'daki 00:00'daki gökyüzü: http://i.hizliresim.com/6npnow.jpg
  
  12 ağustos 2016'daki(şenlik tarihi) 00:00'daki gökyüzü: http://i.hizliresim.com/wyky5l.jpg
  
  her şeye rağmen oradaki atmosfer için gitmeye değer.
  
  edit: anafor bildirdi, o tarihlerde perseids meteor yağmuru varmış. meteor yağmuru kuzey doğudan gözükecek. o yüzden denize/güneye değil de doğuya doğru bakar olun. bir sürpriz de benden gelsin, meteorların geldiği yönde andromeda galaksisini de görebilirsiniz: http://i.hizliresim.com/l1j34l.png
• 2020 yılı için, covid-19 pandemi riskini hafife almayıp, sorumluluk bilinciyle hareket eden organizasyon komitesi tarafından iptal edildiği duyuruldu.
  
  https://twitter.com/…for/status/1270429147270205443
• iptal edilmemiş olan festival. kandırılıdık, hem de fena kandırıldık!
  
  kozmik anafor grubunda festivalin bitirileceği yönünde duyuru yapılsa da farklı yerlerde farklı şeyler konuşuyorlar. nerde konuşuyorlar? yenişarbademli gözlem şeysi grubunda. ne alaka?
  
  bu kansız kozmik anafor çetesi bu yıla kadar ethem derman ve çevresinin düzenlediği yenişarbademli gözlem etkinliğine çökmüş.
  
  ilk yenişarbademli etkinliğinin organizatörü, ethem hocaların isteğiyle ücretsiz hale getirilen ikinci etkinliğe katılmamıştı. grupta daha önce hayatını organizasyon düzenleyerek kazandığını, bu sene böyle bir şey olamayacağından etkinlikte olmayacağını belirtmişti.
  
  yenişarbademli'ye bu sene 600-700 kişi katılınca işler değişmiş anlaşılan. etkinliğin ücretsiz olması gerektiğini savunan ethem hoca ve organizasyonda yer alan diğer insanları facebook grubundan atmış.
  
  bu operasyondan hemen önce kozmik anaforun sezarının gruba dahil olduğunu görüyoruz. gruptan atmalar ve tartışmalardan sonra ortalık yatışınca ortaya çıkıyor ve ethem hocaları kötüleyen şeyler yazıyor. hem kozmik anafor grubunda hem de yenişarbademli grubunda.
  
  bütün bu tatava yenişarbademli'de yediği haltın üstünü örtmek içinmiş yani. tam bir karalama operasyonu yürütülüyor.
  
  bir tarafta olimposu seneye düzenleyemeyeceğiz diye duyuru yapıp hocaları karala, diğer tarafta da olimpos'un tarihini bile belirt. şu saatten sonra bunlarda iyi niyet aramak saflık olur.
  
  olimpos için ne diyordu "zarar ediyoruz, gücümüz kalmadı". üçüncü senede zarar etmelerini pek aklım kesmemişti ama bilmediğim için de bir şey diyememiştim. şimdi para kazandıklarını rahatça söyleyebiliriz.
  
  bir de üstüne yenişarbademli'yi düzenleyecekler. para için yaptıklarını rahatça söyleyebiliriz.
  
  türkiye'nin eeeen büyük astronomi platformu goygoyu böyle şerefsizlikler üzerinde yükseliyor. kim bilir bilmediğimiz daha neler var.