serdar ortaç gibi şarkı sözü yazma rehberi
-
-
(bkz: osur osur ipe diz)
-
1) bir adet populer serdar ortac sarkisi alnir
2) melodisi 1-2 degisiklikle aynen kullanilir
3) okan bayulgen'in de son derece dogru sekilde tespit ettigi uzere ilk duyuldugunda cok anlamli, cok farkli olacakmis gibi gelen ama sonrasinda sacmalayan sarki sozleri yazilir.*
4) oldu size nurtopu gibi "instant hit" bir serdar ortac sarkisi.
*serdar ortac tipi sarki sozu yazmanin doruk noktalarindan ve ustadin ilk donem eserlerinden biri icin: (bkz: tasima su) -
lugat açılır.
zamanında ingilizce hocalarımızın bize tavsiye ettiği üzere kelimeler teker teker okunarak akılda tutulmaya çalışılır. bu alışkanlık zamanla kafamızda çağrışımlar oluşmasına yol açacaktır.
burada önemli olan, türk pop müziğinin aynı lafları zaten defalarca ardarda dizmeyi akıl ettiğinin farkında olarak, yeni arayışlara girmeyi becermektir. binlerce sözcüğe vakıf olup, bu sözcükleri en tuhaf biçimlerde biraraya getirme yetisine kavuşmak, üzgünüm ama zaman ve tecrübeye bağlı olarak mümkün olur.
bu haseple serdar bey'in müzik yolculuğuna göz atmak, değişen ve gelişen üslubunu sağlıklı bir şekilde değerlendirmek ve feyz almak açısından faydalı olacaktır.
ilk birkaç albümüne bakıldığında, henüz çok da şaşırtıcı olmayan, yeni tamlamaları türk diline kazandırma yoluna baş koymamış, daha tevazu sahibi, çekingen bir üslup göze çarpar.
değmez'in nakaratından;
değmez aşklara değmez
yaşlara değmez
gönlüm ağlar
gözyaşım silinmez
narçiçeğim'den;
kırmızıyla moruna
canım kurban yoluna
takıver yar koluna
nar çiçeğim yar çiçeğim
mutsuzsun;
başı belam gözü karam
bu ne gurur bu ne öfke
yeter bu cezam
benim mi hatam benim mi sevdam
sen de gördün sende duydun
bezdim canımdan
ilk üç albümden verilen bu örneklerde de görüldüğü üzere, dilin varolan imkanlarını zorlamayan bir şarkı sözü yazma anlayışı hakimdir şarkıcının yazma serüvenine.
90'lı yılların sonunda ise yavaş yavaş şarkı sözünde yeni arayışlara girdiğinin sinyallerini veren bilsem ki albümü raflarda yerini alır. yar diye diye şarkısındaki
erkeklikten dergahından
geçmez sevdalar
babam bilmez aslında
erkekler ağlar
kırkından sonra amcam
çeker halayı
amcamın zamanında
halay mı vardı
ağzın dilin kavrulsun
kapansın yollar
seven bilmez aslında
erkekler ağlar
sözleri ve nihayet nakaratında duyulan
yar diye diye yandım bir yar var diye
bu yaşımda azdım diye açıkta kaldım
koynumu sarar diye fazlası zarar diye
en azı karar diye açıkta kaldım
ifadeleri, serdar ortaç'taki değişimin ilk sinyallerini vermektedir. kafiyeden hiç bir zaman vazgeçmeyen sanatçının klasik uyaklar yerine şimdiye kadar birarada kullanılmamış kelimeleri seçmeye başladığı rahatlıkla görülebilir.
yalnızca tempolu şarkılarında değil, hüzünbaz başyapıtlarında da kelimelerle dans eden şarkıcının kanasın adlı eseri, söylenmeye cesaret edilemeyenleri haykırmasıyla unutulmazlar arasında yerini alır;
kanasin kanasin
birakin yaram kanasin
kaderimse böyle sevmek
birakin anam aglasin
yalnızca türkçe'nin sınırlarında gezinmekle yetinemediği zamanlarda je t aime gibi deneysel çalışmalara da imza atar. belki de türk popundaki sentez furyasında i love you i love you'dan sonraki en önemli katalizör olan şarkının nakaratı şöyle;
je t'aime ille de je t'aime
emret uğruna dağları aşıp gelem
je t'aime mecburen je t'aime
emret önünde diz çöküp aşka gelem
2000'li yılların ortalarında, şarkı sözlerinde yalnızca naif kelimelerin kullanılması alışkanlığına rest çekerek kaleme aldığı adam gibi şarkısı, romantik şarkılardaki isyankar delikanlı ekolüne yeni bir anlam kazandırır.
adam gibi yürekli ol, çık karşıma bak yüzüme
yalandı de, unuttum de, aldattım de, bağır yüzüme
senin kokun, senin dokun, senin tadın yetmedi de
sokaktaki köpek kadar gururlu ol, bağır yüzüme
bu şarkıda dizelerin son kelimesinde tekrarlama yöntemini kullanarak kendine serbesti kazandırdığı göze çarpar.
şahsi kanaatime göre başyapıtı olan yaz günü eserinde ise, müzikte, sikimde değilsin tavrının önünü açar.
buralara yaz günü kar yağıyor canım
ölene kadar seni bekleyemem
ona buna benzemem, oyuna gelmem
senin için ölmeye söz veremem
oldukça basit gibi görünen bu sözler, ardından gelecek olan koskoca bir furyaya öncülük edecektir.
2006 yılında çıkardığı mesafe albümü, serdar ortaç geleneğinin kilometretaşlarından en kuvvetlisini oluşturur muhakkak. çıkış şarkısı sor, hem müzikal hem de lirik anlamda bir sürpriz yaratır.
herkesi zalim, kendini alim,
hissetmen bile normal.
çünkü dışarıda senin gibiler için,
özel idman yapıyorlar.
bu cesur sözler müzikseverlar arasında hayranlık yaratırken müzikle birebir bütünleşen devam sözleri de büyük yankı uyandırır.
oturuşu, dokunuşu, kendini savuruşu,
yüzyıllar boyu aynı.
sürmedi ilelebet, her şeye muhalefet,
olmana bir sebep var mı?
bunu külahıma, bir de günahıma,
girip anlatacak o yürek,
belki de vardır ama denemem lazım.
didaktik bir üslupla devam eden şarkı
ama sen korkaksın hiç bulaşma,
yaklaşmazsın gerçek aşklara.
demiş ki benden uzak olsun,
peki niye her gün ağlıyorsun?
sebebini seninle gece gezenlere aç bir sor...
şeklinde biter. ve müzikte artık hiç bir şey eskisi gibi olmaz bu şarkıdan sonra. şahikaya ulaşıldığı için, geride kalanları artık beyhude bir hayat beklemektedir. yine bu albümdeki dansöz şarkısı da, toplumsal gerçekçi yaklaşımıyla bilim, sanat, spor, siyaset ve sivil toplum kuruluşu çevrelerince çok atıfta bulunulan bir esere dönüşür.
yüksek uçan kuşun, yüreği sarhoşun.
acı çeker gibi, kölesi olmuşum.
kavga edenlere, bana küsenlere.
yüreği çark edip, geri dönenlere.
bir yandan kişisel bir hesaplaşma, bir yandansa kitlesel mesajlar içererek devam eder şarkı;
ölene kadar aşık olamazsın
birisi çıkar onu anlayamazsın
sen o tür oyunlara katlanamazsın
senin bir kalbin var...
hadi diyelim biri çok deli sevdi
senin için her şeyi her şeyi verdi
ya bir gün olur sana bel kıvırırsa?
binlerce dansöz var...
daha sonraki yıllarda sosyolojik sorunlardan felsefik buhranlara geçiş yaptığı görülür. bu dönemde yaptığı şeytan isimli şarkısında varoluş sancısını kitlelerle paylaşır.
nasip olsun en güzel aşktan bize
adımız birer hastaya çıktımı yüze bakan yok.
sanıyorlar diz çöker aşk önümüze
bu zamanlar fazla gezenlere vize veren yok.
hayat beni neden yoruyorsun,
madem çok günah, oyunu sen bozuyorsun.
sebebi çok...
şeytan diyor ki yanaş şuna,
adını anma sataş şuna,
deli kader seni karşıma,
çıkaracak mı bilen yok.
can üzülür buna taş değil,
çekilecek gibi aşk değil,
bu gönül herşeye aç değil,
doyuracak mı bilen yok.
netice itibarıyla serdar ortaç tipi şarkı yapmanın, belirli kodları çözümlemekten ziyade tüm bir kişisel gelişim serüvenini ince ince yorumlayarak mümkün olacağı açıktır. yaş ilerledikçe, buna bağlı tecrübelerde artış oldukça, yaşantıları, okuyarak, özellikle boğaz'a karşı düşünerek besledikçe yazma kabiliyetinde level atlamak mümkündür. eser, ancak diğer eserler incelenerek kendini şekillendirebilir. hazrıcılığa kaçmamak bir sanatçının en önemli düsturu olmalıdır. -
minnacık bir rehberdir. sonuçta 29 tane harf var. kaç tane şarkı sözü yazılabilir ki?
-
yeni bir şarkı, daha önceki şarkı sözlerinin tamamını gelişine karıştırıp alt alta dizerek de elde edilebilir. bakınız ne güzel oldu:
başı belam gözü karam
erkeklikler dergahından
kaderimse böyle sevmek
yaşlara değmez
kavga edenlere, bana küsenlere.
yar diye diye yandım bir yar var diye
seven bilmez aslında
gözyaşım silinmez
bu ne gurur bu ne öfke
birakin yaram kanasin
can üzülür buna taş değil
senin bir kalbin var
sen de gördün sen de duydun
ölene kadar seni bekleyemem
ama sen korkaksın hiç bulaşma
binlerce dansöz var -
öncelikle bana şu sözlerin edebi yönünü açıklamasını istediğim rehberdir:
taş olsan kalbime vursan gururla kalbimi acıp çıkartıcam
eğer ki aldatıyorsan seninle taksime çıkıp bağırıcam
yaşandı derler suç ve cezası kim yakalanmış ki iş kazasi
sen habire poz verme once soz ver çocukluk hatırası (allah)
allah ayırmasın sevenleri kimse karışmasın daha kücüğüm ben
kalbim cayır cayır ocak gibi kaldım ellerine büyüt istersen
(bkz: elif turan)
(bkz: büyüt istersen)
(bkz: büyümemişse nolim) -
birbiriyle uyaklı ama anlam birliği oluşturmayan sözleri arka arkaya dizin.
dostum dedim ettim başıma taç
ne durursun bunun yanında kaç kaç
hayatımdaki tek ulaç
uzaklaştı benden kulaç kulaç -
türk pop müziğinin temel taşı harikulade bir güfte yazım şekli.
şimdi canlar bu tarzda önemli olan kafiye bulmaktır. hatta bildiğin redif bulmaktır. gerisinin koy götüne rahvan gitsin..
.... gitsin
.... seçsin
.... gelsin
.... sin sin sin.
x milyon kere
besteye gelince hiç problem değil. iki dımtıs dımtıs bir çikilop yeterlidir.
30 dakika oda sıcaklığında bekletin ve servis yapın* afiyet olsun... -
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap