• " temel analiz genelde bir firmayı inceler ve alınır veya satılır der. o kadar.. hangi fiyattan alınıp hangi fiyattan satılacağını bile söylemez... felsefe olarak da hep alımdadır.. yurt dışında yatırımcılara danışmanlık yapan aracı firmaların genelde senet tavsiyeleri konusunda ratingleri vardır.. öğrenmeniz için söyleyeyim ( parantez içindeki açıklamalar yurt dışında yatırımcılara verilen tavsiyeler konusunda piyasalardaki kurtların biraz da alaylı olarak yazdıklarıdır , buradakiler alınmasın ) bu tabirleri yurt dışında al ( yolun yarısını geçtik ama gene de para kazanılabilir ) , orta vadeli tutulabilir ( tepeye doğru gelinmekte ama biraz daha yol var ) , uzun vadeli tutulmalı ( yani kısa vadede foslayacak ama söyleyememekteyiz ), satılabilir ( çoktan satılmalı idi ama ) şeklinde sıralamak mümkündür.... "

    ahmet mergen
  • sermaye piyasalarında işlem gören menkul kıymetler arasından hisse senetleri bazında inceleyecek olursak;

    temel analiz, "hangi hisse senedinin alınmalı/satılmalı" sorusunun cevabını bizlere verir. analistin işi zaten sadece mali tablolara bakmak değil, sektörel incelemeler yapmak ayrıca söz konusu hisse senedi ihraçcısı anonim ortaklığın ilişkili olduğu ülkelerin genel ekonomik durumundan, mevsimsel etkilere kadar birçok parametreyi incelemek üstüne kuruludur.

    teknik analiz ise temel analiz ile belirlenmiş hisse senetlerinin " ne zaman alınmalı/satılması" sorusunun cevabını bizlere açıklar. aslında iki analiz türü de birbiri ile ilişkilidir.

    türkiye genelinde aracı kurumlar araştırma bölümünde sayıca daha fazla temelci analistler bulundururlar.(bu yaklaşımı ben de destekliyorum.) teknik analiz kısmında çeşitli yazılımlardan destek almak mümkün iken, temel analiz kısmında tamamen insan emeği önem kazanmaktadır. şöyle bir örnekle açıklayayım: geçenlerde türkiye'de faaliyet gösteren, halka açık bir bankanın ikinci çeyrek mali tabloları yayınlandı. büyük aracı kurumlardan bir tanesi bu bankanın ikinci çeyrekte ilk çeyreğe göre karını ve gelirlerini artırmasından ötürü alınabileceğini savunurken, başka bir aracı kurumun ilgili banka hakkında yayınlanan araştırma raporu, bankanın ikinci çeyrek karının 2011 ikinci çeyrek karına göre düşük olduğu, bu yüzden portföyden satılarak çıkartılmasını tavsiye ediyordu. buradan da anlaşılacağı üzere, temel analiz tamamen görecelik üstüne kurulu bir alan. bu açıdan bakıldığında bile aslında ne derece önemli bir konu olduğu anlaşılıyor.
  • trend takipçileri genelde temel analistleri yadırgarlar.. onlara göre temel analistler işin alakasız boyutuyla uğraşırlar.. bu düşüncelerinide şu fıkrayla pekiştirirler..

    bir trend takipçisi bir temel analistçi arkadaşının evinde yemek yemeye gitmiş. o sırada masadan bıçak düşmüş ve temel analistçi ayağını hiçbir yere kaçırmamış. bıçak ayağına saplanmış.. trend takipçisi "ayağını neden çekmedin" demiş temel analistse "yükselir diye bekledim" cevabını vermiş.. (şaka maka bir yana bu fıkrayada temeli yerleştirdik)..

    aslında tarafsız açıdan bakacak olursak hikaye bayağa bir gerçekçidir ve durumu çok iyi bir şekilde özetlemektedir. fakat uzun vadeli yatırımları esas alan trend takipçiliği her ne kadar yadırgasada temel analize ihtiyaç duymadan edemez..
  • #146363071
    #146477670
    #146994147
    entryler ile bütünlük sağlaması açısından sıra ile okumanızı öneririm.
    temel analiz, piyasa analizinin en çok kabul gören yönteminden biridir. bir hisse senedinin, bir varlığın gerçek değerini bulmaya ve bunu etkileyebilecek faktörleri öngörebilmemize yarar.
    temel analizin amacı, yapılan yatırımda, aldığınız değerin, ödediğiniz fiyatı hak edip etmediğini saptamaya çalışmaktır.
    basit bir mantıkla açıklamak gerekirse; hisse senedinin gerçek değeri piyasa fiyatının üzerinde ise alım emri, altındaysa da satım emri verilir.
    basitçe bir hissenin ucuz olup olmadığını:
    piyasa değeri/defter değeri,
    kaliteli olup olmadığını:
    cari oranı ve 12 aylık kârı belirler.
    piyasa değeri: hisse senedinin piyasadaki değeri
    defter değeri: şirketin muhasebe yani bir diğer değişle gerçek görünen değeridir.
    peki pd/dd'nin kaç olması gerekir?
    eğer hissemiz'in pd/dd'si bist ortalamasının ve sektör ortalamasının altında ise çok ucuzdur. sadece bist ortalamasının altında ise ucuzdur, yukarısında ise biraz pahalıdır, hem bist ortalamasından yukarı hem sektör ortalamasından yukarıda ise çok pahalıdır. cari oran ise bir şirketin mali gücünü gösterir. şirketlerin mali yapıları ne kadar güçlü ise şirketler de o oranda güçlüdür. bir şirketin cari oranı 2'nin üzerinde ise mali yapısının iyi olduğu varsayılır.
    borsa şirketlerinde cari oranın üst sınırı yoktur. cari oran ne kadar yüksek ise o kadar iyidir. bir şirketin nakit pozisyonu da o şirket için çok önemlidir.
    diğer dikkat edilmesi gereken konuları da kısaca özetlemek gerekirse;
    -şirket ana gelir kaynağını ne üreterek sağlıyor? (şirketin ürettiği ürün ya da hizmetin gelecekteki talebini destekleyici ya da kırıcı unsurların neler olabileceği üzerinde inceleme yapmak).
    -satışlar ne durumda?
    (şirketin ürettiği değerin getirisini bilançolardan takip etmek).
    -yeterince kâr ediyor mu?
    -şirketin finansal sağlığında tekleme var mı?
    -rakipleri neler yapıyor?
    -yönetimin liyakati ne durumda?
    -finansal tablolarının durumu nedir?
    diğer önemli unsurları özetleyecek olursak;
    -şirketin ürettiği mal veya hizmetlerin tüketiciler tarafından çok aranan mallar olması ve satış artışları
    -işletmenin sermaye yapılarının işletmenin özelliklerine uygun optimal ve hedeflenen bir durumda olması
    -üretimde ileri bir teknoloji kullanması
    -ham madde sorununun olmaması ve hammadde kaynağının incelenebilmesi
    -şirketle ilgili sermaye artırımı ve temettü beklentilerinin olması
    -şirketin güçlü ve başarılı bir şirket olması
    -şirketin ve sektörünün gelecekte devamlılığının öngörülmesi şeklinde sıralanabilir.

    not: temel analiz konusu çok detaylı olup, burada sadece kısaca özetlenmeye çalışıldı. ayrıntılı bilgi için kaynak ekliyorum ancak bu da yeterli olmayacaktır. bu konu hakkında ücretsiz yayınları bulup okuyabilir veya izleyebilirsiniz.
    kaynak; temel analiz
  • bir $irketin,
    -dogru i$leri, dogru $ekilde, etkin ve efektif bicimde yaptigina bakan
    -finansal tablolara data mining ceken,
    -forecasting'e de caktirmadan deginen,
    dogru yapilirsa guzel getiriler getirecek finansal/ekonomik aractir.

    analiz kelimesini hor kullanan* basit bir klonu icin, (bkz: teknik analiz).
  • temel analiz yaparken bana göre 3 nokta önemle incelenmelidir:

    1- genel ekonomi analizi
    2- sektör analizi
    3- şirket analizi

    bu analizleri yapmadan önce de sorulması gereken en temel iki şey ise; global durum ve ekonomi yatırıma uygun mu, ülkenin durumu ve ekonomisi yatırıma uygun mu? sorularıdır. yani globalden lokale bakılır (dedüksiyon (tümdengelim), endüksiyon (tümevarım) yapmak önemlidir).

    bir ülke borsasına yatırım yapmadan önce kredi notuna da bakılmalıdır. kredi notu okuma ve anlama yatırımcı için çok önemli bir yetenektir. son olaraksa, yatırımın sektörü ve firması belirlenir.

    sıralama yapmak gerekirse:

    dünya durumu ve ekonomisi incelenir- ülkenin durumu, ekonomisi ve güvenilirliği incelenir- sektör incelenir ve son olarak firmanın durumuna bakılır.

    genel ekonomi analizi

    genel ekonominin makro-mikro durumlarına hakim olup bunları yorumlayabilmeli ve süreç daima takip edilmeli.

    -haberler takip edilmeli: dergiler-ekonomi siteleri, tüzel ve nitel kişiliklerin açıklamaları vs. (örnek olarak ekonomist dergisi, investing sitesi).

    -ekonomik takvim takip edilmeli, investing bu hususta gayet yeterli bir site.

    özellikle bist dışı global borsalarda işlemler yapılıyorsa; fed açıklamaları, abd tahvil oranları, abd tüfe verisi, abd tarım dışı istihdam verisi gibi veriler disiplinli şekilde takip edilmeli ve bunları yorumlayabilecek kabiliyette olunmalı.

    şirket analizi

    şirketlerin hangi sektörde ne iş yaptığına bakılmalı. buna baktıktan sonra net kar ve borçlanma, cari denge (ne kadarı döviz ne kadarı değil) oranlarına dikkat edilmeli. buradaki bilgilere fintables tarzı sitelerden ulaşabilirsiniz. f/d, p/d ve favök oranlarına bakmak da bir şirketin pahalı olup olmadığı hususunda bize bilgi verir. bu oranlar ne kadar düşükse (yalnızca düşük olması önemli değil, neden düşük ya da neden yüksek bunu da tespit etmek gerekli) olumlu bir veri olarak bize bilgi verir.

    şirketi belirledikten sonra da şu soruların sorulması elzem:

    -hisse senedi ucuz mu?
    -şirket iyi yönetiliyor mu?
    -büyüyen bir şirket mi?
    -güvenilir bir şirket mi?

    hisse senedi ucuz mu?

    formül=> piyasa değeri (pd)/ defter değeri (dd)= bu sonuç ne kadar az olursa o kadar iyidir.

    fiyat/kazanç (f/k) oranı

    bu oran da ne kadar azsa o kadar iyidir. bir şirketin kendini ne kadar da amorti ettiğini bize gösterir.

    örn: pd= 250.000 tl
    kazanç= 10.000 tl

    f/k oranı=> 25 yani buradaki şirket kendini 25 yılda amorti edebiliyor.

    bu oranların ucuz mu pahalı mı olduğunu anlayabilmek için oranlar hesaplandıktan sonra mevcut şirketin halihazırda iş yaptığı sektörün ortalamalarını baz almak gerekiyor.

    sektör ortalaması altında kalan bir şirket ucuzdur. ucuz olduğunu belirledikten sonra "neden ucuz" kalmış buna da bakmak gerekiyor dediğim gibi.

    iyi yönetilen bir şirket mi?

    bakacağımız ilk şey özsermaye karlılığı (roe) olmalıdır. özsermaye karlılığının yüksek olması, şirketin iyi yönetildiğinin bir göstergesidir. buffett bu veriye; “bu oranın yükselmesi veya düşmesi, şirketlerin yönetim performanslarını ölçmede en önemli göstergedir" diyordu.

    büyüyen bir şirket mi?

    bir şirketin büyüdüğünün en büyük göstergesi, 5 yıllık hisse başına kazanç büyümesidir. yine bu verilere investing tarzı sitelerden bakılabilir. hbk oranı yüksek olmalıdır. ne kadar yüksekse o kadar iyidir.

    güvenilir mi?

    temettü (kar payı dağıtımı) bize ışık tutan en net göstergedir. temettü verimi ne kadar yüksekse bu güven o kadar artar. ayrıca her ne kadar teknik analiz sayılsa da tablosundaki hareketler ne kadar sağlıklı buna da bakmak lazım. hareketler sürekli aşağı ya da yukarı sertse sağlıklı bir durum değildir.
  • temel analiz yapılırken, finansal varlık fiyatlarını etkilemesi beklenen bütün faktörler makro bazdan başlayarak mikro faktörlere doğru incelenmektedir. temel analizde öncelikle dünya ekonomisi, ülke ekonomisi ve şirketin içinde bulunduğu sektörün analizi yapılarak önümüzdeki dönemler için projeksiyonlar yapılır. bundan sonra temel analizi yapılacak olan şirketin kendi finansal tabloları incelenerek ve belli değerleme modelleri kullanılarak şirketin olması gereken fiyatının (gerçek değerinin) bulunması amaçlanır. bulunan fiyat ile şirketin bir hissesinin piyasa fiyatı karşılaştırılarak hissenin ucuz mu yoksa pahalı mı olduğuna karar verilerek, yatırım yapılır. temel analiz bir şirketin gerçek değerini bulmayı amaçlar ucuz veya pahalı olup olmadığına karar vererek, yatırımcılara uzun vadeli yatırım imkanı sağlamaktadır.
  • bir hisse senedine yatırım yapılmadan önce ülke ekonomisinin, sektör durumunun ve yatırım yapılması planlanan şirketin finansal durumunun analiz edilmesidir. öncelikle ülke ekonomisinin analiz edilmesi gerekmektedir. ekonomik verilerin o hisse senedine yatırım yapılabileceği yönünde olması halinde sektör analizine geçilir. sektör analizinde yatırım yapılacak şirketin bulunduğu sektörün yatırım yapılabileceği yönünde karar verilmesi halinde son olarak hisse senedinin gerçek değerinin belirlenmesi aşamasına geçilir. hisse senedi gerçek değerinin belirlenmesi şirketin finansal durumunun analizi ile mümkündür. şirketin finansal tablolarından yola çıkarak hisse senedinin gerçek fiyatı belirlenir ve piyasa fiyatıyla karşılaştırılarak karar verilir.
  • chartist olmanin ilk kurali, temel analiz ile bilinen her $eyi unutmak ve kucuk yatirimcilari uyutacak $ekil ve $emallere girmektir.
  • bir cumle ile ozetlemek gerekir ise, menkullerin piyasada nasil trade ettigi ve fiyat degismelerinin nasil oldugu haricinde herseyi inceleyen analizdir. burda bir sirketin menkulunun degerini etkileyen en onemli faktor olan issuerin karlilik beklentisidir. iste bu karlilik beklentisini olcmek icin:
    -borc/ozkaynak orani
    -kar marjlari
    -hisse kari odeme oranlari
    -hisse basina dusen kazanclar
    -pazar payi
    -faiz,varlik (asset) ve hisse odeme oranlari
    ve son olarak sirketin ne kadar kaliteli sekilde yonetildigi gibi kriterlerin isiginda temel analizi kullaniriz.
hesabın var mı? giriş yap