• sosyal medya, doğru kullanıldığında, çok şey öğrenmek için mükemmel bir ortam. twitter'da aklın gözü adlı hesap da bunlardan biri bana göre.

    bicameral mind'dan bahsettiği tweet'ler çok ilginç. biraz araştırınca, işin ucu çok tuhaf yerlere gidiyor..:)) julyan janes, bu kuramı ilk ortaya atan bilim insanı ve freud ile eş değer görülüyor. bazı insanlar, sıkışınca çözümü olmayan, hayal dünyalarında yarattıkları fictional karakterlerle açıklama yolunu çizmişler ve bu abi de bilimsel olarak ti'ye alıyor ve iyi de ediyor..:))

    daha önce pelin batu da bu konuda bir yazı yazmış. buyrun..

    tanrıların sessizliği,
    eski insanların rüyaları neydi? sizce antik çağda insanlık bizim gibi mi düş kuruyordu? bunu pek çoğumuzun sorguladığını düşünmüyorum. genel kanaat, insanların rüyaları, rüya kurma biçimlerinin değişmediğidir. bugün, rüyalarımızda bin bir macera yaşayıp, uçup, kaçıp, zihnimizin bir filmi içinde yüzüyoruz. oysa julian jaynes’e göre eski dönemlerde insanların rüyaları çoğunlukla tek tipti; kendilerini yatakta, bir tanrı ya da atadan mesaj alırken düşlüyorlardı. peki bu neye işaret ediyor?
    kimdir julian jaynes ve neden rüyalar alemini deşiyor?
    jaynes, kimilerine göre freud’dan sonra dünyaya gelmiş en mühim psikolog ve teorisyen. princeton üniversitesi yıllarında kaleme aldığı “iki kısımlı zihinde kırılma ile bilincin kökeni” (the origin of consciousness in the breakdown of the bicameral mind) dünyanın en tuhaf, düşündürücü eserlerinden biri. psikoloji, antropoloji, arkeoloji, teoloji, antik edebiyat, nöroloji sularında gezen kitap aslında insanlığın nasıl düşünmeye başladığını anlatıyor. bilincin, doğuştan değil, bir süre sonra çıktığını iddia ediyor. böylece dinlerin neden ve nasıl doğduğuna da değinmiş oluyor. o yüzden kitap birçok insanı ifrit edebilir.
    jaynes’e göre eski insanlarda bilinç yoktu. ilyada yazıldığı zaman, yani yaklaşık m.ö. 1000 yılına kadar insanın iki kısımlı beyni tam anlamıyla bölünmüştü. korku ve stres anında sol beyin, sağ beyinden gelen halüsinasyon ve seslerle “yatıştırılıyor”- bu sesin bir tanrı ya da başbuğ tarafından geldiğine inanan insan, hemen rahatlayıp itaat etmeye başlıyordu. yani dinler, tanrı sesi duyduğunu düşünen kişiler tarafından inmiştir demeye getiriyor jaynes. o dönemin insanlarını kontrolsüzce ses duyan günümüz şizofrenlerine benzetiyor. çevirmenleri antik çağ insanlarına modern zihniyet yerleştirmekle eleştiriyor zira “tanrılar, hayal mahsulü değil, sinir sistemlerinin, büyük olasılıkla sağ beyinlerinin ürünüydü” diyor.
    antik çağın insanlarına tanrılar ve ilham perileri “konuşuyor.” sağ beyinden gelen sesler, onlara şiir ve destanlar fısıldıyor. antik çağın tanrıları, gılgamış’ın, eski ahit’teki amos’un tanrıları, kibirleriyle, zaaflarıyla, kızgınlıklarıyla insanlara benziyor çünkü jaynes’e göre onlar insanlığın kafa sesleri. m.ö. 2. milenyumda, yani odysseus’un yazıldığı döneme gelindiğinde ise bir şeyler değişmeye başlıyor. depremler, salgınlar ve büyük toplumsal değişimlerin olduğu bir zamanda bilinç doğuyor. işte tam da bu büyük değişim döneminde kahinler ve dualar patlıyor çünkü artık tanrıların sesi kesilmiş oluyor.
    kitap 1976 yılında çıktığında çok konuşulmuştu. john updike ve marshall mcluhan gibi yazarlar jaynes’i övgüye boğmuştu. 1999 yılında, yani eser yayımlandığından otuz sene sonra, beyin üzerinde yapılan deneyler gerçekten de jaynes’in dediği gibi duyumsal halüsinasyonların sağ beyinden, yani dilin hükmettiği yarıdan geldiğini kanıtladı. bugün özellikle amerika’da yine gündemde çünkü jaynes’in eserleri, bilimin yeni keşifleri ışığında tekrar değerlendirilmeye başlandı. bilim insanlarının deyimiyle günümüz şizofrenlerine yakın “zombi zihninden” bilinçli zihne, dilin hükmettiği zihin yapısına geçiyoruz 3000 yıl kadar önce. ama anlaşılıyor ki, tanrıların sessizliği bizi hala acıtıyor.
    `:http://www.milliyet.com.tr/…rin-sessizligi-1681431/`

    günümüzde "deli" olarka tanımlanan profillerin, geçmişte yüceltilmesinin nedenleri üzerinde duruluyor.

    ek olarak..
    `:http://s-f-walker.org.uk/…igin_of_consciousness.pdf`
    `:http://www.functionalneurology.com/…iral/index.html`
  • insanlari yanlis yonlendirmekten kacinmak adina belirtmekte yarar var: bilim dunyasi tarafindan pek de ciddiye alinan bir hipotez degildir. yazildigi donemde bile hakkinda dogru duzgun kanit olmamakla beraber yanlis olduguna isaret eden bir dunya kanit bulunmaktadir. simdilerde ise artik iyiden iyiye ciddiye alinir yani kalmamistir.

    1-) teorinin ana fikri:
    milattan once 3000 yilindan once, insanlar bir cesit "zombi zihin" ile yasamaktadir. bunun sebebi, iki beyin yarisi arasinda dogru duzgun iletisim olmamasidir. bunun sonucunda, insanlar sag beyinlerinden cikan isitel halusinasyonlar duyar. bu halusinasyonlarin emrettiklerini yaparlar. diger islere sol beyin bakar. sol beyin bu sesini duydugu sag beyini tanri sanar. eski tanrilarin insansiligi bundandir. 3000 civarinda sag-sol iyi iletisim kurmaya baslar. kafamiz acilir. simdiki mukemmel insanlar haline geliriz.

    2-) kanitlar:
    - eski yazilarda kullanilan uslup bunu dusundurecek niteliktedir. insanlar kendilerinden 3. sahista bahsedince, sanki islerini yaptirdiklari cansiz mankenden bahsediliyor gibi hissetmistir yazar.
    - bugun sizofren denen insanlar o donemin kalintisi olabilir cunku sizofren beyinde sag kure daha aktiftir.

    3-) karsi kanitlar:
    - medulla oblongata ve cerebellum'da fizyolojik degisimler olmadan, iki yarimkurenin iletisiminin cosmasi mumkun degildir. boyle bir fizyolojik degisim o yillarda yasanmamistir.
    - bu fiziksel degisim var olsaydi bile, bunun bir sekilde insandan insana "bulasmasi" gerekmektedir. cunku o surecte butun insanlik zombi beyinden acik beyne gecmistir. bu tur bir bulasiciliga dair bir mekanizma bulunmamaktadir.
    - entelektuel anlamda, eski tanrilarin insansiligi disinda, "zombi" zihin ogesi bulunmamaktadir. spartacus ozgurluk ve onur icin kole ayaklanmasi baslatmistir, araplar rakamlari, misirlilar geometriyi bulmuslardir, insanlar sanat yapip kanun yazmaktadir.
    - yazarin "iste tam bu kitap cikinca degisti" dedigi odysseia, toplumda boyle bir entelektuel devrim yaratmamistir. yazar, tamamen bu olayin oldugunu hayal ettigi bir doneme denk gelen buyuk bir yapit oldugundan, ve bas karakteri "en zeki olumlu insan" oldugundan, rastgele sekilde bu kitabi secmistir. oncesini anlatan ilyada'dan aman aman farkli olmadigi gibi, bas karakter odysseus orada da yan karakterlerden biridir.
    - cok agir epilepsi hastalarinda son care olarak cerebellum kesilir ve beynin iki yarikuresi arasindaki baglanti koparilir. bu insanlar bunun ardindan su almaya kalkip iki elinde de birer bardak suyla donmek gibi enteresan zihinsel fenomenler tecrube ederler. ancak aralarinda bu ilkel insan sizofrenisi bulunmamaktadir.
    - kanitlanmasi, test edilebilirligi mumkun degildir. yazari da etmemistir. bir seri tahmin ve fantaziden daha ileri degildir.
    - gunumuzde dahi tek tuk kesfedilen, bin yillardir izole olmus toplumlar, zombi beyinli degildir. gayet bizimki gibi normal beyinleri vardir.
    - bunu okuyunca sacma oldugunun gozunuze carpmasi lazim.

    netice itibariyle yanilgiya mahal verebilecek, yanlis bilginin yayilmasina sebep olabilecek bir hipotezdir. yukaridaki yazar dostumuz da bunu tecrube etmektedir.
  • peygamberlere vahiy inmesi (melek vasıtassı ile), şairlerin ilham perisi olması teoriyi destekler nitelikte. zira travma sonucu beyinde meydana gelen hasarlar, şizofreni, epilepsi gibi problermler hakkındaki araştırmalar. bize beynin işleyişi hakkıında inanaılmaz bilgiler almamıza imkan verdi. yabancı el sendromu gibi. burada zihinle alakalı olarak individualty kavramının bilincin bir bütünün ürünü olduğu tezi çökmekte. zaten teolojik bir tanımm. özgür iradenin de bir ilizyondan ibaret olduğunu, davranışın kendi zihnimizin döngüsünün (loop) sonucu olduğu westworld'da açıkça ifade ediliyor.

    sümer dönemi metinlerin edilgen formda olduğunu biliyoruz. yani buradan ilerleyen süreç içerisinde bu devirlerde (ilyada öncesi) insan içsesinin ilahi bir kaynaktan geldiğini, iradenin olmadığı sonucuna varabiliriz. eski yunana mitolojisinde de insanlar yunan tanrılarının oyuncağı halinde. form olarak insanlar, zaafları, nefretler, kıskançlıkları yine insana özgü. sonraki dönemlerde aracı olarak peygamberler giriyor. bunlar aynı zamanda siyasi figürler. topluluklar daha merkeziyetçi yapılar yönetmeye başlıyor.

    esasen bronz çağının bitişi, insanlık tarhinin en karanlık dönemi. izlanda'da volkan patlaması sonucu meydana gelen ani iklim değişikliği 400 yıllık bir kriz dönemine neden oluyor. bu çalkantılı ve kanlı dönemde bu tür bir devrim şartların gereği olmalı. teori, beyinde fiziksel bir değişime değinmemiştir. burada bilişsel bir takım farkındalık durumu sözkonusu. endüstrileşmiş bir toplumun bireyi ile tarım toplumundan bir bireyin zihni karşılaştırıldığında davranış refleksleri, hayata bakış, sorun çözme metodları gibi bir çok konuda çok belirgin farklar ortaya çıkacaktır. bilişsel farklılıklar aynı toplumdan aralarında yüz sene olan bireyler arasında da olacaktır. bu nedenle bilinç kavramı hakkındaki algı açısından bu gibi tartışmaları karşı argümanları ile birlikte heyecan verici buluyorum.

    nöroloji bilmine vakıf oldukça bilinç, zihin ve irade üzerinde daha fazla bilgi sahibi olacağız.

    https://usmnbs.wordpress.com/…/westworld/#more-1238
  • #71540441 numaralı entryde 32 kişi neyi favlamış acaba? yazarın bahsi geçen kitapta da vurguladığı "...en yaygın hata, bilinci algıyla karıştırmaktır." tespitine düşmüş arkadaş.

    3 milyon yıl önce hayvanlar gibi takılırken son 100 bin yılda birşeyler oluyor, mızrak kullanmak başta olmak üzere hızlı bir gelişmeye giriyoruz. bu kitap da buna "bilinç" üzerinden bir açıklama sunuyor. kitabın savı, bilinç dediğimiz şeyin m.ö. 1200'lü yıllarda ortaya çıkmış olması. tarihin doğruluğu tartışılabilir elbette ama ortada söylendiği gibi "yanlış bilgi" ya da yönlendirme yok. çünkü ortada bir bilgi yok. alanında uzman bir akademisyenin derli toplu bir eleştiri metoduyla yazılmış ilginç bir iddiası var.
  • the origin of consciousness in the breakdown of the bicameral mind - julian jaynes, 1976.
  • westworld izlerken karşıma çıkan terim. üstteki arkadaşlar da aydınlanmamıza vesile olmuşlar, sağolsunlar.
  • westworld'ün 1. sezon final ve en sevilen bölümünün ismidir.
  • #64547588
  • westworld'ün 1. sezon 10. ve final bölümü.

    (bkz: bicamerality)

    https://en.wikipedia.org/…_(psychology)?wprov=sfla1
  • ımdb'de 9.7 puan almış, (bkz: westworld) dizisinin en iyi bölümü.
hesabın var mı? giriş yap