yahudi mahallesi

• insanların içiçe yaşadığı, karman çorman, bol gürültülü (çocuk zırlamaları, vs.) bir mahalleyi tasvir eden tamlama.
• masallar şehri prag'ın, bölgelerinden birisidir. çekçe josefov olarak adlandırılır.
  
  ortaçağda, eski şehir'de iki ayrı yahudi cemaati vardı. batıdan gelenler eski-yeni sinagog civarına, bizans'tan gelenler ise eski shul'a (günümüzde ispanyok sinagog'unun olduğu yer) yerleşmişlerdi. zaman içinde bu iki yerleşim birleşmiş ortaya kapalı bir getto çıkmıştır. baskıcı yasaların kurbanı olan praglı yahudiler, 16.yy'da utanç işareti olarak sarı bir halka takmak zorundaydılar. hristiyanlar onları sık sık yangın çıkarmak ve kuyuları zehirlemek gibi türlü türlü bahanelerle suçluyorlardı. bu ayrımcılık 1784 yılında ii. joseph ile birlikte azaldığı için yahudi mahallesi onun anısına josefov adını almıştır. bölge 1850'de resmen prag'a dahil olmuştur. 1890'larda bölgedeki sağlık koşullarının yetersizliği nedeniyle gettodaki gece konduların yıkılması gündeme gelmişse de belediye sarayı ve bir kaç sinagog ile eski yahudi mezarlığı yıkımdan kurtulmuştur. (kaynak: dost görsel gezi rehberleri)
  
  prag'a gidildiğinde görülmesi gerekenlerden birisi de 1478 yılında kurulmuş olan daracık bir alanda 12bin mezarı ihtiva eden bu eski yahudi mezarlığıdır.
• ankara da samanpazarının yakınındaki yahudi mahallesinde yaşayan yahudilerden geriye kalan mahallenin adı
  icinde eski musevilere ait evler ve yılda bir kez ibadet icin acılan bir sinagog vardır
• hakkında çekilmiş şöyle bir video bulunan mahalle.
  
  http://vimeo.com/34428974
• manisa'da murat germen ilkokulununu arka tarafına düşen yerler eskiden yahudi mahallesiymiş.
• prag’da, astronomik saat’in bulunduğu eski şehir meydanının biraz kuzeyine yollanınca ulaşılan yer.
  mimari yapısıyla veya genel havasıyla on dakika önce yürünen sokaktan bir farkı yok ama burası minik sinagogları ve tarihte başına gelen felaketlerle bir yahudi yerleşim yeri olarak ayrışmış durumda. eski yeni sinagog, ispanyol sinagogu, aziz agnes manastırı ve pinkas sinagogu yürüyerek gezilebilecek yerler. prag'da gezilecek diğer yerler için: havadaki leylek/prag
• (bkz: salyangoz satılabilecek yerler)
• çorlu'da 1950li yıllara kadar yahudilerin yaşadığı, içinde havrası da olan böyle bir mahalle vardır. o mahallede yaşayanlar, 1934 trakya olaylarından sonra israil'e ve istanbul'a göç etmişlerdir. doğduğu yere gönül borcu olan isak pinhas, yakın zamanda çorlu'ya bir okul yaptırmıştır.
  
  günümüzde cami olarak kullanılan havra
  
  musevi mezarlığı
  
  musevi mezarı
• 31 mart 2020 tarihi gece 02.00'de yangın çıkan, geçmişi evliya çelebinin seyahatnamesinden yapılan çıkarımla 17.yy. öncesine dayanan, ankara ulusta (anafartalar ve denizciler caddeleri arasında) ki, günümüzde istiklal mahallesi olarak da geçmekte olan yahudi mahallesi.
  
  adına başlık açılmayışından belli ki, herkes mahalleden ve yangından bihaber. kısaca mahalle hakkında bilgi vermek gerekirse; osmanlı döneminde ankara'nın yahudi cemaatinin büyük bir bölümünün müslüman cemaatle bir arada yaşamış olduğu yahudi mahallesi, sinagog, cami, mescit gibi dini yapıları, şengül hamamı ve yahudi mektebi ile; dokunun büyük bir kısmını oluşturan ve mahalle sakinlerinin farklılaşan sosyal, kültürel ve ekonomik yapıları ile değişen ihtiyaç ve beğenileri doğrultusunda ölçekleri, mekansal ve mimari özellikleri, elemanları ve renkleri açısından çeşitlilik sunan geleneksel konutlarıyla; döneminin sosyal, kültürel ve fiziksel özelliklerini yansıtan önemli bir tarihi kentsel dokudur. günümüzde is mahalleyi halen yaşatan unsur, hiç şüphesiz mahallede yaşamını sürdüren sayısı giderek azalan hanelerdir.
  
  ankara'nın orta yerinde zaten yeterince görünmez olan yokmuş gibi davranılan yahudi mahallesi de halen onu yaşatmaya çalışan sakinlerine rağmen gün gün fiziksel olarak yok oluyor. fakat böyle bir tarihi doku korumalıyız (koruma planları ile, restorasyon ile…), hamamönü gibi olmamalı yani özgün dokusundan eser bırakılmayarak tek tipleştirilmiş / tiyatro sahnesine dönüştürülmüş bir hale bürünmemeli ya da ellerini ovuşturan otoparkçıların (fırsatçıların) ekmeğine yağ-bal sürüp de otoparka dönüştürülmemeli. her fırsattan istifade tarihi & kültürel ve doğal mirasımızı elimizden alıyorlar, uyumayalım artık. daha çok bilinçlenmeye, daha fazla sahip çıkmaya ihtiyacımız var. günden güne anlatılmayan / yok olan hikayelerimizi korumaya ihtiyacımız var.
  
  not1: yahudi mahallesi ve zamanında burada yaşayan yahudilerle ilgili daha çok şey öğrenmek ve mahalleye dair acı & tatlı tüm tanıklıkları ve birlikte yaşamayı öğrenmek adına enver arcak’ın ‘hermana: ankara'nın yahudi cemaatinin anlatılmamış hikayesi’ belgeselini de izleyebilirsiniz. (blu tv’de bulunuyor.)
  
  not2: yaklaşık 3 senedir alanı yakından tanıyan, ulus ve çevresi koruma planı içerisinde bu alanla özenle ilgilenen, belediyeye önerilerini sunmuş ve toplumsal bilinci arttırabilmek için zamanında alanda etkinlik düzenlemiş; yahudi mahallesinin bugünkü sakinleriyle tek tek konuşmuş dertleşmiş, çocuklarıyla sokakta top oynamış ve kedilerini beslemiş üzgün bir dost.
• ankara'nın balat'ı olabilecek potansiyelde fakat nedendir bilinmez terk edilmiş bir mahalledir. meraklıları için şöyle bir foto seti bırakalım