• demokrat parti iktidarı, 1954 genel seçimlerinden önce bir takım şirin görünme ve baskı girişimleri uygulamıştır.

    yıllardır uygulanan liberal iktisadi politikalar sonrasında fiyatların yükselmesi sonucu özellikle memurlar zor durumda kalmıştır. bunu gidermek amacıyla da memurlara yılda fazladan üç maaş ödeme kararı almıştır. aralık 1953'te, seçimlerden hemen 5 ay önce çıkarılan bu kanun elbette seçime yönelik bir uygulamadır. aynı zamanda işçilere yılbaşı ikramiyesi ve emekli maaşlarına zam yapılması da şirin görünme çabalarının bir sonucudur.

    baskı ve sertlik tedbirleri olarak sayabileceğimiz uygulama ise basına karşı yapılmıştır. şubat 1954'te meclise verilen kanun tasarısı yayın yoluyla ve radyo ile işlenecek bazı suçlara ağır yaptırımlar getiriyordu. örneğin basın yoluyla itibarı kırılacak, şöhrete veya servete zarar verebilecek bir hususun isnadı halinde altı aydan üç seneye kadar hapis ve 1000 tl'den 10000 tl'ye kadar ağır para cezası öngörülüyordu.

    bu şirin gözükme çabaları ve yıldırı yasaları ile seçime giden demokrat parti oylarını bir önceki seçime göre artırarak yaklaşık %57 oy oranı ile seçimi kazandı. chp ise oyların yaklaşık %35'ini almıştı. ama seçim yasasından ötürü bu fark, meclise daha büyük bir fark olarak yansıdı. zira alınan %35 oya rağmen chp sadece 31 milletvekili kazanabildi.
  • demokrat parti 5.151.550 oy alırken, cumhuriyet halk partisi 3.162.196 oy almıştır
  • türkiye cumhuriyeti tarihinde kazanılan en büyük seçim zaferidir, buna o dönemki seçim sisteminin de çoğunlukçu olması eklenince, meclis aritmetiğinde daha da ezici bir fark oluşmasına sebep olmuştur.
  • kars, malatya, kırşehir, sinop ve tunceli dışındaki tüm illerde demokrat partinin birinci geldiği seçim. bu illerden kırşehir'de cumhuriyetçi millet partisi oyların yüzde 42,3'ünü toplamayı başardı. bunda partinin başkanı osman bölükbaşı'nın memleketinin kırşehir olmasının etkisi vardır. seçimden sadece 28 gün sonra kırşehir ilçe yapıldı. (o zamanlar kırşehir'in ilçesi olan hacıbektaş, il yapılan nevşehir'e bağlandı. osman bölükbaşı hacıbektaşlıydı.)
  • (bkz: çoğunluk sistemi) ile yapılması nedeniyle demokrat parti'nin oyların yüzde 58'i karşılığında milletvekili sandalyelerinin yüzde 93'ünü, cumhuriyet halk partisi'nin ise yüzde 35 oyuna rağmen milletvekili sandalyelerinin sadece yüzde 5,7'sini aldığı seçim.

    demokrat parti'nin 503, cumhuriyet halk partisi'nin 31, cumhuriyetçi millet partisi'nin 5 ve bağımsızların 2 milletvekilliği kazandığı seçimde nispi temsil esası (bkz: d'hondt sistemi) uygulansaydı dp 281, chp 211, cmp 32, türkiye köylü partisi (tkp) 18 milletvekili kazanmış olacaktı.
  • günümüzle kıyaslandığında ilginç isitatistiklere sahip olan seçimler

    cumhuriyet halk partisi'nin biricni çıktığı iller
    malatya...%54.1
    tunceli.....%53.5
    kars.........%49.1
    sinop.......%39.9

    demokrat parti'nin hatrısayılır oranda oy aldığı sürpriz iller ise şöyle:
    tekirdağ.......%63
    kırklareli......%61.7
    edirne..........%60.8
    izmir.............%60.5

    vay arkadaş.
  • bugün sağın kalesi olan iller solun kalesiyken, solun kalesi olan iller sağın kalesiymiş. memlekette sabit duran bir şey yok ki...
  • sebebine çok şaşırmamak lazım. o gün de tıpkı bugün gibi sorgusuz sualsiz iktidarın yanında olan iller ile, taze kan arayan iller aslında aynı.

    bir de 1954 yılında chp kesinlikle ama kesinlikle sol parti değildi. chp nin sol parti söylemi 1970’li yıllarda bülent ecevit ile konuşulmaya başlanmıştı.
  • o yıllarda kent ve kır nüfusları dikkate alınmalı öncelikle ve inönü nun malatyalı olması dikkate alınmalıdır dikkat edilecek başka bişey mübadele ile gelen nüfus ile yerli insanların çekişmesi ..
  • (bkz: 14 mayıs 1954 cumhurbaşkanlığı seçimi)
hesabın var mı? giriş yap