blue chip

• amerikan borsasinda, batmasi, buyuk dususler yasamasi imkansiz gibi gorulen hisselere verilen isim. bu firmalar genelde cok buyuk olurlar, marketi yonetirler.
• (bkz: aaa stock)
• üniversite yıllarımda part-time çalışarak ekmeğini yediğim ama hep niye "mavi çentik" diye kendime sorduğum ve en sonunda yıllar sonra anlamını ekşi sözlükten öğrendiğim firma.
• borsalarda buyuk firmalara ait ve yillar itibariyle istikrarli bir seyir izleyen hisselere verilen isimdir. bunlar genelde tanınmis sirketlerin hisselerinden olusur. yatirimcinin bu hisselere guven tam olmasi nedeniyle fiyatlari nispeten yuksektir.
• hisse senetleri ve şirketler için kullanıldığında "güvenilir", "sağlam", "fazla risk taşımayan", "arnold'un^* conan filmindeki haline benziyor maşallah" gibi anlamlar taşıyan bu terimin kökeni poker oyununa dayanır. poker oyunu ilk icat edildiğinde (tam olarak ne zaman icat edildiği bilinmiyor ama poker sözcüğünün ingilizce'ye girmesi 1840'lara tekabül ediyor. misal, benim büyükbüyükdedem 1846'da "poker ata sporudur." yazmış günlüğüne), poker fişleri^* üç renk olurlarmış: beyaz, kırmızı ve mavi.^* genellikle beyaz fişler $1, kırmızı fişler $5, mavi fişler de $10 yerine geçerlermiş. niçin mavinin en değerli fişlere verilecek renk olarak seçildiği de meçhul, fakat mavinin kraliyet ve aristokrasinin rengi olmasıyla bir ilgisi olabilir sanırım (avrupa'da asilzadelere, soylu sınıfının mensuplarına blue blood denildiğini, mavi boyalı kumaşın da antik devirlerde ve ortaçağ'da sadece kraliyet ailelerince kullanılabildiğini hatırlayalım ve devam edelim.)
  
  kökenbilimcilere^* göre, blue chip terimi hisse senetleri ve temsil ettikleri şirketler bağlamında ilk olarak 20. yüzyılın başlarında kullanılmış. en ilk kullanımınındow jones industrial average'ın 100 seviyesine ilk ulaştığı 1904 yılına tekabül ettiği tahmin ediliyor, böyle şeyleri tahmin etmekle yükümlü araştırmacılar tarafından. bu arada o zamanlar hisselerinin fiyatları dow jones endüstriyel endeksi'nin hesaplanmasında kullanılan şirketler arasında artık maalesef aramızda bulunmayan american smelting & refining, colorado fuel & iron, and u.s. leather gibi şirketler varmış. inanır mısınız, koskoca "american smelting & refining" kapitalizmin çarklarında eridi gitti. hey gidi...
  
  neyse efendim, konuya dönecek olursak, 1920'lerde - prohibition^* döneminde - amerikan halkının eğlence için kağıt oyunlarına ve kumara yönelmesi, ve buna müteakip pokerin de popüleritesinin artmasıyla beraber, bahis miktarlarında da gözle görülür bir yükseliş gözlenmiş ("gözle görülür bir şey gözlenmesi"...bravo pipo), ve de poker oyunlarında farklı renklerde ve daha değerli fişler kullanılmaya başlanmış. genellikle siyah fişler en yüksek değerli fişler olarak seçilse de, bazı kumarhaneler de kahverengi fişleri "fişler kralı" ilan etmişler. yani eğer bu terim 1904 yerine 1920'lerde ortaya çıksaydı, bugün en değerli, en güvenilir şirket ve hisse senetlerine "brown chip" takma adıyla hitap edecektik. kahverengi adını verdiğimiz rengin terbiyesiz çağrışımlarının farkında olduğunuzu varsayıyorum ve de "ahah, bok hissesi" olarak özetleyebileceğimiz bariz espriyi yapmadan hemen susuyorum.
• monte carlo kumarhanelerindeki en pahalı kumar fişinin renginden türetilen, sağlam şirketlerin hisseleri için kullanılan terim.
  
  (bkz: dow jones 30)
  (bkz: imkb 30)
• amerika spor jargonunda üniversite takımlarının kadrolarına katmak için can attıkları lise sporcularına verilen isim. kendilerini lisede kanıtlamış olurlar bunlar ve üniversite takımlarına hemen katkı yapmak için hazırlardır artık.
• bu tip operatörlerde görev yapan kalitesiz niteliksizler çok acıtıyor.
• türkiye için konuşursak ağırlıklı olarak bist 30 endeksi oluşturan kağıtlardır.
  
  büyük kısmını ödünç olarak bulmak nispeten kolaydır.
• (bkz: blue chip stamps)