ittihad-ı anasır

• unsurların birliği.osmanlı imparatorluğunun son 100 yılına damgasını vuran,fakat esas olarak ikinci abdülhamid ve meşrutiyet dönemlerinde kullanılan kimlik politikası.
  bu politikaya göre daha önce millet sistemi v.s. içinde düşünülen dini kimliklerin her biri bunlara etnik kimlikler de eklenerek osmanlılık toplamını oluşturan eşit birer unsur olarak görülmeye başlanmıştır.
  tanzimat fermanı çıkınca "artık gavura gavur denmeyecek" diye homurdanan bir müslüman unsuru,bir kaç onyılda böyle demokratik bir toplum tanımını kabul eder hale getirmek kolay iş değildi,ikinci meşrutiyet meclisi'ni,imparatorluğun son 30-40 yılındaki sosyal hayatı düşünürsek bu kimlik önerisinin kısmen de olsa başarılı olduğunu görürüz.
• osmanlıcılık fikrinin osmanlıca adıdır.
• anasırın ittihadı olarak da geçer. osmanlı imparatorluğunu oluşturan unsurların birliğidir.
• kelime anlamı unsurların birliğidir, ittihad ve terakki cemiyeti 1889 yılında fransız devriminin 100. yılında kurulmuştu ve bu cemiyetin ilk felsefesi ittihad-ı anasır'dı, yani dinlerine dillerine bakılmaksızın bir osmanlı toplumu osmanlı vatandaşlığı yaratmaktı. ıttihadçıların bu fikri benimsemesinde 1876 parlamentosunun her türlü kesimden ve dinden çok renkli bir parlamento olmasının ve bunların osmanlı devleti için birlik olarak çalışmasının çok büyük etkisi vardır ve ittihadçıları umutlandırmıştır.
• ittihat ve terakki'nin kurulduğu ilk yıllarda benimsemiş olduğu politikadır. unsurların birliğini esas alır. zaten ittihat ve terakki'nin ilk kuruculurı arasında türk olmayanlar da vardır.
  (bkz: ibrahim temo)
  (bkz: ishak sukuti)
  (bkz: abdullah cevdet)
  daha sonraları bu politika terk edilmiştir.
• osmanlı altındaki unsurların tek tek üçer beşer osmanlıya savaş açtığı ayrıldığı dönemin başlamasıyla örtüşür. süreç pek de hayırlı bitmemiştir. 1908 meclisindeki türk sayısı diğer unsurların sayısından az idi.