sedefkar mehmet ağa

• mimar sinanin ciragi ve sultan ahmet camiinin mimari.(1602-1619 yillari arasi)
• istanbul'daki sultanahmet camii'nin mimari, mimar sinan'ın öğrencisi. eserini butun dunya takdir etti ama bizle ismini bile unuttuk.
• sultan ahmet külliyesi’nin mimarı, mimarbaşı sedefkar mehmet ağa’nın yaşamı ve diğer eserleri konusunda bilgi veren başlıca kaynak, şair cafer çelebi tarafından hazırlanmış olan risale-i mimariye’dir.
  
  risale’nin mehmet ağa’nın yaşamıyla ilgili bölümü kısaca şöyle özetlenebilir ; 970 h./1562 yılında rumeli’den istanbul’a devşirilen mehmet ağa’nın hangi kentten ve kaç yaşında alındığı belirtilmemiştir. evliya çelebi, arnavutluğun ilbasan kentinde mehmet ağanın kırk çeşmesi olduğunu yazmaktadır. ilbasan’a gösterdiği bu yakın ilgi, mehmet ağa’nın bu kent ya da yakınlarından devşirildiğini düşündürmektedir. istanbul’a getirildikten sonra, beş yıl askeri eğitim gören mehmet ağa, 975 h. / 1567 yılında ulufeye yazılarak süleymaniye türbesi bahçesine bekçi olmuş, bir yıl bu görevde kalmıştır. bir rastlantı sonucu sarayda mimarlık öğrenenlerle birlikte bir hendese dersini izleyen mehmet ağa’nın konuya gösterdiği yoğun ilgi ve mimarlık öğrencileri arasına katılma isteği üzerine, giriş sınavı anlamında bir deneme yapması istenmiştir. eline bir keser verilerek ustalığı denenmiş ve başarılı görülerek , mimarlık öğrenmesinin uygun olacağı kararlaştırılmıştır.
  
  saraydaki yirmi yıllık öğrenim ve uygulama çalışmaları sırasında mehmet ağa seçkin bir sedefkar olarak dikkati çekmiş ve o sırada hayatta olan mimar sinan, sedefkarın bir iş yaparak padişaha sunmasını öğütlemiştir. mehmet ağa bu öğüdü ancak sinan öldükten sonra, 998 h. / 1589 yılında, iii. murat’a bir sedefkari rahle sunarak yerine getirmiş, padişahın bu armağandan hoşlanması üzerine dergah-ı ali bevvaplığına atanmıştır. iki yıl sonra, padişaha sedefli bir keman sunarak mühzürbaşılığa yükseltilen mehmet ağa , 1591-1597 yılları arasında diyarbakır ve şam mütesellimliği ve şam eyaleti havraran nahiyesi hakimliği görevlerinde bulunmak için istanbul’dan ayrılmıştır.
  
  1006 h. / 1597 yılında dalgıç ahmet çavuş’tan boşalan su nazırlığına atanan mehmet ağa, dokuz yıl bu görevde bulunduktan sonra, 8 cemaziyül-evvel 1015 h. / 11 ekim 1606 tarihinde mimarbaşılık görevine yükseltilmiştir.
  
  mehmet ağa’nın 1606 – 1622 yılları arasında mimarbaşılık görevinde bulunduğu kabul edilebilir. risalede yer alan ifadelerden, mehmet ağa’nın cami, mescit, medrese, hamam, saray, köşk, köprü, çeşme vb. yapılar yaptığı anlaşılmaktadır.
• rumeli'den devşirilerek saraya alınmış, acemi oğlani eğitimi alırken müzik eğitimi de almış, aynı zamanda sedef ustası mimar. sultan ahmet külliyesi dışında ibrahim paşa sarayını onardığı, tunca nehri üzerinde köprü inşa ettiği bilinmektedir.
• xvii. yüzyılın en önemli eseri olan sultan ahmet camii'nin mimarıdır.
• osmanlı mimarisinin en büyük mimarlarından. eserleri içindeki sultanahmet camii ise sahlep+akşam karanlığında ışıklandırmasıyla size muhteşem bir ambians sunuyor.
• yeterince hakkı kendisine verilemeyen büyük mimar. maalesef tarih kitaplarında kendisi hakkında sultanahmet camii mimari olması dışında bahsedilmez.
• bu akşam bir vesile ile kendisi'nin 401 sene evvel yapımına başladığı tunca nehri üzerinde ki köprü den geçtim ve onu andım,ne kadar ilginç bu dünyadan ebedi aleme göçüyorsunuz, aradan 4 asır dan fazla zaman geçiyor ve sizin orda iziniz var.belki de mimar sinan olmasa osmanlı'nın gelmiş geçmiş en büyük mimarı olacak ama ne olursa olsun bu dünyadan bir sedefkar mehmet ağa geçti.ruhu şad olsun diyelim.
• altı yüz yıllık osmanlı tarihininde bir mimar sinan daha bulmak mümkün değilse de, bu böyle bir iddiaya kimsenin sahip olmadığı anlamına gelmez. sedefkar mehmet ağa, ayasofya ile adeta boy ölçüşürcesine duran ve yurdun dört bir yanından gelen insanları kendisine bir mıknatıs gibi çeken sultan ahmet cami'nin mimarıdır. sedefkar mehmet ağa, kendisini bu eserle beraber mimar sinan'a ait tahtın varisi ilan etmiştir.
• kimsenin adını sanını bilmediği mimar.
  
  kendisi mimar sinan'ın çırağı, sultan ahmed camii'nin mimarı. üstelik yaptığı tek iş bu değil, ki olsa bile türkiye'nin en popüler turistik yapılarından birini yapması vesilesiyle isminden daha çok söz edilmesi gerekirdi. fakat adamın adı resmen kayıp. mesela mimar sinan'dan sürekli bahsedilmesi çok güzel ama birçok önemli isim var. sedefkar mehmet ağa onlardan biri. tıpkı mimar kemalettin, emin onat, seyyit abdüllahim efendi gibi. bir de balyan'lar var, o hikâye de biraz enteresan, balyan ailesi başlığına bakmanızı öneririm.