soğd ^*

• maveraunnehir ile horasan arasindaki bolgeye verilen isim.bugun kuzey iran ve bati turkmenistan bolgesini kaplar.
• tacikler'in atalari olduklari iddia edilir.
• arap yayılmacılığına karşı türgişlerin müttefiki olan halk.
  
  araplara karşı 720 yılındaki isyanları bastırıldıktan sonra 724 yılındaki ikinci isyanlarında türgişlerin desteğini aldılar. kısa süreliğine de olsa, bu ittifakla birlikte araplar soğdiyana'dan çıkarıldılar.
  
  alfabeleri, uygur alfabesi'nin atasıdır.
• yüzyıllar boyu türklerin akıl hocalığı yapmış halk... hatta türklerin tarih sahnesine çıkışlarının soğd'larla ilişkiye geçtikten sonra gerçekleştiğini söyler halil inalcık...
  
  (bkz: göktürkler)
• tacikistan'da bir bölge ismi. eski bir tarih dergisinde okuduğuma göre ve yine çinlilere göre kurnaz bir halk. çinliler sogdların türklere birşey öğretmesinden (özellikle diplomasi, siyasette hile yapmak v.b.) o kadar korkmuşlar ki sogdlara soykırım yapmışlar.
• ipek yolu ticaretinin gizemli efendileri.
• zamanında ahura mazda'ya inanmış, divân-ı lügati't-türk'te balasagun ile buhara ve semerkand arasında türkleşmiş bulunan bir ulus olarak anlatıla gelir kendileri, moğol istilası sırasında da iran ve anadolu'da eriyerek gittiler, toharlar bir, baktrialılar iki bunlar üç eski dünyadan güzel pek bir şey kalmadı geriye ne yazık ki özellikle orta asya'da, göktürkler döneminde ticaret ve fetih yoluyla türklerle etkileşimleri yoğundu, çinlilerle yakın ilişki kurmuşlar ticarete önem vermişlerdir, türklerin fethetmesinde ki en önemli neden ellerinde tuttukları ticaret ve ticaret yollarıydı, ticaretin yanı sıra yönetim alanında da göktürkleri etkilemişler iran'a karşı bizans-göktürk ortaklığının önünü açmışlardır.
• göktürklerin devlet işlerini yürütmekle görevlendirdikleri orta asyalı irani halk. göktürk alfabesi ve hatun gibi ünvanlar bunlardan alınmıştır.
• sanılanın aksine göktürk abecesinin ilgisinin olmadığı abeceye sahip irani halk.
  uygurların kullandıkları abece soğdlara aittir. ayrıca bir abece üzerinden hak, aitlik gösterilecekse, bu fenikeliler olmalıdır. arap, yunan, arami, latin...hep fenikelilerin alfabesinden türemedir. orhun yazıtlarına bakmak yeterli olmuyorsa daha da ne söylenir bilemem. şu “hatun” konusuna gelirsek, kaç kere anlatıldı, kağan-katun, katun-kadın, han-hanım ilişkisi artık bilemiyorum. türkçe dili kimsenin kıçı değildir, öyle her isteyene verilmez.
• bizi biz yapan en önemli etkenlerden biri olmalarına rağmen yok saydığımız halk.
  
  maveraunnehir ve horasan bölgelerinde ne kadar karıştık, ne kadarı bizimle buralara geldi, tamaman bize karışıp yok mu oldular yoksa biz mi olduk beraberce?
  
  kimse merak etmiyor sanırım.