ashraf marwan

• mısır eski devlet başkanı cemal abdülnasır'ın kızıyla evli olan ve özellikle yom kippur savaşı öncesinde mossad'a verdiği bilgilerle adeta israil'i yok olmaktan kurtaran mısırlı ajan ve zengin işadamı. kendisi, nasır ve enver sedat'a danışmanlık da yapmıştır. 2007 yılında londra'daki evinde henüz 63 yaşındayken esrarengiz bir şekilde düşerek ölen marwan, tarihe "israil'i kurtaran mısırlı ajan" olarak geçmiştir.
  
  wikipedia - https://en.wikipedia.org/wiki/ashraf_marwan
• the angel filmi aracılığıyla tanıdığım büyük diplomatik deha. çift taraflı casusluk yapıyor gibi görünse de esasında ülkesi mısır'ı korumuş ve israil'e de uzun süreli bir mısır barışı hediye etmiş kişi.
  
  ayrıca maalesef ki yanlış ifade edilmiş. kendisi israil'i yok olmaktan kurtarmamıştır. arap devletleri'nin ve mısır'ın israil'i yok edebilecek bir gücü yoktu, yok. bahsi geçen savaşta da marwan'ın istihbaratına güvenilmemiş ve gerekli önlemler alınmamıştır. bu nedenle zaten mısır ordusu ilerleyebilmiş ve barış imzalanmıştır. aksi takdirde barış mümkün olmayacak ve uzun yıllar süren bir savaş ortamı oluşacaktı.
• mossad belgeseli (bkz: inside the mossad) i izlerken (bkz: friends for the moment) bölümünde konu edilen mossad muhbirileri arasında , “bir başkanın damadı” olarak tanıdığım insan. mossad için yaptığı icraatlar bizzat dönemin mossad ajanları tatafından bu belgeselde açık açık belirtiliyor.
  
  kendisi ile ilgili ozaman ki olayları anlatan bir film (bkz: the angel) bile çekilmiş.bu pozisyonda bir insan neden muhbir olur ki sorusunu biraz olsun cevaplamaya çalışmışlar ama neresinden bakarsan bak boktan bir iş ve pozisyon.
  
  ——-
  israilli tarihçi ahron bregman’ın 2002’de eşref mervan’ı resmen “israil ajanı” olarak deşifre etmesi, mısır’ın eski muktedir adamı için zor günlerin başlangıcıydı. bregman, “eşref mervan, 1969’dan itibaren sürekli israil’e çalıştı. ama onun sadece israil’e çalıştığını da düşünmemek gerekir. mısır istihbaratı da mervan’ın bağlantılarından bolca faydalandı. mervan 1971’de italyanlarla, 1975’te de amerikan istihbaratıyla temasa geçti” iddialarında bulunmuştu. kaynak
• dr. ahron bregman'ın b*k yemesi ile ortalık karıştı ve ashraf marwan açığa çıktı. mossad'ın "ahron bregman'ın sırf ünlü olmak için ajanını deşifre eden bir piç" olduğunu söylüyor. mossad da mısır istihbaratı da ashraf marwan halen daha kendi ajanı olduğunu iddia ediyor. bana kalırsa o çifte ajandı. 1973'teki mısır-israil savaşının başlayacağı bilgisini mossad'a güneş battıktan sonra olarak veriyor ama mısır saldırıya 14:00 da başlıyor.
  
  madem mossad ajanı o zaman neden yanlış bilgi veriyor? mossad saldırı saatinin suriye hükümeti baskısı ile öne alındığını söylüyor ve ashraf marwan'ın mısır'da olmadığı için durumdan haberdar olmadığını söylüyor.
  
  bir yandan da mossad nasıl böyle bir hata yapar diyorum ama sanırım ashraf marwan mossad'tan daha zekiymiş.
• the spy who fell to earth belgeselinde izlediğim israillilerin süper ajan diye kabul ettikleri kişi.ashraf marwan'ın bence en başarılı yönü hem mısır hem de israil tarafından halk kahramını ilan edilmesi.belgeselde ahron bregman çift taraflı çalıştığından bahsediyor ama bence adam tam bir mossad ajanı.ahron bregman yom kippur savaşında mısırın 4 saat geç saldıracağını söylediği için bu görüşünü getirmesine karşın eski mossadlılar durumu açıklıyor ve saldırın suriye istediği üzerine erkene alındığını söylüyorlar.
• ortadoğu'nun kilit isimlerinden biri. hakkında hala netleşmemiş sorular var.
  
  1948'de kurulduğundan beri israil ve bölgenin önemli güçlerinden biri olan mısır arasındaki kayda değer bir gerginlik vardı. bu gerginlik 1967'de savaşa dönüştü; bugün altı gün savaşı olarak adlandırılan savaş ile israil, sina yarımadasını mısır'dan almış, sınırlarını süveyş kanalına kadar genişletmişti. bu yenilgi mısır için büyük bir hezimetti. o günden beri kaybedilen toprakları geri alma derdindeydi mısır.
  
  altı gün savaşı sırasında mısır'da iktidarda cemal abdülnasır vardı. ashraf marwan ise onun kızı mona ile evliydi. cumhurbaşkanı'nın damadı olarak önemli bir konumda olsa da kayınpederi kendisine kayda değer bir görev vermemişti hükümette. o da kayınpederine küskün olarak karısını da alıp londra'ya yerleşti, eğitimine burada devam etti.
  
  fakat şansı, 1970'de kayınpederi'nin ölümü ile döndü. cemal abdülnasır'ın koltuğuna enver sedat geçti, ama o koltuğa yerleşmek isteyen pek çok aday daha vardı. bunun üzerine ashraf marwan öne çıkmaya karar verdi. doğru ata, enver sedat'a oynadı; rahmetli cumhurbaşkanı abdülnasır'ın damadı olarak pek çok siyasi hakkında kritik belgeleri yeni cumhurbaşkanına sundu ve enver sedat'ın bu belgelerle siyasi rakiplerini elimine etmesini ve iktidarını güçlendirmesini sağladı! ödülü; enver sedat'ın yakın danışmanı olmaktı. artık istediğini elde etmişti; mısır hükümetinde yer almak.
  
  fakat ashraf marwan bununla kalmadı, hala tartışılmakta olan bir hamle daha yaptı; londra'da olduğu sırada israil büyükelçiliğini aradı; israil istihbaratı mossad için çalışmak istiyordu!
  
  ikili yaşadığı bir hayat başladı. bir yandan enver sedat'ın tahtadaki en önemli taşlarından biriydi, sina'yı ele geçirecek askeri hazırlıkların toplantılarına katılıyor, mısır'ın siyasal arenasında önemli kararlara o da katkı sağlıyor, hatta cumhurbaşkanı sedat'ın isteği ile mısır özel temsilcisi olarak libya'nın diktatörü muammer kaddafi ile görüşüyor, bir yandan da gizlice mossad'a pek çok askeri ve siyasal önemli bilgiler sağlıyordu.
  
  mısır'ın sina'yı yeniden ele geçirmek istediği bir sır değildi. sır olan ise, ne zaman saldıracakları idi. mossad kod ad olarak kendisine "melek" ismini seçtikleri ashraf marwan'ı sürekli bu bilgi için sıkıştırıyorlardı ama marwan bir bilgi sağlayamıyorlardı onlara. bu arada mossad içinde de tartışmalar sürüp gidiyordu; ashraf marwan'a gerçekten güvenilmeli miydi?
  
  5 eylül 1973'te, marwan yeniden mossad ile temasa geçti ve onlara şu bilgiyi verdi; "saldırı yarın, akşam üzeri güneş batarken gerçekleştirilecek!"
  
  tarihin dönüm noktası olan bazı anlar vardır ki bu da onlardan biriydi. mossad yönetimi bu bilgi ile ne yapmalıydı? o sıralar yahudilerin belki de en önemli bayramlarından biri olan yom kipur bayramıydı ve bu önemli bayramda orduyu seferber etmek büyük siyasal sonuçlar doğururdu. hele ki yanlış bir istihbarat sonucu. muhtemelen pek çok istihbarat komutanı bu hata sonucu koltuğunu kaybederdi. onlar da istihbaratı gözardı etmeye karar verdiler...
  
  ve ertesi gün, 6 eylül 1973'te, mısır saldırıya geçti!
  
  fakat garip bir gelişme de yaşandı; saldırı ashraf marwan'ın söylediği gibi akşam üzeri değil, öğlen saat ikide, 4 saat önce gerçekleşti. bu konuya döneceğiz.
  
  savaş yaklaşık 3 hafta sürdü. mısır başarı ile süveyş kanalını geçip sina'nın içlerine doğru ilerlemeyi başardı. israil ordusu onları güçlükle durdurabildi. ardından abd devreye girdi; ateşkes ilan ettirip camp david'de iki tarafı masaya oturtmayı başardı ve barış imzalanmasını sağladı; israil sina'dan çekilecek ve bölgeyi mısır'a bırakacak, karşılığında mısır da israil'i resmen tanıyacaktı, bu israil karşıtı arap birliğinin dağılması demekti, israil bir diğer düşmanı olan suriye'ye odaklanabilirdi. ayrıca mısır sovyet güdümünden çıkıp abd yönüngesine girecekti. herkes masadan az çok bir şeyler kazanarak kalktı.
  
  ashraf marwan ise israil'in en önemli devlet sırlarından biri olarak kimliğini gizleyerek hayatına devam etti. yıllarca kahire-londra hattında yaşadı ve önemli ticari girişimlerde bulundu. yıllarca sakin bir hayat yaşadı.
  
  ta ki, ahron bregman isimli bir yazar, israil istihbaratında "yüzyılın casusu" olarak adlandırılan bir casusun peşine düşünceye kadar. yaptığı araştırmalar; ashraw marwan'ın kimliğinin ortaya çıkmasına yol açtı.
  
  ve bu açığa çıkmadan sonra, ashraw marwan, 2007 yılında, londra'daki evinin balkonundan düşerek hayatını kaybetti!
  
  ölümü, bir cinayet miydi, yoksa ismi ortaya çıktığı için intihar mı etti, hala bulunamadı.
  
  ölümü başlı başına bir gizem olsa da, kendisi hakkındaki tartışmalar çok daha farklı bir nokta üzerinde; bazı kesimler onun en başından beri mossad için çalışıyor gibi görünen, ama aslen mısır istihbaratı için çalışan bir ikili ajan olduğu yönünde! pek çok bilgi sağlayarak israil'lilerin güvenini kazansa da, yom kipur savaşında saldırının saatini farklı söyleyerek mısır ordusuna baskın avantaj sağladığını ve bu sayede mısır'ın sina'yı kazanmasında kritik rol aldığı iddia ediliyor. belki de en başından beri amaç buydu...
  
  fakat karşı tezler de mevcut; mossad içerisindeki pek çok istihbaratçı, melek kod adlı bu casuslarının mossad'a karşı samimi olduğunu, saldırının saatinin son dakikada değiştirilmesinin suriye'nin isteği ile gerçekleştiriğini ve ashraf marwan'nın bu değişikliği bilemeyebileceğini söylüyorlar. dahası iddia derinleşiyor; marwan'ın saldırı bilgisini sağladığı sırada bunu gözardı eden istihbaratçıların kendilerini temize çıkarmak için marwan'a "o aslında mısır ajanıydı" suçlaması yaptıklarını iddia ediyorlar.
  
  fakat bu durum, mısır'ın ashraf marwan'ı "kahraman" olarak görmesini ve zamanında ona üstün hizmetleri için madalya verdikleri gerçeğini değiştirmiyor.
  
  günümüzde her iki ülke de; mısır ve israil; ashraf marwan'ı kahraman olarak görüyor; farklı bakış açılarıyla olsa da.
  
  özetle, "gerçek bir mossad ajanı mıydı yoksa ikili çalışan bir casus muydu" tartışması, ölümündeki belirsizlik, ve net olmayan pek çok konu ile ortadoğu'nun kilit isimlerinden biriydi.
• son dönemde sinema dünyasının keşfettiği mısırlı süper ajan.
  
  (bkz: the angel)
  (bkz: the spy who fell to earth)
• the angel filminde ezopun masallari ile cifte ajan oldugu iddia edilmis, ama tamami ile mossad ajani olma ihtimali yuksek ajan. savas ha saat 2 de olmus ha 6 da ne farkeder. yalanci cobani oynayip 3.de inanmayacaklarini dusunuyor idiyse, bir hafta sonra olacak savas diyebilirdi en kotu.
• ülkesi için kendini riske atmış. yüzyılın ajanı.
  
  hayatıyla ilgili “dünyaya düşen casus” isimli belgeseli tavsiye ederim.
  
  israil’e gönüllü ajan olarak katılmak istemesindeki en motive edici şey para mi? yoksa statü mu? yoksa iz bırakmak istemesi mi? bence hiç biri değil. mossada her zaman gerçek istihbaratları “eksik” olarak vermiş. mossad’ta bu yalanları yemişte yemiş. en son çifte ajan olduğu ortaya çıkınca mossad marwan’ı ortadan kaldırdı.
  ama bilinen tek gerçek zeki adam olmasıymış.
• para için götünü bile satabileceklerden biri daha.
  daha fazla kazanmak için elinde ne varsa israile satmış, 1-2 kırıntıyı da mısıra mısırdaki konumunu korumak için bırakmıştır.
  
  her iki tarafada çalışanlara olduğu gibi birinin balkondan ittirmesi sonucu gebermiştir.
  belki bu adam olmasa israil bu kadar güclü olmazdı. en azından golan kaybedilmezdi.