hesabın var mı? giriş yap

  • var galiba herkesin böyle bir anısı… sene 94, yaş 6. annem ile babamın arası kötü ve babam annemi evden gönderiyor. canım annem de cebindeki 3 kuruş parayla bir ev kiralayıp sağdan soldan eşya topluyor, okulumun karşısında ev tutuyor. çektiği çilenin haddi hesabı yok.

    bir gün kahvaltı yapıyoruz. çocuğuz ya, saçma sapan oyunlar icat ederiz. ben durduk yere dedim ki “hadi kahvaltıda kim en fazla zeytini yiyecek “ başladım erik gibi yemeye. para yok pul yok. kadın beni bozmadı bir şey de demedi canım annem.

    ertesi gün kahvaltıya oturduk. annem dedi ki, ben yeni bir oyun buldum: bir zeytini en fazla kaç ısırışta yersin?

    oyun değil mi, kabul ettim. o gün 1 tane zeytini minik parçalar halinde 10-15 kere ısırarak yedim ve anneme “yarışı kazandım” diye sevinirken o gün anlam veremediğim göz yaşlarını gördüm.

    sonrasında hikaye güzel ilerledi, mutlu günlerimiz çok oldu ama dibi görmeden iyi günlerin değerini de bilmiyorsun. mekanın cennet olsun canım annem, senin evladın olmak benim en büyük gururum.

  • şu linkte sıralanmış: http://www.ozanbey.com/…cevap_verme_algoritmasi.asp iki tane 5. adım yazılmış ama site sahibi daha sonra düzeltir sanırım..

    tayyip erdogan'in yillar gectikce mukemmelestirdigi ve her sorulan soruya cevap verirken kullandigi bir algoritma var. iletisim okumus bir insansi olarak irdelemeye calistim.

    bu algoritma bir kac adimdan olusuyor ve eger zamani varsa tum adimlari (1'den 7'ye hepsini), zamani daha kisitliysa bazilarini (genellikle 1 & 3 & 6'yi) kullaniyor.

    daha iyi anlatabilmek icin bir ornekle aciklayacagim. erdogan'in kucuklugune donup, evdeki vazoyu kirdigini varsayacagim.

    tayyip evde yalnizdir ve annesi eve gelince vazoyu kirilmis olarak bulur.

    annesi: tayyipp! vazoyu mu kirdin!

    adim 1: yapilan yanlisin ifade edilme seklini degistir, onu yanlis olmaktan cikar ve iyi bir sey gibi goster.

    - vazoyu kirmadim, parcalarina ayristirdim ve yeniden sekillendirilebilmesi icin bir duzenleme yaptim.

    bu teknigin gercek hayattaki ornekleri soyle:

    "agaclara zarar vermiyoruz, yerlerinden sokup tasiyoruz."
    "degismedim, gelistim."
    "alkolu yasaklamiyoruz, kullanimini duzenliyoruz."

    adim 2: o sucu isleyecek / hatayi yapacak dunyadaki son insan olduguna ikna et.

    - ben vazoya neden zarar vermek isteyeyim ki? ben de vazoyum. vazonun daniskasiyim. o vazo alindiginda, onu omzunda 4 kat, bak rakam veriyorum tam 98 merdiven, yukari tasiyan benim. vazonun gunesten rengi solmasin diye onu depoya koyalim diyen, kimse kiskanmasin, nazar gelmesin diye arkadaslarim gelince ustunu orten yine benim. o vazonun bir numarali destekcisi benim, niye zarar vermek isteyeyim?

    bu teknigin gercek hayattaki ornekleri soyle:

    "biz niye agac kesmek isteyelim, tam 3 katrilyon agac diktik."
    "biz niye yargiya baski yapalim, turkiye'deki en buyuk adalet sarayalarini yapan, onlara cumhuriyet tarihindeki en buyuk olanaklari saglayan biziz."

    adim 3: soz konusu olayin onemini indirge, olayi normallestir, hatta yaptiginin az bile oldugunu orneklerle acikla.

    - ayrica ben vazonun yeniden duzenlenmesine neden bu kadar tepki gosterdigini anlamiyorum. vazo, daha cok eski komunist ulkelerde kullanilan, artik miyadini doldurmus bir sus esyasi. bak amerika'ya, bak ingilitere'ye var mi evlerde vazo? hic filmlerde goruyor musun? modern evlerde goruyor musun? anca cavusesku donemindeki romanya'da, sosyalizm ilettinden kurtulamamis ukrayna'nin oblastlarinda kullanilan, barok bir sey vazo. var mi modern dunyada vazonun yeri? yok. bu tepkiyi anlamak mumkun degil. bence vazonun yeniden duzenlenmesinde gec bile kalindi.

    bu teknigin gercek hayattaki ornekleri soyle:

    "alkol duzenlemesi sadece bizde yok ki. bunu biz mi uydurduk? bakin iskandinav ulkelerine, fransa'ya, ingiltere'ye, hepsinde kat be kat daha fazla kisitlama var. bizdeki duzenlemeler daha baslangic seviyesinde."

    adim 4: sefkatinle, erdeminle karsidakini ez. istesem yapardim ama yapmadim de.

    - simdi bana boyle suclamalarla geliyorsun ama ben istesem o vazoyu 20 kere kirardim. her gun evdeyim, vazoyla basbasayim. madem boyle hasmane bir tavrim var neden kirmadim? istesem kirardim hatta yok ederdim. ama yapmadim. sahsi olarak vazoyla her konuda ayni fikirde olmasam da yapmadim, cunku ben senin dusuncelerine saygi duyuyorum. insanlarin vazoyu sevme hakki benim icin kutsal. vazoyu vazo oldugu icin degil yaradandan dolayi seviyorum. ben bu evde vazolarin teminatiyim.

    bu teknigin gercek hayattaki ornekleri soyle:

    bunu sadece erdogan degil, tum parti kullaniyor aslinda. guncel ornekleri "gezi olaylarinda, istesek interneti keserdik, kesmedik." veya melih gokcek'in dedigi "sizi bir kasik suda bogardik ama kahretsin ki demokratiz."

    adim 5: soruyu asla cevapsiz birakma. soruya "varsayalim dediginiz dogru" seklinde cevap ver. bunun olasiligini kabul et ve bu olasiliga karsi da sorumlu bir sekilde davrandigini goster.

    - varsayalim dedigin dogru. vazonun basina soyledigin seyler geldi. bu her seyin benim yuzumden oldugunu mu gosterir? pencereler ceyran yapmis, kedi kosarken vurup kirmis olabilir. ben bunlarin arastirilmasi icin komsunun oglu mustafa'ya gerekli talimatlari verdim. dunku ruzgarin hizini arastiracak, kedinin davranislarini inceleyip bana rapor verecek. eger bir yanlis tespit edersem o kediyi once ben cezalandiririm. o pencereleri once ben tamir ederim. her seyi takip ediyorum, her seyi evimiz icin, evimizin guzelligi, ferahi icin yapiyorum.

    bu teknigin gercek hayattaki ornekleri soyle:

    "polisin geziparki olaylarinda asiri gaz kullanmasiyla ilgili sikayetler var, dogru. bunlarin incelenmesi icin gerekli yerlere talimat verdim. eger boyle bir sey varsa, incelecek, geregi yapilacak. boyle bir seye izin vermeyiz, veremeyiz."

    adim 5: soruyu soranin bu konudaki samimiyetini sorgula.

    - simdi bir de soyle bir nokta var. salondaki vazo, dunyada ilk defa yeniden duzenlenen vazo degil. madem vazolar konusunda boyle bir hassasiyetin var, alt komsunun vazolari, hem de 1 degil tam 2 vazosu, oglu tarafindan kirildiginda neden tepki gostermedin? o zaman neredeydin? ya da tasinirken seramikleri kirilan ayse teyzeyle birlikte neden goz yasi dokmedin? bu vazonun farki yalnizca benimle ilgili olmasi mi? burada amac uzum yemek degil, bagciyi dovmek. vazo bahane.

    bu teknigin gercek hayattaki ornekleri soyle:

    "madem agaclari bu kadar seviyorsunuz, ben orman arazisinin icine universite yapilmasin diye yirtinirken neredeydiniz? neredeydi bu kalabaliklar?"
    "madem basin ozgurugu diye bu kadar yirtiniyorsunuz, 28 subat doneminde neredeydiniz?"

    adim 6: olaydan yirttin, kendini iyi gosterdin. simdi bu avantaji rakibini kotu gostermek icin kullan.

    - bu vazo kirmak falan hep ali'nin (kardesimin) yapacagi seyler. o yapar bunlari. gecen sene cam dolabin penceresini kiran, kucukken babamin pikabina top atan kim? ali. ali'nin zihniyeti kirar ancak vazoyu. bunun arkasinda da o var; ben sana soyleyeyim. simdi babamin harcliklara karar verecegi donem yaklasiyor ya, beni okul konusunda yenemiyor, aklinca boyle bir camur atma yolu buldu. bunlari babam hep goruyor. babam dogru karari verir, benim icim rahat. ben hep konusuyorum babamla."

    bu teknigin gercek hayattaki ornekleri soyle:

    "bu gosteriler, kargasalar hep chp zihniyetinin bir urunu. bunlarin arkasinda onlar var, secim yaklasiyor ya aklinca oradan vuracak. marjinal guruplari orgutleyip, uc bes capulcuyla kargasa cikartmaya calisiyorlar. ama biz halkimizi biliyoruz, halkimiz bunlara itibar etmiyor. halk her seyi goruyor."

    adim 7: konu kapandi, cevap verildi. konusmani kendini ve yaptiklarini overek zirvede birak.
    - ben bunlara bakmiyorum anne. ben isime bakiyorum. bak 2 senelik ortaokul hayatimda, sinifin en caliskani olmusum. herkes beni parmakla gosterir hale gelmis, diger cocuklarin annesi de ogullarina tayyip gibi ol evladim der duruma gelmis. bu durumdayiz. din 5, beden 5, matematik 5. bu durumdayiz. ben isime bakiyorum, dersime bakiyorum. ailemiz icin hayirli bir evlat olmaya, ailemizi, babamin da dedigi gibi evelallah apartmandaki ornek aile konumuna tasimaya calisiyoruum, calisacagim.

    bu teknigin gercek hayattaki ornekleri soyle:

    "ekonimi soyle guzel, imf borclari soyle az, milli gelir soyle yukseldi vs vs."

    ------------------------------------------------

    bu 7 adim disinda bir de icerlere serpilmis ufak detaylar oluyor. talimat verdim, arkadaslar cozdu:

    iyi seylerde "biz" de, iliskilendirilmeyi istemedigin seylerde ise "devlet, polis vs" gibi kurum adlari ver.

    iyi seylerde:
    "galatasaray'in stadini biz yaptik ve galatasaray'a verdik."
    "kayseri'ye galaksinin en buyuk su fiskiyesini yaptik."

    iliskilendirilmek istemedigi konularda:
    "polis gaz kullaniminda asiriya kacmis olabilir."
    "devlet, imraliyla da konusur, herkesle de konusur."

    soruya / suclamaya kendi degerlerini degil suclayanin degerlerini, silahlarini kullanarak cevap ver.

    ornegin, "anayasada, devlet halkini alkolden, uyusturucudan korur yaziyor. bu gorev bana verilmis; bu maddeyi biz eklemedik ki."

    adini telaffuz etmek istemedigi insanlarin / kurumlarin ismini farkli soyle, farkli soylenemiyorsa ad tak.

    ornegin ataturk deme, gazi mustafa kemal de. ocalan deme, imrali de. chp deme cehape zihniyeti de.

    cevaplanmasi uzun surecek sorulari sanki cevap evet/hayir kadar kisaymis gibi laf arasinda sor, karsindaki cevap veremesin, hakli gorun.

    mesela onlarca gazeticiyle konusurken birine "sizce gosterilerden ne mesaj almaliyim, siz soyleyin" de.

    x sizi soyle elestirdi seklinde bir soru gelince cevabina direkt ad hominem yaparak basla.

    "x madem o kadar demokratti, neden soyle boyle haksizliklar olurken sustu? y'nin japonya'ya ne hayri dokunmus? bunlarin amaci bagciyi dovmek.."

    hep yaptiklarini ov ama hic kendini ovme, aksine kendini onemsizlestir.

    ornegin "bu hukumet cumhuriyet tarihinin en buyuk atilimini yapti." veya "turkiye'nin en buyuk x'ini yine biz yaptik" vs deyip yaptiklarini yuceltirken diger yandan da "ben hukumdariniz degil, hizmetkarinizim" gibi cumlelerle kendini onemsizlestir. mesela van hakkinda konusurken ikisini tek seferde yapmisti: "yaptigimiz yatirimlarla adeta yeni bir van insa ettik. butun bu adimlari nicin atiyoruz? biz emanetciyiz, hizmetkariz, efendi degiliz."

    her yaptiginin ucuna, genis perspektifli, buyuk bir amac koy.

    ornegin alkol yasasi cikartip " biz cocuklarimiza ufuk vermek, hedefler gostermek, fatihler, mimar sinan'lar yetistirmek zorundayiz" de ya da kavsak acma toreninde "hedefimiz 2023" de.

    her yapilan seyi daha da sivriltmek icin eskiden yapilmis kendine gore bir yanlisla birlikte sun.

    her ikisini de abartarak kontrast yarat. ornegin "eskiden kahvaltida cocuklara bira iciriliyormus, bu tavsiye ediliyormus. simdi ise gencleri alkolun zararlarindan koruyoruz."

    her seye hakimsin, her seyi biliyorsun havasi olustur; boylece insanlara otokontrol asila, izlendiklerinin bilinciyle haraket etsinler.

    "x'i kimin organize ettigini cok iyi biliyoruz." veya "ny times'da geziparki ilanini kimlerin fonladigini biliyoruz." (zaten indiegogo'da para veren herkesin adi kabak gibi yaziyor.) konusmalarda kusuratsiz, tam rakamlar vererek her seyi detayina kadar biliyor havasi vermek de bunun bir ornegi.

    ne dersen de hep reasoning (sebep gostermecilik) yap. mutlaka "cunku" de. gosterdigin sebep cok muhim degil, insanlarin "sebep?" diye dusunmesine mahal verme.

    "haydarpasa'yi otel yapmak istiyoruz cunku istanbul'da cok buyuk bir otel acigi var." burada onemli olan yapmak istedigini once soylemen, bu onemli. yoksa mantiksiz bir sey dedigin anlasiliyor; mesela cumleyi ters cevirip "istanbul'da cok buyuk otel acigi var, o yuzden haydarpasa'yi otel yapmaya karar verdik." dersen ikna edici olmaz.

    reasoning yaparken, kolay gosterilebilir bir sebebin yoksa, "cunku" ile baslayan herhangi bir sey de soyleyebilirsin: "biz taksim'i yayalastirmak istiyoruz, cunku millet bizden bunu istiyor."

  • öncelikle ne için makyaj yaptığınızı bilin, cilt tipinizi bilin, sakın ama sakın fondöten gibi ürünleri adını sanını bilmediğiniz tezgahtan 3-5 liraya almayın. cilsinizi temiz tutmayı öğrenin.

    cildinizi dengelemediğiniz sürece ne yaparsanız yapın o makyaj yapay duracaktır ve 1-2 saat gibi bir sürede kendini imha edecektir.

    günlük makyaj, resmi makyaj ve gecemakyajı birbirinden farklıdır zaman dilimine göre makyaj yapın.

    __günlük makyaj__

    en güzeli hiç makyaj yapmamaktır ama illa da makyaj yapıcam diyorsanız okumaya devam edin.

    - yüzünüzü temizleyin.

    -fondöten sürmeyin!!!

    - sivilce, göz altı torbası gibi problemleriniz var ise eğer ince bir tabaka halinde cilt renkine uygun bir sıvı kapatıcı uygulayın bu bölgelere.

    - göz makyajını abartmayın. siyah kalem yada eyeliner kullanabilirsiniz göz içine çekmeyi 5 yaşındaki çocuk bile biliyor zaten ama şunu unutmayın siayh kalem kullanırken eğer göz renginiz siyaha yakın ve gözleriniz nispeten büyük değilse göz içine çekiler kalem gözleri küçük gösterecektir. bunu engellemek içinde göz içine beyaz yada krem tonlarında bir kalem, kirpik diplerine siyah kalem uygulanabilir. en rahat uygulama şekli kalemi neredeyse yüzünüze paralel tutup ufak ufak karalamaktır 1-2 milim her darbede. üst göz kapağına da sürecekseniz eğer bana en rahat gelen yöntem olarak, gözü kapatıp hafif kenarlardan şakaklarınıza doğru çekerek göz kalemi yada eye linerı gene ufak darbelerle kirpik dibine sürmeyi tavsiye edebilirim.

    - isteğe bağlı olarak hafif tonlarda göz farı sürün ama koyu mavi yeşil gibi tonları gözünüze boca etmeyin göz kapağınızdaki çizgiye kadar sürmeniz yeterli.

    - göz kalemini bozduysanız üstünden hafifçe geçin.

    - mascara sürmek alışkanlık ister, öncelikle kirpiği üst trafından doğru boyayın böylece kirpik uçlarına daha rahat ulaşacaksınız. sonra elinizi hafifçe sağa sola kaydırarak ve fırçayı döndürerek kirpiklerinizi alttan doğru boyayın. bu işlemi yaparken bir de gözlerinizi hızlıca açıp kaparsanız kıvrık ve birbirine yapışmamış kirpikleriniz olur.

    - allık bir makyajın olmazsa olmazıdır. en doğal ton kişinin doğal dudak rengidir allık için şeftali tonlarına pek bulaşmanızı tavsiye etmem hem bir şekilde dişlerinizi sarı gösteriyorlar. fırçanızı allığa sürdükten sonra hafifçe üfleyin. dudaklarınızı büzünoluşan çukurluğun üst tarafından doğru kulak hızasından yanağınıza doğru sürün. mümkünse gün ışığında yapın bu işlemiki ne kadar sürdüğünüzü rahatça görün.

    - son olarak ruj, natural bir pembe yada parlatıcı sürün, dışa taşırmayın dudakları 100 metre öteden köfte gibi gösterebilir ama yakından iğrenç gözükür. fırçayla ve dudak ortasından bşlayarak sürmeniz daha iyi sonuç verecektir. peçeteyi öperek rujun fazlasını silmeyin, ruju piç etmeyin.

    __resmi makyaj__

    işe giderken, toplantıya falan katılırken yapcağınız makyaj.

    - yüzünüzü temizleyin

    - su bazlı bir nemlendirici sürün.

    - kapatıcıyı uygulayın.

    - fondöten sürün. bunu yaparken de öncelikle fondöteninizi iyi seçin ten rengi, teninizden 1 ton açık yada 1 ton koyu uygulayın. sürerken de ince bir tabaka halinde ve elinizle daireler çizerek uygulayın. saça değmeden alındaki saç dibini. şakakların kulakla birleştiği yeri ve çene altınızı unutmayın.

    - fırça yardımıyla pudra uygulayın hafifçe. köpük fondöten kullandıysanız eğer bu adımı atlayabilirsiniz.

    - göz makyajını yapın. far olarak gri ya da kahverengitonlarını abartmadan kullanabilirsiniz.

    - mascarayı sürün, isteğe bağlı olarak kirpik kıvırıcı kullanın yalnız bu nanenin kirpiklei kırdığını da unutmayın.

    - allık sürün.

    - dudak kalemimi ile dudak çerçevesinden bir hat çizin. hafifçe dudak ortasına doğru da sürün. parmağınız yardımıyla dışarı taşırmadan dudak kalemini dağıtın, üstüne abartı olmayan bir kırmızı tonunda ruj sürün. isteğe bağlı olarak alt dudağın ortasına parlatıcı sürebilirsiniz.

    __gece makyajı__

    ana olaylar gene aynı nemlendirme fondöten allık pudra falan. burda önemli olan nokta renkler.

    - hem dudaklarınız hem gözünüzü iddialı bir şekilde boyamayın. ikisiden birini seçin gözleri seçtiyseniz eğer kıyafetinize uygun koyu renk bir göz farı kullanabilirseniz. dudaklar içinse parlatıcı yada çok hafi tonda bir ruj kullanabilirsiniz. isteğe bağlı olarak dudak renginde yakın tonda kalemde kullanılabilir.

    - dudakları seçtiyseniz. istediğiniz gibi koyu, parlak vs iddialı renkleri kullanabilirsiniz dudak kaleminin unutmayın ama. gözler içinse hafif bir makyaj yapın.

    - alternatif olarak ise özenli bir resmi makyaj yapılarak da gece makyajı yapılabilir. ışıltılı allık kullanmak gibi eklentiler yapılabilir.

    -

  • - aiyyyy polise bak polise nasıl vurdu çocuğa. bak bak hiç acıyo mu ya???? yazık ya yazık şu hale bak.

    2 saniye sonra;

    - bak bak zilliye bak zilliye nasıl kışkırtıyo polisi? vur vur...

    5 saniye sonra

    - tii allah cezanızı şu hale bak. yazıklar olsun.

    bana dönerek; bu varya aynı 80 dönemine benziyor. o zamanda evlerde bi akşam solcu saklardık, bi akşam sağcı...

    - ee şimdi gelip kapını çalsalar yine ne yaparsın?
    - evime gelen herkese kapım açık benim.

    feysi, tivitırı olmayan, sosyal medyanın gazından bi haber, kah vurulan gence ağlayan, kah polise üzülen olaylara saf apolitik bi insan gözüyle bakan anne..

    annem.
    inanıyorum ki şu boktan dünyayı ancak bu kadar saf gözlerle bakan insanlar, bu kadar saf kalmış yürekler kurtarabilir.

  • kutlamayın arkadaşlar, hayır çıktığında provokasyon olma ihtimali çok yüksek.

    oturun oturduğunuz yerde. ümit özdağ aylardır bas bas bağırıyor kontrollü kaos planı var diye.

    taşkınlık yapmayın, taşkınlık yapana mahal vermeyin. itidalli olun.

  • bu memleketin yüzde 90'ı şu an yapılacak bir ankette müslüman çıksın, tüm malvarlığımı istediğiniz tacizci vakfa bağışlamaya hazırım.

    tanım: baskı devletlerinde görülen olaylardan sadece biri.

  • efsane metallica albümü ...and justice for all bu sene 30. yaşına girdi. metallica tarihinin bir dönem noktasıdır bu albüm. cliff burton'suz ilk albüm olmasından tut, bas gitarın duyulmuyor olmasına, one ile mtv jenerasyonunun karşına çıkmalarıyla grammy ödülleri adaylığına derken çok önemli bir zaman aralığına tekabül etmekte.

    1980'ler dendiğinde aklımıza müzikal olarak gelen şeylerden biri elbette rock müzik. ana akımda bon jovi, def leppard, whitesnake gibi grupların başını çektiği hard rock/glam rock arasında gidip gelen, şarkıları kadar video kliplerinin de dikkat çektiği bir kısım grup var. ana akım olmasa da ciddi bir fan kitlesi tarafından takip edilen iron maiden, judas priest gibi bugün baktığımızda geleneksel heavy metal diyeceğimiz bir ekip de varlık göstermekte. metallica, bu iki ekibe de dahil olmadı. daha çok underground kalan venom, diamond head gibi daha karanlık, daha hızlı bir metal müziğin peşinde gitti. ilk albümleri kill 'em all saf thrash metal içerirken, ride the lightning ve master of puppets daha komplike ve epik eserler içermekteydi. metallica, bu albümlerle kendi kitlesini yaratıp yer altından çıksa da tam olarak yer üstünde de sayılmazdı.

    ...and justice for all albümü hepimizin bildiği nedenlerden ötürü grubun çok zor bir anında yaratıldı. grubun bestelerinin büyük bölümüne imza atan ve genç yaşına rağmen enstrümanında bir virtüöz olan bas gitarist cliff burton, grup otobüsünün geçirdiği bir kaza sonucunda hayatını kaybetti. grubun aldığı duygusal yara bir kenara, burton'ın ölümüyle şarkıların altyapısını sırtlayan burton'ın kendine has bas gitarı ve şarkılara kattığı melodiler yeni eserlerde bir daha yer alamayacaktı. bu kayıptan sonra hetfield ve ulrich ikilisinin şarkı yazımında yükü iyice sırtlaması da tesadüf olmadı. jason newsted'in de rob trujillo'nun da bu ikiliyi aşıp metallica şarkılarına katkı yapamaması aslında burton'ın zamanında ne büyük iş yaptığının kanıtı.

    hetfield ve ulrich ikilisinin sazı eline alması aslında kötü olmamış. albümde yer alan şarkıların hepsi oldukça iyi. ulrich'in davulları, her metal davulcusu için bir ders niteliğinde. hetfield'in riffleri ise albümü ilk dinleyişte bile akılda kalırken, birkaç turdan sonra akla bir daha çıkmamak üzere kazınıyor. ama bence bu albümde hetfield'in daha çok öne çıkan özelliği şarkı yazarlığı. metal müziğinin maalesef en zayıf noktalarından biri aslında şarkılarda anlattıkları. genellikle sırf aşırılık olsun diye vahşete kayan sözler ya da çok basit, agresif kalıplar türün bir çok grubunda karşımıza çıkmakta. aslında kill 'em all'a şöyle bir baktığımızda sözlerin çok da matah olmadığını görebiliyoruz. ama ...and justice for all bence metallica tarihinin en oturaklı sözlerine sahip albümü. her şarkısı farklı bir konuya değinmiş ve bu konular klişelerden uzak, olabildiğince etkileyici bir şekilde anlatılmış. albümdeki bu içi dolu öfke de grubun sert müziği ile muhteşem bir uyum içinde. albüm kapağında dahi etkileyici bir mesaj veren grubun, metal müzik ile özdeşleşmiş siyah tonlar yerine bembeyaz bir arka plan kullanması bile çok şık bir hareket.

    ancak albüm ile özdeşleşmiş şu bas gitar olayına değinmeden olmaz. bu albümün bu haliyle yayınlanmış olabilmesi benim için büyük bir hayal kırıklığı. kısaca olay şöyle gerçekleşiyor. albümü mixleyen abimiz steve thompson albümü güzel güzel miksledikten sonra diğer mixer abimiz michael barbiero, lars ulrich ile beraber albümü dinlerken ulrich, "benim davul olmamış, davulu aç, bası da kıs" diyor. barbiero kıssa da ulrich bunları yetersiz buluyor. en sonunda bas neredeyse kayboluyor. newsted'in bas rifleri de hetfield'inkiler ile neredeyse aynı olunca bas iyiden iyiye yok oluyor. genellikle albümde bas gitara benzer hiçbir şey duyulmazken, eye of the beholder ve dyers eve gibi bazı şarkılarda ise derinden gelen bas gitarımsı bir titreşim var - ki bir kez dinlerken kafanı ona takınca çok rahatsız edici bir durum. bilmiyorum belki de ben uyduruyorumdur. hani bir uzvunu kaybeden insanlar phantom pain hissederlermiş ya, belki de ben de bas gitar duymak istediğimden sanki bas gitar varmış gibi hissediyorum. internette bas gitarı öne çıkaran bazı mixler var ama onlar da bası gereğinden fazla açmış. ama doğru kaydedilen bir bas gitarla albüm daha da şahlanırmış. elbette sadece gitar ve davuldan oluşan bu albümün kendine has bir sound'u var ama bas gitarın olması hem şarkıların hakkını biraz daha vermelerini sağlarmış hem de jason newsted'in emeklerine biraz daha saygı anlamına gelirmiş. bu arada genel olarak sololarını beğensem de kirk hammett'ın da bu albümde biraz geride kaldığını düşünüyorum. yani her bakımdan bir james hetfield ve lars ulrich albümü olmuş bu albüm.

    blackened, kesinlikle abartısız bir şekilde söylüyorum, hayatımda duyduğum en iyi iki üç şarkı girişinden biri. bu da tabii ki bu albümü hayatımda duyduğum en iyi başlayan albümlerden belki de birincisi yapıyor. bunu sağlayan üç faktör var: fade in ile açılması, tersden çalındığı için kulağa biraz farklı gelen bir müzik ve acayip güzel bir melodi. albümün en bahtsızı newsted'in bu introyu james hetfield ile bestelemesi de albümün en büyük ironilerinden biri: senin enstrümanının sesi duyulmasın ama sen albümü muhteşem bir biçimde aç. tabii bu muhteşem girişten sonra bir anda zıpkın gibi bir gitar rifi ve ulrich'in taramalı tüfek gibi tınlayan davulunu duyunca insan yumruk yemişe dönüyor. bir yumruk da james'in enerji dolu vokali. "opposition" diye başlayan bridge'da kafa sallamadan durmak imkansız. "see our mother put to death, see our mother die" kısmı hem melodik olarak çok iyi olduğu gibi hem de james hetfield'in istediği mesajı yazdığı sözlerle ne kadar etkileyici verebildiğini gösteriyor. bence şarkının en vurucu kısmı olan bu mısradan sonra ise şarkının sert havasına tezat, melodik bir solo yazmışlar ve bu riskli hareket tutmuş. hammett'ın en iyi sololarından biri bence bu.

    metallica'nin alamet-i farikalarından olan akustik ya da yavaş introlu şarkılarından biri albüme adını veren ...and justice for all. nakaratı çok acayip, özellikle de "justice is lost" diye başlayan kısmı. nakarat biterken james'in "so grim, so true, so real" derken sesini tize çıkarıp, hala o kadar güçlü ve etkileyici olabilmesi acayip bir şey. şarkı neredeyse on dakika olsa da bana hiç çok uzun sürüyormuş gibi gelmiyor. sadece lars'ın davulda yaptıklarına dikkat etmeye çalışsan bile sıkılmazsın. müziği bir kenara bırakalım, bu şarkı bana metallica'nın sırf yazdığı sözler ya da bahsettiği konular ile bile diğerlerinden (ve erken dönem metallica'sından) ne kadar farklı olduğunu gösteriyor. james hetfield belki bir şair değil ama adaletsizlik, yolsuzluk gibi ciddi konulara değinmekten çekinmeyecek kadar cesur ve insanın çaresizliğini ve umutsuzluğunu dinleyiciye başarıyla aktarabilecek kadar usta bir şarkı yazarı.

    her ne kadar albümün single'larından biri olsa da eye of the beholder bence albümün müzikal anlamda daha zayıf kalan eserlerinden. kıtalarda biraz fazla efekt verilmiş james hetfield vokalini dinlemekten çok zevk almıyorum. neyse ki pre-chorus ve nakaratta bu efekt kayboluyor ve filtresiz, güçlü bir vokal dinliyoruz. nakarat oldukça güçlü ve etkileyici. ama bence en etkileyici olan şarkının sözleri. bir önceki şarkı için dediklerim, eye of the beholder için de geçerli. metallica'daki öfke nedensiz bir öfke değil, sağlam nedenlere dayanıyor. bu savaş olabilir, adaletsizlik olabilir ya da bu şarkıdaki gibi düşünme ve konuşma özgürlüğünün kısıtlanması olabilir. bunu hem şarkıda güzel güzel anlatıyorlar hem de "freedom with their exception" ve "freedom no longer frees you" gibi kilit cümlelerle özet geçiyorlar.

    metal müzik tarihinin en iyi şarkılarından one hakkında ne söylesem boş. film gibi bir şarkı. bunu dememin sebebi sadece konusundan ötürü ya da klibi yüzünden değil. inişlerle çıkışlar devam edip, sonlara doğru adrenalini arttıra arttıra gidip bir zirve yaşatıp bitmesinden dolayı film gibi bir eser. metallica'ya dair ne varsa bu şarkıda. öyle bir şarkı ki şundan, bundan ötürü muhteşem demek bile abes. gidin, dinleyin. ama o introsu ve "darkness imprisoning me" kısmı yok mu, ah bir de solosu. aldığı grammy'yi sonuna kadar hakediyor.

    ilginç bir şekilde metallica hayranlarının en sevdiği parçalardan biri hep the shortest straw olmuştur. bu "fan favorite" şarkıda bu kadar çekici olan şeyin tam olarak ne olduğunun farkına hala varamadım. yanlış anlaşılmasın, şarkı kötü değil. riffler, davullar makina gibi. sözler gaz. ama bu eseri diğer metallica eserlerinin önüne geçiren bu nedeni anlamış değilim. şarkının illa ki bir bölümü özellikle övülecekse ben oyumu gitar solodan yana kullanıyorum. bence şarkının ana rifinin hemen ardından lars ulrich'in double kick'i ile beslenen solo kısmı çok iyi. şarkının geri kalanından biraz kopuk ama kendi içinde çok başarılı.

    harvester of sorrow ise metallica'nın en ikonik gitar riflerinden birine sahip. rifin oryantal bir havası olduğu söylenebilir. belki de bu nedenle türk dinleyicisinin ekstradan hoşuna gidiyor olabilir. ağır bir tempoda ilerleyen bu şarkının ritmi insanın kafasını yavaş yavaş ileri geri itterecek kadar etkileyici. ağır ve sert tempoda ilerleyen şarkının havası, şarkının dövülen ve öldürülen bir çocuktan bahseden sözlerine de çok uyumlu. "anger, misery, you'll suffer unto meah ((bkz: james hetfield'in yeah manyaklığı))" kısmını çok severim.

    metallica'nın efsane haline dönüşmüş şarkılarından biri de the frayed ends of sanity. şarkının efsane haline gelmesinin sebebi aslında şarkının kendisinden çok, metallica'nın bu şarkıyı uzun bir süre hiç çalmamaları, onlar çalmadıkça hayranların bu şarkıyı duymak istemeleri derken metallica by request'te finlandiya'nın şarkıyı çaldırmayı başarması. metallica'nın şarkıyı çalmama nedeni sanıyorum kendi kulvarlarının biraz dışında kalması. mesela daha en baştan "oh wee oh"lu vokal introsu, daha önce bu şarkıyı hiç dinlememiş birine "vaay bu da ne böyle?" dedirttirebilir. ayrıca biraz dur-kalk giden bir havası var. mesela kıtalarda iki mısra söyleyip, ritmi daha farklı olan intro rifini çalıp, tekrardan kıtadan iki mısraya dönüyor. nakaratı metallica'nın en iyilerinden biri. bu albümde cidden nakarat işini çok iyi becermiş metallica. herhalde bu albümden sonraki black album ile de bu konuda zirve yaptılar.

    açık söylüyorum başka bir grup olsa to live is to die'ı biraz gereksiz uzun bulurdum. ama bu şarkıyı dinlerken cliff burton'ı anmamak mümkün mü? onu anınca da şarkıyı uzun bulmak mümkün mü? değil elbette. bence şarkının girişi, metallica'nın şu ana kadar bestelediği en duygusal melodi. tabii ki burton'ın metallica'ya son katkısı olan rif de inanılmaz güzel. albümün turnesinde burton'ın bu melodisini yorumladıkları kısa bir performans var. üşenmeyin, izleyin. o gitar harmonilerini, albümde duyulmayan o bas gitarı devasa bir lady justice'in altında izlemek apayrı bir deneyim. insana 1989'da seattle'da olaydım dedirtiyor.

    dyers eve bu muhteşem albümü kapayan, zıpkın gibi bir şarkı. ulrich, albümde ara ara yaptığı gibi double bass kick'i manyak gibi kutluyor. yani bunu hiçbir stüdyo hilesi kullanmadan çalabildiyse çok büyük bir başarı. biraz dümdüz bir şarkı olsa da "dear mother, dear father"lı verse çok iyi, solosunda da hammett elinden geleni ardına koymamış. verdiği enerji acayip bir şarkı. ancak hayatımda duyduğumun en kötü şarkı kapanışlarından biri bu şarkının kapanışı. grup elemanları buraya bir şey bulamayıp "amaan öylesine bitirelim" der gibi sonlandırmışlar. bu da muhteşem açılan albümün çok tırt kapanmasına neden olmuş.

    metallica, bu albüm ile kendinden taviz vermeden ana akıma çıkarak, bir efsane olmayı başardı. bu da çok büyük bir olay. bunda elbette "one"ın (en azından girişinin) metal dinlemeyenleri bile çekebilecek bir tarzda olması ve aslında hiç mtv'lik olmamasına rağmen eski bir filme sırtını dayamış ve siyah-beyaz tonlarda giden klibinin mtv'de dönmesinin çok etkisi var. ama bu kapıdan girip, metallica'yı merak edenleri hayal kırıklığına uğratmayacak güzel bir albüm ...and justice for all. sadece müziği değil, sözleri de etkileyici. ben bu albümü ride the lightning ve master of puppets ile bir üçlü olarak görüyorum ve metallica'nın bir döneminin sonu olarak algılıyorum. bu üçlü sonrası kendini geliştirip, kabuğunu kıran metallica, kendi adını taşıyan 1991 tarihli albümleri ile bambaşka bir yere doğru yol aldı.

    4/5 verdim gitti.
    albümü en iyi anlatan şarkılar: one, blackened, eye of the beholder

  • üç arkadaşım bozcaada'da, ıssız sandıkları bir koyda denemişler bunu. tabi sonrasında tepelerde bir izdiham, insan seli, kalabalık falan derken kızlar üstlerini giyene kadar adanın o tarafı 28 cm daha denize gömülmüş.