bocuk gecesi

• ocak ayının 6.günü, yani hızır 60 da balkanlar da kutlanan bir gece. kutlama kelimesi doğrumu emin değilim, çünkü bu korkulan, korkulması gereken bir gecedir. en azından ben çocukken korkardım.
  
  bu gecenin hikayesi şöyle . 6 ocak ortodoksların mesihin vaftizi kutladıkları bir gece. bu gecede besledikleri domuzlardan en besili olanını keser , yer içerler.
  (bkz: bocuk domuzu).
  
  bölge müslümanları da bu gece bir araya gelir, yer içer, oyunlar oynar, maniler okurlar. hatta bol bol cadı kılığına girip birilerini korkutma şakası yapılır. bu gecede bocuk karısı veya bocuk cadısının gezdiğini, ahırlara girip yeni doğum yapmış inekleri emdiğine inanılır. bocuk cadısı tarafından emilen inek bir daha süt vermez. bunun önüne geçmek için de bocuk cadısnın sevdiği yiyeceklerden biri olan kabak tatlısı pişirilir ve bir tepsi kabak tatlısıda o gece ahırın çatısına bırakılır. neymiş, cadı gelip kabağı yiyecek, inekleri rahat bırakacak. (*)
  (bkz: bocuk cadısı)
  (bkz: bocuk karısı)
  
  peki bu cadılık kurumu nasıl işliyor, her yıl ahırları gezecek cadılar nereden temin ediliyor ? bu konuda benim çocukken duyduğum senaryo şöyle; efendim 80 lik bir nine bir tavuk yumurtasını koltuk altında 21 gün saklayıp o yumurtadan bir civciv çıkartır. sonra o civcivi büyütür ve tam 6 ocakda kesip yer. böylece 1 günlüğüne 18 yaşına geri döner ve ahırları gezerek karnını doyurmak için gece ordan oraya uçmaya başlar. (**)
  
  bu konu ile ilgli her köye özel anılar bile varıdr. "hamidan'ın sülman'ın mehmet aga" bir bocuk gecesi kahveden gelince ahıra gitmişte bir de ne görsün 18 yaşında çıplak bir kız ineğin sütünü emiyor. "hamidan'ın sülman'ın mehmet aga" hemen bir sepetle kızı yakalamış üstüne de ağırlık koyup kaçmasını engellemiş. sabah gidip bakınca kızın 80 lik bir nineye dönüştüğünü görmüş.müş.(***)
  
  (*) hikayenin hıristiyanların cadılar bayramını ne kadar andırdığını anlamışsınızdır. kabaklar, cadılar vs. bu adet bizden mi onlara, onlardan mı bize geçti bilmiyorum ama durum kültürel bir paylaşım belliki.
  (**)al sana korku filmi senaryosu, ama nerde bizde öyle senarist. filmin adı bile korkutmaya yeter: bocuk.
  (***)ulan ahırda 18 lik çıplak kız bulucam, gidip niye yatayım ?
• edirne'nin keşan ilçesinde "cadılar bayramı" vari bir şekilde tekrar kutlanmaya başlandığına fotoğraflar aracılığıyla şahit olduğum hadise. eskiden yaşlılardan duyardık hep "bugün bocuk" falan diye ama ne olduğunu bilmez, ayrıntıya da pek girmezdik. sonradan öğrendik ki bizim cadılar bayramımız da buymuş meğer.
• yerli ve milli halloween
  
  edit: bir trakyalı olarak detaylı bilgi almak için köydeki ninemi arayıp sordum rivayete göre bu gece pişirilen balkabakların dumanı cadıların gözlerini kör edermiş, ayrıca bir araya toplanılıp eğlenilirmiş.
• hidrellez gibi yavas yavas istanbul'un yalniz ve mutsuz beyaz yakalilari tarafindan kesfedilip icine edilmeye baslanan gelenek. boyle bir gelenekte sahne kurmak falan nedir ya. yerel halk ne diyor bilmiyorum, turist gelsin para kazansinlar diye destekliyorlarsa yakinda gelenekleri falan kalmaz.
• trakya köylerinde zaten yıllardır var olan bir etkinliktir.
  annem hep bakın bu bocuk kabağı yiyin kızanım yiyin diye büyüttü bizi. orada olamasakta evde kabak tatlımı yaptım istanbula bocuk'u getirdim.
• makedon bölgelerinde şive ile "bocik önübocik ardı evden çıkılmaz" diye bir laf vardır. kış bastırırsa yolda kalırsın, fazla kaşınma manasına geldiğini düşünürdüm hep.
• (bkz: kolada gecesi)
• http://www.trakyagezi.com/…ek-hepimizi-yiyecek.html
• babaannemin, babamın doğum gününe dair söylediği zaman dilimi. buradan da 6 ocak olduğunu öğrendim, babama haber vereyim de kutlasın.
• bu da bin yıllık türk geleneğiymiş... dünyadaki tüm kutlamaları türk yapmadan duramıycaz anlaşılan...