çekme karavan

• taze bilgilere sahip olduğumdan biraz detay paylaşayım.
  
  3 ay önce ne zaman nerede okuduğumu dahi anımsamadığım aniden aklıma düşen şu dizelerle başladı bütün hikaye;
  
  ömür dediğin üç gündür, dün geldi geçti yarın meçhuldür…
  o halde ömür dediğin bir gündür, o da bugündür.
  
  yaş 39. ellerinizden öper 10 ve 7 yaşlarında iki de çocuğumuz var. 4 kişilik mutlu bir aileyiz. gel gelelim hayatımızın özeti işten eve, evden işe git-gel, çocukların okul taksitini öde, haftasonları bir yerlere kahvaltıya git ve yaz döneminde 5 yıldızlı otellerde tatil yap kavramlarından ibaretti. kısacası sıkıcıydı.
  
  bu saçma döngüyü kırabilmek için karavan fikri beliriverdi kafamda. haftasonları doğa ile başbaşa kalabileceğimiz rotamızı kendimizin belirleyebileceği gezen bir ev fikri monoton düzeni kırabilmek adına heyecanlandırıcıydı.
  
  akabinde araştırma dönemi başladı. bu esnada kafalar biraz karıştı ancak tüm alternatifleri değerlendirdikten sonra tercihimizi çekme karavandan yana kullandık. sebebi basitti. başlangıçta kamp alanlarını tercih edip, aracımızı kamp alanında rahatlıkla karavandan ayırıp gittiğimiz şehri karış karış gezebilmek istiyorduk.
  
  bu seçim aşamasında edindiğimiz tecrübeleri paylaşacak olursam;
  
  - her tür çekme karavanı çekebilmek için aracınıza uygun ce belgeli çeki demiri taktırmalı ve bunu ruhsata işletmelisiniz.
  
  - 750kg altı çekme karavanların ülkemiz yasalarına göre ruhsat zorunluluğu yok. aracınızla aynı plakayı takıp devam edebiliyorsunuz. burada dikkat edilmesi gereken konu yüklü ağırlığının 750kg'ı geçmemesi. yani tatile çıkmak ya da gezmek amacıyla aracınızın çeki demirine taktığınızda arkanızdaki yük maksimum 750kg olmalı ki kurallara uygun olsun.
  
  - 750kg altı çekme karavanları standart b sınıfı ehliyet ile kullanabilirsiniz.
  
  - yine 750kg altı çekme karavanlarda o1 tip onay belgesi olması şart. aksi halde trafiğe uygun bir araç çekmiyorsunuzdur. hakeza sahipliğini ispatlayabilmeniz için adınıza kesilmiş bir faturası olmasını şiddetle öneririm.
  
  - 750kg altı sıfır bir karavan alacaksanız mutlaka tartıya aldırıp fişini evraklarınızın arasına koyun. ülkemiz üreticilerinde an itibariyle o1 belgeli 750kg altı üretim yapan bildiğim 3 firma var. başoğlu karavan, güney karavan ve may karavan. ve her şekilde sahipliğini kanıtlayabileceğiniz faturanız elinizin altında bulunsun.
  
  - 750kg altı ikinci el bir karavan almayı düşünüyorsanız o zaman işler biraz karışıyor. pek çok 750kg altı karavan sahibi adi sözleşme ve fatura aslının bir kopyası ile karavanı devrettiğini düşünüyor. yurtiçinde pek problem yaşamayabilirsiniz ancak problem karavanla yurtdışına çıkmak istediğinizde ortaya çıkıyor. gümrükteki memura yasal dayanağı olmayan bu belgeleri anlatmanız biraz zor. işte burada şahsi tavsiyem aldığınız sahibinin notere gidip bu karavana ruhsat çıkarması ve size devretmesi yönünde olacak. tecrübe etmedim ancak ilk sahibi tarafından o1 tip onay belgeli karavanlara da fatura ve tip onay belgesi ile ruhsat çıkartılabiliyor ve kendine ait bir plakası oluyor. buradaki tek problem karavanınızın senede bir tüv muayenesine girecek olması. ancak hem kafanız rahat olur, hem tekrar satışı kolay olur. hem gönül rahatlığıyla yurtdışına çıkabilirsiniz.
  
  - 750kg üstü ise ruhsata ve kendine ait plakaya sahip olmalı. bunlardaki tip onay belgesi o2 olarak geçiyor. araç tipi o2 olarak ruhsata işlendiği için tip onay belgesinin aslına ve faturaya pek ihtiyaç yok. ikinci el araç devri gibi düşünebilirsiniz.
  
  - 750kg üstü çekme karavanlarda her sene tuvtürk muayenesi şart.
  
  - 750kg üstü çekme karavan çekebilmek için be sınıfı ehliyete ihtiyacınız var. sadece direksiyon sınavına girerek b sınıfı ehliyetinizi be sınıfına yükseltebilirsiniz.
  
  - 750kg üstü çekme karavan çekebilmek için aracınızın da buna uygun olmasını tavsiye ederim. aksi halde siz karavanı değil karavan sizi kontrol eder. bunun uyumu için towcar.info adresini araç ve karavan bilgilerinizi girerek kontrol edebilirsiniz.
  
  yukarıda yazdığım maddeler 750kg altı ve üstü için genel geçer maddeler. biraz daha detaya inersek şunları da değerlendirmenizi öneririm.
  
  - belgesi tam olmayan bir karavanı yollarda kullanmak bence deliliktir. olası bir kaza durumunda hele hele yaralanmalı ölümlü bir kazada birinci dereceden suçlu olursunuz. sigorta şirketleri de 5 kuruş ödemez.
  
  - işin kurtları size avrupa karavan önerirler. doğrudur. sadece almanya'da bir senede üretilen karavan sayısı bizdeki toplam karavan sayısından fazladır. yani tecrübe bizimkilerle kıyaslanamaz. ancak piyasada deprem döneminde ülkemize hibe edilen 95-2000 model arası bir çok karavan bulunmaktadır. bu karavanlar pek çok yerli karavandan teknik anlamda daha iyi olmasına rağmen hiç bir şekilde belgesi vs. söz konusu değildir. dolayısıyla çalıntı mıdır, bir olaya mı karışmıştır bilemezsiniz. nacizane tavsiyem bunları sabit bir yere bağlamayacaksanız almak kumar oynamaktan farksızdır. yarın bir kanun çıkar ve 750kg altı dahil tüm karavanlar ruhsata tabi denirse tam anlamıyla elinizde patlar. hepsi ruhsat alamayacaklarını bildikleri için 750kg altı derler ancak internet sitelerinde modeli incelediğinizde doğru olmadığını görürsünüz genellikle.
  
  - yine bir çok yerli üretici 2016 ve öncesine kadar karavanları 750kg üstü olmasına rağmen karavanlarını piyasaya 750kg altı olarak çıkartmışlardır. ruhsatları yoktur. tartı kuralını uygularsanız canınız yanmaz. sabit kullanacaksanız tabi ki tercih edilebilir ekonomik nedenlerle. ancak yolda kullanmak için önermem.
  
  - karavanda en önemli konu güvenliktir. bunun için ek konfigürasyonlarla güvenliği arttırabilirsiniz. örneğin en azından stabilizatörlü kaplin uygun fiyatlı bir emniyet önlemidir. yan rüzgarlarda ve bozuk yol koşullarında oluşma ihtimali olan arkadaki karavan salınımı mümkün olduğunca azaltır.
  
  - acemilik dönemlerinde 60-70km/h sürati asla geçmeyin. usta olsanız bile 80km/h sürati hiç bir suretle geçmeyin. karavan yalpalamaya müsait olur.
  
  - lütfen ama lütfen karavanınızda yat tipi olarak bilinen maceratörlü wc kullanmayın. bu tuvaletler suya erişimin çok kolay olduğu deniz taşıtları için üretilmiştir ve karavan felsefesine aykırıdır. karavan en az kaynakla doğayla dost en yüksek keyifi sağlama aracıdır. minicik bir ortamda altınızda 100-150 kiloluk gaita deposuyla dolaşmak çok mu hoşunuza gider? işin hijyen ve boşaltma güçlüğü boyutundan ve yurtdışında yasak olduğundan bahsetmiyorum bile. bu iş için en güzeli artık standartlaşmış olan dıştan kasetli ya da portatif kimyasal tuvaletlerdir.
  
  - karavan meraklısına bir araçtır. yani esasında lükstür. bu nedenle ikinci elde satışı güçlü bir marka seçmekte fayda var. ruhsatlı ve belgeleri tam avrupaların tümü kolaylıkla satılabilir (bürstner, hymer, knaus, adria vs.) ancak fiyatları uçuktur. yerlilerde ikinci el piyasasında gördüğüm ise belgeleri tam ve doğru fiyatlandırıldığı taktirde rahatlıkla satılan markalar erba ve başoğlu.
  
  - bunlar şahsi fikrim olmakla birlikte kendi aldığım karavana gelirsek bütçem doğrultusunda konfor beklentilerini karşılayabilen erba 5.25 modeli oldu. konfor beklentilerim şuydu; kendi elektriğini kendisi üretebilecek, termosifonu, duşu ve uydu sistemli tv'si olacak, portatif tuvaleti ve tentesi olacak, 4 kişilik olacak. bu yaz sonunda bu işin bize tam olarak uygun olduğuna kanaat getirirsek şartları biraz zorlayıp sıfır bir avrupa çekme karavana geçme düşüncesindeyim.
  
  - şahsi fikrim 750kg üstü için uygun bir aracınız varsa kendinizi daraltmayın 750kg üstüne yönelin. karavanda 10 cm fark bile ciddi hacim farkı yaratıyor.
  
  - son olarak ikinci el bakıyorsanız üstte saydığım kusurları olan karavan sahipleri malını size çakabilmek için bişey olmaz yiğidim ben şimdiye kadar hiç ceza yemedim diyeceklerdir. inanmayınız. karavan zevk işidir, belgesi evrağı tam olsun.
  
  aklıma geldikçe editlerim bu entryi.
  
  şimdilik bu kadar.
  
  2020 güncellemesi: 750kg altı karavan üretip o1 belgesi verebilen yerli firmalarımız çoğaldı. bu firmaların bir derlemesini yapmak şart oldu.
  1- saly karavan
  2- erba karavan
  3- başoğlu karavan
  4- güney karavan
  5- may karavan
  6- eks karavan
  7- ortiz karavan
  not : bu karavanları teslim alırken kantar fişi ile teslim almanızı öneririm.
  
  dipnot : ilk karavanımın misyonu sona erdi. anladık ki karavancılık tam bize göreymiş. benim için daha üst bütçeli avrupa bir karavana geçme vakti geldi. ilk karavanımı sattım ve gözü biraz daha yükseklere diktim.
  
  2022 güncellemesi: pandemi sonrasında o kadar çok firma çıktı ki artık liste yapmak bile zorlaştı. üşenmedim bulabildiğim mevcut markaları tek tek yazdım. an itibariyle sayabildiğim 47 yerli çekme karavan üreticisi mevcut. bunların 28 tanesi pandemi sonrasında açılmış firmalar. tüm liste alttaki gibidir;
  
  --- spoiler ---
  pandemi öncesi var olan çekme karavan üreticileri;
  --- spoiler ---
  
  - başoğlu karavan - sakarya - http://basoglucaravan.com.tr/
  - carpento karavan - istanbul - http://www.carpentocaravan.com/
  - carvan karavan - istanbul - https://carvandesign.com/
  - crawler karavan - istanbul - https://www.crawler.com.tr/
  - doly karavan - izmir - ınternet sitesi yok
  - emeksan karavan - tekirdağ - http://www.emeksan.com.tr/
  - erba karavan - sakarya - http://www.erbakaravan.com.tr/
  - filton kompozit - konya - http://filtonkompozit.com/
  - geocamper karavan - tekirdağ - http://www.geocamper.com.tr/
  - güney karavan - ankara - http://www.guneykaravan.com/
  - hotomobil - istanbul - https://hotomobil.com/
  - may karavan - manisa - http://maykaravan.net/
  - ncr karavan - mersin - https://ncrkaravan.business.site/
  - nk karavan - manisa - http://www.nkkaravan.com.tr/
  - ortiz karavan - izmir - http://www.ortizkaravan.com/
  - pigeon karavan - sakarya - http://www.whitepigeon.com.tr/
  - pino karavan - kocaeli - http://pinokaravan.com/tr/
  - saly karavan - sakarya - http://www.saly.com.tr/tr/
  - umarsan rena karavan - sakarya - https://www.umarsankaravan.com/
  
  --- spoiler ---
  pandemi sonrası ortaya çıkan çekme karavan üreticileri;
  --- spoiler ---
  
  - başkent karavan - ankara - https://www.baskentkaravan.com/
  - swan karavan - istanbul - https://swancaravan.com/
  - onyx karavan - sakarya - http://onyxcaravan.com/
  - tosbiq karavan - sakarya - https://www.tosbiq.com/
  - öz karavan - istanbul - https://www.ozkaravan.com/
  - msm karavan - kocaeli - https://www.msmkaravan.net/
  - kılıvan karavan - yalova - https://kilivan.com/karavan/
  - baykar karavan - manisa - https://baykarkaravan.com/
  - tur karavan - manisa - https://turkaravan.net/
  - aysan karavan - istanbul - http://www.aysankaravan.com.tr/
  - uğur karavan - bursa - http://www.ugurkaravan.com/
  - as karavan - izmir - https://www.askaravan.com/
  - doğa karavan - manisa - https://www.dogakaravan.net/
  - mega karavan - konya - http://www.karavanmega.com/
  - köken karavan - afyonkarahisar - http://www.kokenvip.com/karavan-cekme-karavan
  - adalife karavan - sakarya - https://adalifekaravan.com/
  - erhan karavan - burdur - https://erhankaravan.com/
  - cubic karavan - bursa - https://cubiccaravan.com/
  - teknik karavan - afyonkarahisar - https://teknik-karavan.com/
  - rio karavan - konya - https://riokaravan.com/
  - peace karavan - karabük - http://www.peacecaravan.com.tr/
  - wolf karavan - düzce - https://www.wolfkaravan.com/
  - göktürk karavan - ankara - https://www.gokturkkaravan.com/
  - mono karavan - eskişehir - https://monokaravan.com/
  - siesta karavan - bursa - https://www.siestakaravan.com/
  - badger karavan - istanbul - https://www.instagram.com/badgercaravan/
  - serm&barr karavan - istanbul - https://www.sermbarr.com/
  - gencer karavan - istanbul - https://www.gencercaravan.com/
  
  2022 dip not : avrupa dedik ama euro patladı gitti. şu sıralar yolumuza bizce fiyat performans birincisi güney bombe 370 ile devam ediyoruz.
  
  2022 önerisi : en az 2 kış görmüş ve yollarda 10bin km yapmış karavanları olan üreticilere ve modellere yönelmenizi şiddetle öneririm. aksi halde arge'nin bir parçası oluverirsiniz.
  
  2022 önemli ekleme : pandeminin başında yazdığım şu entry'i okumadan karar vermemenizi tavsiye ederim;
  (bkz: #107145939)
• yaklaşık 3 aylık dönemde bir adetine -kağıt üzerinde- sahip olmam ile birlikte (şimdilik yarısı) zibilyon tane youtube videosu izledim. lükse kaçmadan güvenlik ve kullanımla ilgili bildiklerimi kısaca özetleyeyim, gördüğüm kadarı ile çekme karavanlarla ilgili bilgi aktaran pek bir yazılı kaynak yok.
  
  1.o1 belgesi olması için çekme karavanınız 750 kg altında olmalı. böylece ehliyet sınıfınızın değişmesine gerek yok, yıllık muayene, ekstra vergi vermiyorsunuz. şimdi burda şöyle bir trik var, gerçek 750 kg altı diye bir kavram var. henüz trafik polisi bu işlere uyanmış değil ama artan otel fiyatları ile birlikte herkes karavan alma peşinde. yakında başlayacaktır. mobil kantar ile trafik polisleri çok güzel bir şekilde teker altına koyarak sizin karavanınızın ağırlığını ölçebiliyor-muş-. ben teslimde kantar fişi aldım, karavan 750 altı dersiniz, mesela 740 kg olur, içine bir tüp koydun, biraz eşya koydun, oldu sana 750 üstü. o yüzden minimalist yaşama dönün, abuk subuk yüklemeyin bir. ikincisi ideali boşken 650 kg civarında bir karavan almak ki size az biraz yer kalsın.
  
  2. şimdi bunların en önemli şeyleri şasi denilen alt aksam, yaklaşık 1000 kg tartan şasi olmalı en az. torsiyonlu frenli dingil ve kaplin denilen şeyler şasiyi yani sizin karavanı çeki demirine bağladıkları şeyler. bazı lüks firmalar alko gibi alman markalarının şasisini kulllanıyor ama 100 bin tl bandında satılan karavanlarda genelde kendi yapımları oluyor. izlediğim videolarda dingil ve kaplin için yüzde yüze yakın ya alko ya knott kullanıyorlar. bu dingillerin frenli olması önemli, onda da gördüğüm kadarı ile sadece bir firmada frensiz idi, fren opsiyoneldi. sakın aptallık edip frensiz almayın. nedenlerini youtube'a bir yazın çok güzel videolar var, yokuş aşağı giderken arkadan sizi itekleyen 1000 kg bir yük olmasını ne siz ne fren balatalarınız ister.
  
  3. ben alko veya knott dingil ve kaplin aldım bitti demeyin, paraya kıyma olayları başlıyor. karavan kazalarının en büyük çoğunluğu savrulma, yalpalamakla oluşuyor. kaplin denilen aksam çeki demirinin topuz kısmına bağlanan yuvarlak yuva gibi birşey. çıkmasa da hareketli doğal olarak. o nedenle sizin arabanızda yaptığınız çok küçük ani manevralar bile, birden önünüze araba kırdı, bir hayvan atladı diyelim. refleks olarak yaptığınız küçük hareketler çekme karavana fiziki kurallar içinde büyük hareketler olarak yansıyor. sonra ver elini kaza -allah korusun-. hadi ani manevra yapmadınız, yanınızdan geçen büyük kamyonların bile aerodinamik etkisi ile karavan yalpalıyormuş. bunu çözmek için ilk çözüm stabilizatör. iyi markalarda bu standart, ucuz olanlarda opsiyonel. kendinizi düşünün ne olursa olsun taktırın, 2022 maliyeti 6500 tl. atc denilen bir sistem daha var ama sanırım o daha profesyonel, stabilazatörsüz çıkmayın en azından. ayrıca stabilizatör alacaklar, stabilizatör 3 parçadan oluşuyor, ekstra bir kaplin kilidi almanıza gerek yok, standart olarak veriyorsa, başka ücretlerden düşün.
  
  4. geldik destek ayaklarına. genelde arka destek ayakları standart olarak geliyor ama karavan park edildiğinde dengeli olması için ön destek ayaklarını siz alıyorsunuz. hatta o metaller ıslak, yumuşak zeminde yere batmasın diye destek ayaklarına ayakkabı gibi plastik materyaller takılıyor ama lükse girer. destek ayaklarını da ayda bir sprey şeklinde yağlarla temizlemek gerekiyormuş, yaparsan ne bakımlar öğrendim neler.
  
  5. karavanın yüklenmesi hakkında. çok basit bir bilgi ama genel olarak karavanı dengeli yüklemek gerekiyormuş. genelde oturma grubu karavanın arkasında olduğu için bunların altında baza gibi bir sürü boş alan oluyor ve firmalar bunlara dıştan açılan kapaklı depolama alanları yapıyorlar. yolculuk halinde siz oraya görünüşte büyük, ağırlıkta hafif, katlanır koltuk, masa gibi şeyleri koyun. burası çok geniş diye doldurmayın. eğer bir karavan park, kamp alanı gibi yerde sabit duruyorsanız, istediğiniz kadar doldurabilirsiniz ama yolculuk halinde arkanın ağır basması dengeyi bozuyormuş. bir de su deponuz boş gideceksiniz, bu genel kural.
  
  6. karavanla yapılan hız: genel kaide azami 80 km/h olduğuna dair. 120 ile gidiyorum diyenler var ama ben canımı sokakta bulmadım.
  
  7. karavanın yapımı ile ilgili olarak yapılması uygun olan malzeme tekne yapımında kullanılan monoblok fiberglas, diğeri önerilmeyen alüminyum kompozit panel. fiberglası 3d yazıcıdan çıkan bir yapı gibi düşünün, tam blok olarak çıktığı için birleştirilen parça yok, dolasıyla zamanla parçaların ayrılması, sıvı alma gibi durum olmayacak ve hafif bir materyal. diğeri sanırım ucuz.
  
  8. piyasada 50-60 bin tl bandında bomboş satılan karavanlar var. iç işçilik önemli, mobilyaların suntalam, mdf gibi dandik suya dayanıksız materyaller olmaması lazım. iyi firmalar kavak kontra denilen daha hafif ve suya dayanıklı malzeme kullanıyor.
  
  9. elektrik aksamı. şunları izleye izleye alaylı mühendis oldum. önemli olan bu bağlamda sizin karavanla ne yapacağınız. ben kamp yerinde gidicem 220 volta bağlanıcam diyorsanız amenna. ucuz karavanlardaki buzdolabı ve bazı elektrikle çalışan aletler hep 220 volt, 12 volt genelde opsiyonel. 220 volt buzdolaplarını motorunu ve elektrik aksamını değiştirerek 12 volt yapıyorlar ama bunu da düzgün yere yaptırmak gerekiyormuş. ama ben doğaya gidicem derseniz size güneş paneli lazım olacak. ve bitmiyor, inverter, şarj noktası ve akü. güneş panellerinin monokristal olanları daha az güneş ışığı ile dolabiliyormuş, seçeceğiniz bu. şimdi aküyü dolduran pwm ve mppt'ye geldik. pwm standart hızla şarj sağlayan ünite. mppt ise güneşin en yoğun olduğu zamanda en yoğun şarjı yapan ünite, daha çabuk şarj ediyor. herşeyin güzeli yaklaşık 3 kat pahalı, ucuz firmalar size güneş paneli ile pwm veriyor, paranız varsa mppt alın. sırada inverter yani 12 volltu 220 volta dönüştüren alet var. ben doğada olucam derseniz kullandığınız aletleri 12 volt olarak seçeceksiniz, çünkü güneş panelinden 12 veya 24 volt geliyor. inverter ise aküden gelen enerjiyi 220 volta çeviren alet. bunun da modifiye sinüs ve tam sinüs modeli var imiş. modifiye sinüs dikdörtgenler halinde akım verirken yani bir veriyor bir kesiliyor, tam sinüs negatif ve pozitif dalgalar halinde kesintisiz veriyor. genel kanı şu; basit aletler kullanıyorsanız, ışıklandırmalar, hidrofor gibi basit elektrikli aletleri çalıştıracak modifiye sinüs yeterli. ama biraz daha komplike ve elektronik aletler çalıştıracaksanız tam sinüs alacaksınız, mesela ben hermetik şofben aldım, modifiye sinüs olmaz dediler. tam sinüs inverterların 220 volt bağlanmasına daha uygun olan akıllı olanları da varmış, ben henüz o noktaya gelemedim^*.
  
  10. karavanda ısınma, soğuma ve sıcak su büyük iş. en kolayı ısınma. dizel ısıtıcı veya firma adı ile webasto olarak bilinen ısıtıcılar en çok kullanılan ısıtıcı. kimisi havayı kurutuyor ses yapıyor falan diyor ama biz webesten marka türk malı bir adet alet aldık, izlediğim kadarı ile herkes memnun. soğutma ve sıcak su işi çok komplike. paranız çok ise truma marka bildiğiniz kombiler var hem ısıtıyor, hem sıcak su sağlıyor ama bugünün parası ile bir 25 bin tl'cik. bu markanın ve başka bir markanın da tepe kliması var onlar da süper ama yine bir 25-30 bin tl'cik. sanırım karavanda en zor konu klima her şeye ucuz yollu bir çözüm buldum ama serinleme işine daha bulamadım, hiç karavanda yatmadığımdan da gece sıcakta ne olur bilmiyorum, yaşayıp görücez.
  
  11. sıcak su işini ayrı bir madde yapıyorum çünkü yaklaşık 1 aydır esas bununla kafayı yedim. ne doğru dürüst anlatan var, ne bilen var. sora sora roma bulunurmuş buldum. dediğim gibi truma gibi markaların oldukça pahalı boiler yani su kaynatıcı ve kombi sistemleri var, para var mutluluk var. ama yok ise geldik durumlara. şimdi önce dedim ki ani su ısıtıcılar var onu taktırayım hani baymak falan var ya. bunlar 220 voltla çalışıyor bir, akünüz kolay kolay çok güç çeken aletleri duş süresince ısıtamaz dolayısıyla 220'ye bağlı olacaksınız. ikincisi hadi oldu diyelim hidroforun basması ile su akımı yeterli değil, bunun için bir çözüm var, genleşme tankı denilen bir alet takıyorlar, suyu içinde biriktirip basınçla veriyor. ama yine de bir sürü kamp yerinde bir sürü karavana elektrik paralel olarak dağıtıldığı için ve alt yapı olmadığı için 220 voltta yeterli güçle gelmediği için makinayı da çalıştırmıyormuş. çünkü bunlar ani olarak çok watt harcayan makinalar. araştır araştır en sonunda buldum. karavancılar daxom marka hermetik şofben tercih ediyormuş, karavan banyosu çok ufak oluyor, bu şofben lpg ile çalışıyor ve 12 cm incelediğinde. tvt karavan diye bir karavan ustası ile anlaştım, daxom bayisi bana hem ucuza veriyor şofbeni hem bizim sadece soğuk su olan bütün bataryalar ve su sistemini sıcak soğuk ayrı olacak şekilde değiştirecek.
  
  12. karavan ile yakıt tüketimi ne kadar. mesela 100 km'de 8 litre yakıyorsanız, karavanla 11-12 gibi düşünün ortalama. yokuşlarda ciddi rakamlara da ulaşıyormuş. şu anki yakıt fiyatları ile biraz pahalı ama ucuz hobi yok. ayrıca henüz karavanın 2. köprüden mi 3.köprüden mi geçeceğini bilmiyorum, mevzuata göre 2 yasak, ama forumlarda biz geçiyoruz ceza gelmiyor yazan çok. bir de saçmasapan feribotlara falan binerken karavanın arabanın 1,5 katı olacak kadar ayrı parası var. römorklu kamyon için tek ücret alınırken, karavana 2. ücreti ödüyorsunuz.
  
  13. bozcaada'ya geçen sene karavan alınması yasaklandı. az biraz haklı olabilirler çevre kirliliği yapıyorlar diye ama oteller, kamp alanı sahipleri jandarma ile birlik olup sizi her yerden kovalıyormuş. bir tane üç kağıtçı tipli beach club sahibinin youtube röportajını izledim, allahın şark kurnazı, senin o kuş beyninle, üç kağıtçılıkla kazandığın para da helal olmaz, kaymakamı çağıracakmış.
  
  neyse çok uzun bir entry oldu, kutsal bilgi kaynağına bir boomer olarak yazayım dedim.
  
  edit: akü ile ilgili yazacaklarım olacak, onların sulu, agm, jel olanları ve lityum olanları var. paralel ve seri bağlantı özellikleri var. 2 aküyü paralel bağlarsanız kapasiteyi arttırıyorsunuz, örneğin 3 saat yerine 4,5 saat, seri bağlayınca voltajı arttırıyorsunuz. akü kaç volt olmalı gibi bir soru var. öğrenilecekler hiç bitmiyor, akü konusunda ekleme yapacağım. akü'nün alternatör arabadan şarjı (motokaravanlarda) ve 220 volt ile şarj aleti ile şarjı ve güneş enerjisi ile şarjı mümkün. çekme karavanda jel akünün alternatör ile araç aküsünden şarj olması uygun bir sistem değilmiş. akü kısmının detayına henüz gelemedim. bununla ilgili video:
  
  karavanda akü seçimi
  
  karavanda solar sistem ve akü seçimi
  
  görsel
  
  görsel
  
  görsel
  
  görsel
• kendi aracımı günlük hayatta kullanacam, tatil yapmak istediğimde arkama karavanımı takıp gezecem, gittiğim tatil yörelerinde de duruma göre karavanı bırakır, sağa sola arabayla giderim diye düşünenlerin sahip olduğu karavan çeşidi. birincisi ucuzdur. 5000 euro ya 3-4 kişilik, tuvalet-duş-klima-buzdolabı gibi asgari donanımların tamamına sahip bir tane, 7-8 bin euro ya mikrodalga fırın-jenaratör-uydu gibi her türlü konfora sahip bir tane edinebilirsiniz. motocaravana karşı en büyük avantajı maliyetidir. tatile gitmediğinizde kış sezonu boyunca motocaravan ne olacak. bir defa motorlu araç. her türlü bakımı ve vergileri ödenmeli. yılın 100 günü gezerim diyemiyorsanız motocaravan gereksiz oluyor. çekme karavanın ise kullanımı zordur. manevrası, park etmesi, sürmesi acemi işi değildir. kamp alanında, güneşin doğuşunu ve batışını, motocaravanınızı çevirerek aynı pencereden seyredebilirsiniz. 10 metreden fazla uzunluğu ve kısıtlı manevra kabiliyeti dolayısıyla çekme karavanda, kamp alanına girdiğinizde, yerleştiğiniz pozisyonu değiştirmek nispeten zordur. haliyle birden fazla kamp alanına gitmek, yerleşme-toplanma hazırlıkları daha teferruatlı olduğundan, çekme karavanda daha zordur. benim izlediğim profil, motokaravancıların emekli, dünya tutna çıkmış, gezip duran kişilerden oluştuğudur. çekmeciler ise yılda 2 hadi 3 defa 1 er haftalık tatillere giden (ben) tayfadır.
  
  edit: karavanın ağırlığı 750 kg dan fazla ise c sınıfı ehliyet gerekiyormuş. trafik polisleri tekerleklerin altına terazi koyarak ölçüm yapabiliyorlarmış. yönetmeliğe göre c sınıfı ehliyetiniz yok ve 900 kilo römork çekiyorsanız, aracınız bağlanıyor ve yetersiz sınıfta ehliyet kullanmak suçundan ceza yiyorsunuz. ama pratikte polisler buna pek bakmıyor. 800-900 kiloluk karavan çekenlerle görüştüm, c sınıfı ehliyetli 1 kişi vardı. o da yurtdışında lazım oluyor diye almış. diğerleri de yurtdışına çıkarlarsa c sınıfı ehliyet almayı düşünürlermiş. yani yine memleketimde kim kime, dum duma vaziyetleri.
• forumlarda, her yerde bitmeyen tartışma olan bu araç, o karavanı çeker mi? sorusuna her kafadan bir ses çıkar.
  
  aşağıdaki sitede, her araç ve karavan modelinin uyumunu görebiliyorsunuz. aracınızı girip, karavanı seçip (yoksa özelliklerini girip), karavan yüklü ağırlığı vs girdikten sonra sistem size düz yolda, rampada, 3,4,5 vitesteki performanslarını gösteriyor.
  
  towcar.info
  
  özetle kırmızı renkte ise olmaz, yeşillerde olur.
• bağlamışsın arkaya caretta 1500'ü. hava güneşli, radyoda 90'lar pop çalıyor, yanındakine de inceden kesiksin... böyle anlarda saklı huzur.
• aracınızı aldığınızda çeki demiri yaptırmanız gerekiyor. normalde demiri ve montesini ucuza mal edersiniz ama emniyet demirin ce belgeli olmasını şart koşmuş. bu yüzden demir ve montajı yaklaşık 1000 lira tutuyor. montajdan sonra ruhsata da işletmeniz gerekiyor, ruhsat değişeceğinden 150 lira gibi bi masrafınız da öyle oluyor.
  
  bundan sonra herhangi bir belgeye veya vergiye gerek kalmadan 750 kiloya kadar karavan çekebiliyosunuz aracınızla. ağırlığı 750 kilodan düşük 3-4 kişilik güzel karavanlar var. yalnız geçse nolacak demeyin gıcık bi polise denk gelirseniz bagajından çıkarıp elektronik teraziyi iki tekerinizin altına koyar, 750 kilodan fazlaysa bağlar.
  
  avantajları:
  -vergisi yok
  -tatile gittiğiniz yerde ayrıdan gezmek için araç kiralamanıza gerek yok, kendi aracınızı kullanabilirsiniz.
  -küçük bi araç bile kolaylıkla çekebilir.
  -takoz fren olduğu için inişlerde aracı itmez.
  -fiyat makul (sekiz on bine güzel bi çekme karavan alabilirsiniz.)
  
  dezavantajları:
  -hız yapamazsınız.
  -kullanmadığınız zaman çekecek garajınız olmalı yoksa biri takıp gider :)
• o, o1, o2 ve o3 belgeli olmak üzere yük ağırlığına göre sınıflanmıştır. 750 altı olanlar o1 belgeli olmak zorundadır. yalnız yüklü azami sınır konusunda bir kargaşa var mevzuatlarda. tolerans ağırlık % 3.75 mi? 500kg+ % 3.75 mi? yoksa %20 midir?
  
  solar panel sistemi, temiz ve atık su depoları, portatif veya kasvetli wc sistemleri ve buzdolapları ile özgürce dolaşabilirsiniz.
  piyasada artık yerli üretici de çoğaldı. erişebilirlik arttı ve daha da önemlisi konaklama fiyatlarının artması ve daha çok doğayla bütünleşik yaşama isteği karavan hareketini son yıllarda iyice hareketlendirdirmiş durumda. sakarya, manisa ve ankara yerli karavan üretiminin merkezleri konumundadır.
  
  bir aksilik olmazsa mart ayı gibi teslimatı yeni evimizdir ayrıca. otel tarzı konaklamalar tatil anlayışımıza ters olduğu için yıllardır çadırlarda konakladık. ama artık aile genişledi ve ihtiyaçlar da artınca, üstüne yaz tatilimizin de uygun olmasıyla bir karavan almaya karar verdik. uzun bir araştırma sonrası 750kg altı bir çekme karavan bizim için uygundu.
  
  uzun bir kullanım sonrası ekleme yapacağım.
  
  ek-1: mart 2020'de aldığımız karavanı yasaklar nedeniyle ancak 1 haziran'dan itibaren kullanabildik. bütçenize göre en uygun bir tane sıfır yerli karavan almıştık. mutfak alanı, ranzalı yatakları, duş-wc'si ve solar sistemi ile...
  2020 yazı boyunca bir çok ege kıyısında konaklama yaptık ve çok memnun kaldık. özellikle o çöl sıcaklarında bile açık alanda içinin ferah olması ile. ama fark ettik ki, çekme karavan bize göre değilmiş. biz aslında daha özgür takılmayı, kamp alanları dışında konaklamayı ve daha esnek seyahati istiyorduk. bir yerde bir hafta takılı kalmak bize göre değildi. bu nedenle çok büyük hayallerle aldığımız çekme karavanımız satıp, yerine bir campervan almayı düşündük.
  
  eylül 2020 gibi değerinde sattığımız çekme karavanımız yerine ekim gibi boş bir minibüs alarak biz de artık motokaravana bir adım atmış bulunduk.
  
  ek-2: çekme karavanda en büyük sorunsal "arabam çeker mi?".
  
  bu sorunun cevabı "evet çeker!"
  
  ama nasıl? bir benzinli+lpgli düşük torkta bir araçla eziyete dönüşen sürüş var; bir de yüksek torkla dağ-bayır demeden sürüş var...
  
  eğer karavan gerçekten küçükse (caretta gibi) istisnasız bir çok araç rahat çeker. ama piyasada satılan bir çok 750kg altı karavan, gerçekte yüklü olarak 1tona yaklaştığında ince eleyip sık dokumak gerekir.
  
  öncelikle araçta bakılması gereken ilk faktör tork olmalıdır. bu işin acemisi olanlar direk beygire göre yorumla yapmak gibi bir yanlış yaparlar. tork demek de bir nevi dizel araç demektir. kısacası, aracın minimum 240 tork değerinde olmasında çok büyük fayda var.
  
  bu iş sadece torkla da olmuyor maalesef. biliyorsunuz ki, güzel ülkem hollandagibi dümdüz bir coğrafya da değil. e yolların durumu da malum. bu yüzden daha rahat ve güvenli bir sürüş için ikinci faktör de aracın kaç çeker olduğudur. 4x4 araçlar mıcırlı ve rampalı yollarda üzmez sizi.
  
  özetle, her türlü araçla çekme karavanı bir şekilde çekersiniz. ama, 1.3 dizel ile bir rampada 30km/s ile inleye inleye gitmek var bir de 2.0 dizel suvla rahat rahat 80km/s ile^*...
  
  son olarak, asıl mesele çekmek değil, durmaktır. eğer frensiz ve çeken aracın kütlesinden %80 fazla ise o karavana bulaşmayın.
• buraları ve çok daha fazlasını araştırıp yerli bir çekme karavan aldım. 5 ay sonra satıp avrupa karavana geçtim. gönül ister ki yerli markalar daha da gelişsin, kalite farkı minimuma insin ki tercihimizi yerliden yana kullanılım.
  
  aldığım yerli karavan çok iyi bir yerli marka olmasına rağmen maalesef ki avrupa karavan ile arasında dağlar var. üstelik yerli karavana da neredeyse avrupa karavan kadar para ödemiştim.
  
  basit örnekler vereceğim:
  
  ön tüplük yerli karavanda 4 farklı yerden kilidi açtıktan sonra açılabiliyor. avrupa karavanda tek yerden açabiliyorsunuz.
  
  yabancı karavanda 1 tane anahtar var her yeri açıyor. yerli karavanda her bir kapağa, kapıya farklı bir anahtar lazım. 7-8 anahtar oluyor.
  
  tuvaletin lamba anahtarı, diğer ışıkların anahtarıyla aynı yerdeydi yerlide. çoluk çocuk tuvalete imkansız giremez. ta tepede bir yerde ışık anahtarları. avrupa karavanda evdeki gibi, yerlesin ulaşabileceği, normal yerlerde ışık anahtarları
  
  bendeki yerli karavanın tek güzelliği, duvar kalınlığı oldukça iyidi ve yalıtımı çok güzel sağlıyordu.
  
  maalesef daha çok yolumuz var. ancak olumlu gelişmeler de mevcut. şu an için söyleyebileceğim, bütçeniz varsa avrupa karavan alın. eski alın ama avrupa karavan alın.
• bu ara kendi çapımda eldeki römorku karavana çevirme fikrim vardı ve bir ustayla anlaşarak yevmiyesini vererek sabahtan akşama kadar yoruldum tamam demeden 3 gün sabahtan akşama iskeletlendirme ve yalıtımını beraber yapıp kalan her şeyini de kendi çabalarımla yapıp inşasını ettim.
  
  suyunu bağladım hidroforla.
  
  elektriğini bağladım güneş paleniyle.
  
  tam bir denemesini yapalım dedik çıktık kampa. hafta içi olmasına rağmen jandarma geldi neyse ki uyardı ve 1 gün kamp yapabildik ağız tadıyla. hayalimdi ve cam tavan yapıp içinde uyumak nasip olmadı henüz. ara sıra içine girip garajdan gökyüzüne bakıyorum. neyse ki kuşların sindirim sisteminden eser yok henüz..
  
  çekme karavan kullanan/ kullanacaklarının bilmesi gereken en önemli şey denge unsuru. yasal prosedürü yukarıda bir yazar detaylıca yazmış. o1 o2 belgesi vs..
  
  karavanı kendiniz yapıyorsanız (gerçekten ruhunuzu vermeniz gerek ve baştan savmamanız gerek benim acemi olduğum noktalar oldu sonradan) yalıtımı, tesisatı, varsa akülerinizi nereye konumlandıracağınızı iyi bilmeniz gerektiği gibi, sonradan da yükleme yaparken nereye ne konmalı bunlar da göz önünde tutulmalı.
  
  misal adamın elinden kaynakçılık geliyor ya da marangoz falan. kendi karavanını yapmış. bir bakmışsın ki traktör römorku gibi! tekerleri geride! yük denge unsurunu bozmuş hesaplamamış bile.
  
  aracın çekiş, şanzıman, lastik bilgilerinden bihaber kullanıcılar kafasına göre karavan bakan da mevcut.
  
  birçok değerli kişiyle tanıştım işbirliğim oldu. ne nasıl olur sordum soruşturdum. döşemeciyi kendim tanıtım, demirciyi kendim tanıdım.. sürecin sonunda tek eksiğim kaynak makinesiymiş onu anladım. demiri kendim kestim, montajını el birliğiyle yaptık. ustalık denilen şey bazen içinizden geliyorsa karşı taraftan daha güzel projeler çıkartmanız mümkün.
  
  fazla kafanızı karıştırmadan, almadan önce yasal prosedüre bakın. torsiyon dingilli olması, frenli olması önemli hususlar, aldıktan sonra da yük denge unsurunu lütfen ama lütfen çok dikkatli bir şekilde inceleyin hesaplayın.
• avrupa kalitesine yakın ancak daha uygun fiyatlara almak isteyenlerin (bkz: swan karavan) (bkz: uğur karavan) (bkz: teknik karavan) (bkz: serenity karavan) (bkz: rovinns karavan) (bkz: gencer karavan) (bkz: inka karavan) markalarını tercih edebileceği karavan çeşidi. bildiklerimi yazdım, bunlarla kısıtlı değil tabii ki.
  
  bu aletle yola çıkıp da ağız tadıyla zaman geçirmek isteyenlerin birinci önceliği kesinlikle fiyat olmamalı. bahçeye, kampinge çekip genelde sabit tutulacaksa daha uygunları da tercih edilebilir, ancak özellikle ısı yalıtımı ve elektrik tesisatında kesinlikle ucuza kaçmayın, keyif kaçıranlar bunlar olur genelde.