çok kutuplu dünya düzeni

• https://www.ft.com/…b6e-57b3-4007-9188-ec9717c60023
  
  aşağı yukarı kafamızdakileri özetleyen bir haber. tabii içinde küçük tuzaklar var. hemen bu tuzakları çok kısa açıklayalım. yazıda bir uzman görüşüne yer verilerek ''ukrayna rusya'nın son çırpınışı'' ve putin için de ''kumarbazın çaresizliği içinde” gibi benzetmeler yapılmış. nato'nun baltık ve doğu avrupa genişlemesinden bahsediyor tabii. böyle üç cümle ile çürütülebilecek tezler financial times'da nasıl yayınlanır demeyin. yayınlanıyor. nato'nun baltık genişleme tarihini, nato'nun resmi sitesine giren herkes görebilir. baltık ülkeleri nato'ya 2004 yılında üye olmuştur. daha o tarihlerde rusya hala iç meselerle boğuşuyordu. 2004 yılında beslan baskını olmuştu. çok net hatırlıyorum o zamanı. (bkz: 1 eylül 2004 kuzey osetya okul baskını) bu çeçen mevzusu 2009'da kadar sürdü. ayrıca putin devraldığı enkazı toplamak için birçok reform yapmak, orduyu demir yumruğuyla düzeltmek, istihbaratı tekrardan eski günlerinde döndürmek, batıcı işadamlarını susta durdurmak ve bugün rekor ihracat yapan devlet savunma şirketlerini hale yola sokmakla meşguldü. nato'nun baltık'a uzanmasını engelleyecek kudreti mi vardı? işte sevgili kardeşlerim buradan bile kerametin hamasette olmadığını, ancak ve ancak çalışarak, ter, kan ve gözyaşı dökerek bir şeyler elde edilebileceği açıktır. dolayısıyla ukrayna rusya için son çırpınış falan değil, her şeyin yeniden başlaması demektir. bugün burkina faso'da, yani fransa'nın çöplüğünde ihtilal tertipleyen bir rusya var. dalga mı geçiyorsunuz siz. dünya yerinden oynuyor. ha tabii yazıdaki diğer şeyler doğru. italya kadar ekonomisi var. dünyayı domine edecek kudreti yok. zaten böyle bir amacı da yok. o çin'e atfedilen bir şey. rusya'nın çok kutuplu dünya iddiası ne kadar gerçekçiyse çin'inki o kadar sahte. onlar çin hegemonyası istiyorlar bana kalırsa. burada önemli olan çin'in askeri kuvvete başvurmayı tercih edip etmeyeceği. sadece ekonomiyle hegemon gün olunsa alın ab olurdu o zaman. askeri güçle ve bu gücün gerektiğinde kullanımıyla taçlanmayan güçlü ekonomi bir anlam ifade etmez. o yüzden tayvan meselesini iyi izlemek lazım. tayvan'da askeri güç kullanma yoluna giderlerse bu önemli bir gösterge sayılabilir.
  
  türkiyemize gelince. her alanda çok kuvvetli olmamız gereken bir döneme girmiş bulunuyoruz. benim çok kutuplu dünyadan muradım ülkenin sömürge valiliğine dönmüş, ucuz iş gücü olmuş düzenini silip atabilecek ortamı yaratmasıdır. çok açık seçik yazamıyorum. serbest hareket etme imkanını yaratacak ortamı istiyorum ben açıkçası. böyle bir ortamda batı ile de daha dengeli ve sağlam ilişkiler kurabilirsiniz. onlar size şu şu kurumları özelleştirmen lazım diyememeli. anlatabiliyor muyum? ben batı ile türkiye arasında bir lord-vassal ilişkisi değil, dengeli bir ilişkiden yanayım mesele bu. çin hegemonyasında bir dünya istemiyorum. abd'nin bize daha fazla saygı duyacağı, aşırı güçlü olmadığı, daha doğrusu hiçbir ülkenin kafasına göre hareket edemediği bir dünya türkiye için, milletimiz için altın fırsatlar içerecektir.