iş hukuku

• işe ya da pozisyona ilişkin esaslı bir değişikliğin işçinin rızasına bağlı olduğu hukuk dalı.
  belki doğrudan buna ilişkin bir başlık vardır ama seksen ayrı şekilde yazılmış olabileceği için aramaya üşendim.
  
  eğer,
  
  - yaptığınız iş değiştirilmek isteniyorsa
  - unvanınız değiştiriliyorsa
  - size sağlanan maaş ve yan haklarda bir değişiklik olacaksa
  - organizasyondaki yeriniz değiştiriliyorsa
  - işi yaptığınız yer değiştiriliyorsa,
  - bunlara benzer, işyeri koşullarınızda esaslı bir değişiklik oluyorsa
  
  bu değişiklik size yazılı olarak tebliğ edilmeli ve 6 iş günü içinde yazılı rızanız alınmalıdır. pek tabii ki siz bu değişikliği kabul etmek zorunda değilsiniz. 6 iş günü içinde kabul etmediğiniz değişiklik, sizi bağlamayacaktır. dikkat etmeniz gereken ve işverenin sizi kandırmaya çalışabileceği ilk nokta bu kabul meselesidir. kanun, 6 iş günü içinde "kabul edilmeyen" değişiklik der, "reddedilmeyen" demez. yani, işveren size "reddetmediysen kabul etmiş olursun" derse bilin ki yanlış bir şey söylemektedir, yalan konuşmaktadır. fakat yine de siz siz olun, 6 iş gününü öyle çok çok aşmayın. gün gelir mahkemelik olursanız, hakim "eh be kardeşim madem kabul etmeyecektin aylardır aklın neredeydi" diyecektir.
  
  yalnız pek tabii ki, bu değişikliği kabul etmeyen işçiye yol görünecektir. iş kanunu'nun buna da bir çözümü vardır...
  
  işveren, değişikliği kabul etmeyen işçiyi işten çıkarmak için:
  
  1. ya yapılan değişikliğin mecburi olduğunu ve işçiyi başka türlü değerlendirme imkanının olmadığını,
  2. ya da işçiyi çıkarmak için kanunda sayılan diğer başka bir geçerli sebebin varlığını
  
  kanıtlamak zorundadır. her iki durumda da işçinin tazminat haklarına zarar gelmez. (haklı sebeple fesih halleri hariç, o durumda da ihbar tazminatı zaten ödenmez.) (geçerli sebep ve haklı sebep farklı şeylerdir.)
  
  işçi eğer feshin haklı ya da geçerli bir sebebe dayanmadığını, sadece -bu örnekte- iş koşullarındaki değişikliği kabul etmediği için yapıldığını iddia ediyorsa, fesihten itibaren 1 ay içinde işe iade davası açabilir ve çok yüksek ihtimalle de bu davayı kazanır. (bkz: işe iade davası/@dagny taggart)
  
  yalnız burada, yani iş koşullarında değişiklik hadisesinde, dikkat edilecek iki husus vardır:
  
  1. siz iş koşullarınızda değişiklik yapılmasına, iş sözleşmesini imzalarken kafadan rıza göstermiş olabilirsiniz.
  
  iş sözleşmenizde "işçi yapılacak olan değişikliklere rıza gösterir" gibi bir hüküm olabilir. bu takdirde şuna bakılır; yapılmak istenen değişiklik sizin rızanız kapsamında mıdır? sözleşmede düzenlenen hal, sizin başınıza gelecek olan değişikliği tahmin edebileceğiniz şekilde mi düzenlenmiştir? örneğin, işyerinin siz işe girdiğiniz tarihte sadece istanbul'da şubeleri vardır ve siz sözleşmede "başka şubelere gönderilmeyi" kabul etmişsinizdir. işveren, buna dayanarak sizi sonradan açılmış olan ankara şubesine gönderemez, bunun için ayrıca rızanızı almak zorundadır.
  
  buna benzer olarak, mesela aynı şirkette başka bir departmanda çalışmayı kabul etmişseniz, bu kabul ancak siz sözleşmeyi yaparken mevcut olan departmanlar için geçerlidir. sonradan açılanlar için ayrıca rızanız gerekir.
  
  2. değişiklik gerçekten esaslı mıdır?
  
  aynı şirkette, aynı pozisyonda, aynı fiziki ve ekonomik koşullarla ve fakat başka bir departmana bağlı olarak çalışmak meselesi biraz netameli geliyor bana mesela. aynı işi aynı ortamda yapmaya devam edecekseniz, yine mesela mdr. yrd. olacaksanız, bağlı olduğunuz departmanın değişmesi pek esaslı değişiklik olmayabilir. ki bu da rızanıza tabi olmaz. rızaya bağlı olmadığı için, siz bu işi kabul etmediğiniz takdirde talimatlara aykırı hareket etmiş olursunuz ve bu süreç işveren tarafından geçerli fesih yapılmasına kadar gidebilir.
  
  bu noktada dosya bilirkişiye gider, olaylar gelişir.
  
  sözün özü, işyeri değişikliği konusundaki hakları bilmek fakat iş sözleşmesini de dikkatli okumak gerekir.
  son olarak, her değişiklik "esaslı" değildir. bunun için iki pozisyon arasındaki farkların iyi tespit edilmesi ve "işi bilen" biri tarafından titizlikle değerlendirilmesi gerekir.
  
  demirbank iyi günler diler.