ahmet arslan

• ege üniversitesi felsefe bölümünde çalışmış olanı aşağıdaki metinleri bir makalesinde kullanmış şahsiyettir:
  
  "islam konferansı örgütü'ne üye olan 53 ülke var ve bunlardan yalnızca birinde demokrasi var. ... ancak buna da türkiye'nin ne gerçekten demokratik, ne de müslüman bir ülke olduğu yönünde itirazlar var."
  
  "acaba bütün geri kalan diğer müslüman ülkelerin neden ötürü bir demokrasi olmadıklarını veya olamadıklarını açıklamak mı önemli ve esastır, yoksa türkiye'de elli seneden beri neden veya nasıl olup ta demokrasinin var olduğunu açıklamak mı? başka deyişle bu konuda anormal olan, yani kurala uymayan ve dolayısıyla asıl açıklama gerektiren konu hangisidir?"
  
  "...protestanlığın bireysel vicdanı, bireyin tanrı ile aracısız ilişkisini vurgulaması, protestan kiliselerin cemaatin üstünlüğünü vurgulamaları ve piskoposluk teşkilâtına hiç yer vermemeleri, nihayet protestanlığın ekonomik girişimi; burjuvazinin, kapitalizmin ve ekonomik zenginliğin gelişmesine teşvik edici rolü demokrasinin ortaya çıkışını olumlu etkilemiş olan faktörler olarak zikredilmiştir."
  
  "...demokrasinin varlığını ... modernite diye adlandırılan olgu içinde yer alan şartlara ve gelişmelere bağlamak daha makul görünmektedir."
  
  "eğer hristiyanlıkla veya onun protestan mezhebiyle demokrasi arasında gerçekten bir korelasyon varsa ve protestanlığın demokrasiye uygun unsurları olarak zikredilen şeylerde de bir hakikat payı varsa islam'ın da bireyciliği, eşitçiliği, anti-ayinciliği, hiyerarşiye karşıtlığı ile demokrasiyi teşvik edici nitelikte unsurlara sahip olduğunu söylemek mümkündür. yine islam'ın ticarete, ekonomik girişime, zenginliğe karşı olumsuz bir tutumu olmaması, hatta belli sınırlar altında onu teşvik edici bir din olması özelliği bakımından da demokrasinin ortaya çıkışı için olumlu şartlara sahip olduğu ileri sürülebilir. hatta yine bu bakımdan islam'ın belki hristiyanlığa göre biraz daha fazla olan cemaat vurgusu veya cemaatçiliğinin de böyle olmak bakımından demokrasiye karşı bir unsur olması gerekmediği kabul edilebilir."
  
  "...islam'ın demokrasinin kabulüne yönelik imkanlarının diğer önemli global bir geleneğe, bireye karşı grubu, özgürlüğe karşı otoriteyi, haklara karşı sorumlulukları vurgulayan, uyum ve işbirliğini uyuşmazlık ve yarışmadan üstün tutan konfüçyüsçülüğe nisbetle daha fazla olduğu bile ileri sürülebilir."
  
  "geleneksel islam dünyasında hakimiyetin temel kurumu olmuş olan halifeliğin, onu despotluktan ayıran temel sözleşmesel ve rızasal şartlara sahip olduğu bilinmektedir. bu sözleşmenin yöneten ile yönetilen arasında karşılıklı ödevler tesis ettiği, yönetilenin yöneticiye itaat etmek ve emirlerini yerine getirmek görevine sahip olmasına karşılık yöneticinin de ona karşı bir takım ödev ve sorumluluklara sahip olduğu bilinmektedir. bu arada hatta yöneticinin görevini yerine getirmemesi durumunda yönetilenin sözleşmeyi fesh etme hakkına veya daha doğrusu ödevine sahip olduğu konusu vurgulanmaktadır. böylece islam devletinde yöneticinin yönetilenin rızasına dayanarak onu yönettiği söylenebilir. bunun yanında demokrasilerin temel kavram veya değerleri olarak düşünülen seçim (ilk dört halifenin seçimi), meclis (yöneticinin müslümanlara danışma görevi ve icma kurumu), kanun önünde eşitlik, insan haysiyeti gibi şeylerin de islami karşılıklara veya paralelliklere işaret edilmekten her zaman hoşlanılmaktadır."
  
  "...demokrasi sadece iktidarın kaynağının kim olduğuna ilişkin bir rejim değildir. siyasal egemenliğin halka ait olması demokrasinin gerekli şartıdır, ama yeterli şartı değildir. bilindiği gibi onun diğer ayağı temel ve vaz geçilmez bireysel insan hakları kavramıdır."
  
  "daha xıv. yüzyılda büyük müslüman tarihçi ve siyaset bilimcisi ibni haldun emevilerden itibaren müslüman devletlerin bir teokrasi olmadığını, saf, çıplak, dünyevi bir güç devleti olduklarını bilmekte ve ifade etmekteydi."
  
  "türkiye'de demokrasinin geleceği hakkında kehanette bulunmanın imkanı yoktur."
  
  not: "islam, demokrasi ve türkiye" başlıklı, mayıs/98'de yayımlanmış bir makaleden, yazımı büyük ölçüde korunarak alınmıştır.