eye tracking

• tüketicilerin göz hareketlerini izleyerek reklamın hangi bölümünün dikkat çektiğini belirlemeye yönelik araştırma metodu.
• goz hareketlerinin takip edilmesi yoluyla bilgisayara veri girme amaciyla kullanilir. ozellikle locked-in sendromlu^* hastalarin (konusamama ve ellerini kullanamama) hayatini devam ettirebilmeleri icin uzerinde uygulamalar gelistirilmis sistem.
  ellerinizi kullanmadan, sadece bakarak bilgisayarda yazi yazmanizi da saglayan teknoloji.
• http://www.eyegaze.com/
• insan bilgisayar etkileşimi çalışmalarında da kullanılır.
• psikolojinin psycholinguistics (ruhdilbilim) ve attention-perception (dikkat-algi) konulariyla ilgili arastirmalarin baslica metodlarindan biri. herhangi bir teksti okurken deneklerin goz hareketlerini milisaniyelerle takip eden bu yontemle okuma ve okudugunu anlamada psikolojik faktorlerin etkisi arastirilir. dikkat-algi konusunda da ayni sekilde dikkatin nereye, ne zaman, ne sekilde yoneltildigi; algiyi nelerin kontrol ettigi bu araclarla^* takip edilir.
• (bkz: face tracking)
  (bkz: object tracking)
  (bkz: computer vision)
  (bkz: augmented reality)
• olay hakkında biraz teknik bilgi verelim ki camiamız bilgilensin, şenlensin.
  (ingilizce terimler kullanılsa da türkçelerini bilenler yardım ederse metni türkçeleştirmek mümkün olur).
  
  şimdi göz sürekli hareket etmez efendim, mesela okurken böyle sıçraya sıçraya gider^*, ceylan antilop misali yani. ama sürekli de sıçramaz, aralarda durur, bazan çakılır kalır^*, ama ayran gönüllüdür göz dediğimiz, tekrar sıçrar ve bu böyle gider, ta ki bakılan yer -ya da okunan yazı diyelim- bitinceye kadar. ha durur mu, durmaz, göz sürekli hareket eder, rüya görürken de böyle kıpır kıpır, durduğu yerde durmaz yani, o derece..
  
  şimdi ilk konumuz gözün bu durma zamanlarında ne gördüğü. ekranda ya da kağıt üzerinde okuma yapan insanların baktıkları yerleri üç kısıma ayırabiliriz:
  (1) foveal alan diyebileceğimiz, görme açısının 2 derece kadar çevresini kaplayan alan (normal okuma mesafesinde 1 derece 3-4 karakter(harf) içeren bir alanı kapsar). bu bölgede görme olayının detayı yüksektir, insan görür anlar yani.
  (2) parafoveal alan gözün sabitlendiği alanın 5 derece kadar çevresine verilen isimdir. insanlar bunları da görür ama ilki kadar detaylı göremez, belki silüetleri görür diyebiliriz bunun için.
  (3) peripheral alan bu 5 derecenin dışındaki yerleri ifade eder. aslında 180 dereceden de çoktur bu alan, göz buralarda olan biteni de görür, hatta buna yan gözle bakmak da diyebiliriz.
  
  ha gözüm arkada kaldı ya da gözüm üzerinde gibi tabirler konumuz dışında olduğu için bunları geçiyoruz. dördüncü bir bölge icat eden hemen göndersin, hürriyet gazetesinin gerizekalı bilimsel haberlerine çıkalım (örnek için bakınız (başlık: insan düşüncesini okumayı başardılar): http://www.hurriyet.com.tr/…gid=112&srid=3604&oid=2)
  
  neyse, konumuza dönelim. ikinci konumuz insanların yazıları nasıl okuduğu:
  insanlar okuma sırasında ortalama 200-250 milisaniye gözlerini sabitliyorlar, sonra 8 karakter boşluğu süresince gözler sıçrıyor (bunları okurken deneyiniz, görünüz). bu sabitlemelerin^* %10-15 civarı ise daha önce okunmuş yere geri dönüş^*. ama bu değerler kişiden kişiye değişebiliyor, mesela sabitleme süresi 100-500 ms. arası ve bir sıçramada atlanan karakter sayııs 1-15 arası olabiliyor. metin zor olduğu zaman insanlar daha uzun sabitliyorlar gözlerini (okuduğunu anlamak için), sıçrama hareketleri daha uzun oluyor ve daha çok geriye dönüş oluyor.
  
  şimdi bu göz izleme ne işe yarıyor, bu amaçla üretilen aletler ne işe yarıyor? üçüncü konu olarak bunu anlatalım ve bitirelim olayımızı:
  (1)akademik amaçlarla kullanılıyor, mesela insanlar okurken nerelerde, neden zorlanıyor vb. soruların analizinde kıymetli bu veriler
  (2) ticari amaçlarla da kullanılabiliyor, mesela online satış sitelerinde diyelim depoda kalmış, çabuk satılması gereken ürünlerin duyurularını web sayfasında insanların ilk baktığı yerlere koyalım ki önce onu görsünler gibi.
  
  bizim memlekette bu konuda çalışan çok yok (odtü'de iş yapan bir grup araştırmacı var) fakat konunun zamanla kıymetleneceğini görmek mümkün.
• userspots (korkmayin turk firmasi) tarafindan bunun e-kitabi yazilmis, ucretsiz hatta. http://www.userspots.com/…eme_teknigi_userspots.pdf
• samsung galaxy 4'te olacağı şu an bbc'de konuşulan özellik. bana neyse gerçi.
• iletişim bilimlerinin liberal kuramcıları tarafından son dönemde sıklıkla kullanılan araştırma yöntemi.
  bu yöntemle yazılan tezlerde müthiş bir artış var.
  neden liberal kuram...
  çünkü amaç siteye daha fazla kar getirmek.
  okurun göz hareketleri nerede odaklanıyorsa oraya reklam koymak gibi.
  tabii bu yöntemle çalışanları firmalar inanılmaz destekliyor.
  sonuçlarını kullanmak için.
  turkcell müşteri öngörü merkezi bu tür tezleri destekleyen yerlerden biri.
  ayrıca eğitim aldığınız okul marksist gelenekten geliyorsa, "tezinin sonuçlarını satamazsın!", "eye-tracking araştırmalarının bu biçimde kullanılması etik değil" gibi gerekçelerle, kabul alsanız bile kullanamayacağınız desteklerdir.