kara hakimiyet teorisi

• karalara hakim olan dunyaya hakim olur gorusuyle meydana gelen heartland'in jeopolitik acidan onemini savunan olusum. heartland'i ele geciren veya buraya hakim olanin tum dunyayi ele gecirebilecegini savunan teori. lakin sadece teori olarak kalmaktadir. bu gorusle birlikte osmanlilar doneminden sonra bu teoriyi gerceklestirebilene dunyanin anahtari verilecektir. ^*
• ingiliz jeopolitik uzmanı mackinder'e ait olan teori.
• mackinder'e göre dünyanın heartland'ı yani kalbi sibirya bölgesi ve moskova, kursk civarlarıdır. buralara egemen olan, onun etrafındaki dış kenar hilale de hakim olabilir. dış kenar hilal ise, ukrayna, doğu avrupa, anadolu, kasfkasya ve orta asyadır. buralara da egemen olduktan sonra dış kenar hilal, yani orta doğu, kuzey afrika, hindistan, okyanusya gibi yerler artık çerezdir. hitler'in bu teoriye inanarak rusya'ya saldırdığı söylenmektedir. ortaya atıldığında çok konuşulmuş, çok tartışılmış hatta birçok lider bu teoriyi enine boyuna düşünmüştür.
  
  bizim jeopolitik uzmanları ise bu teoriye şu şekilde karşı çıkmaktadır. dünyanın kalbi, anadoludur. etrafındaki orta doğu, kafkasya, balkanlar iç kenar hilaldir. dünyada kurulan büyük imparatorluklar ve osmanlı devleti daima anadolu'ya hakim olmuştur. (roma, bizans, iskender gibi)
  
  ayrıca hava hakimiyet teorisi ve deniz hakimiyet teorisi gibi teoriler de zamanla ortaya atılmış ama en çok tartışılan daima kara hakimiyet teorisi olmuştur.
• ingiliz coğrafyacı, stratejist... halford mackinder'in dünya hakimiyeti ile ilgili teorisi.
  
  teorinin özeti:
  
  asya, avrupa ve afrika kıtalarının bütünü dünya adasını oluşturur. bu eski kara kütlelerinin dışında kalan amerika, avustralya ve antarktika gibi kıtalar ise, dünya adasının uydularını teşkil ederler. dünya adası içinde kalan, doğu avrupa ile sibirya bölgesi, dünyanın “heartland'ı (kalp sahası)” nı oluşturur. heartland'ın çevresindeki balkanlardan çin'e kadar uzanan saha ise “iç veya kenar hilâl” ya da “rimland” kuşağıdır. bunun dışında kalan amerika-afrika-avustralya-japonya hattı ise “dış veya kenar hilâl” ya da “dünya adasının peykleri” olarak kabul edilir.” mackinder, dünya'yı bu şekilde tasnif ettikten sonra, teori oluşturan görüşünü şu şekilde sonuçlandırıyor:
  “doğu avrupa'ya hükmeden bir devlet heartland'a hâkim olur. heartland'a hükmeden ise öncelikle iç- kenar hilâl'e ya da rimland'a hükmeder. sonra da dış-kenar hilâl'e yani bütün dünyaya hâkim olur” kaynak