mirze elekber sabir

• azerbeycanlı ünlü şair. sabir diye bilinir. ülkesindeki molla nasreddin adlı dergide cahilliği taassubu hicveden mizahi yazılarıyla ve taşlama tarzı şiirleriyle ünlüdür. hophopname adlı eseri türkiye de de basılmıştır.
  (bkz: gorhuram)
• inteligentik, bu ki, böhtân deyil, türki damşmaq bize şayan deyil,
  türk dili qâbil-i irfan deyil, biz buna qâil olan insanlarıq!
  ay berekallah, ne gözel canlarıq!
  
  aydınız, bu yalan değil, türkçe konuşmak bize yakışmaz.
  türk dili irfan dili değil. biz bunu anlayan insanlarız.
  helâl olsun bize, ne güzel insanlarız!
  
  mirze elekber sâbir
  
  bunu okuyup türklüğe hakaret ediliyor diyenler, vatan haini diye böğürenler çıkıyor. hayat ne garip. oysa bakın bir edebiyat ustası kendisi için neler demiş;
  
  " mirze elekber sabir’de çok sağlam, çok derin bir tarih ve millet şuuru vardır. o, türk tarihinin bütünlüğünün farkındadır. azerbaycan’ı bu bütünlük içinde değerlendirir. türklerin ayrı ayrı adlarla, sıfatlarla parçalanmasına, birbirine düşman olmasına karşı çok hassastır. o, dilin birlik için en önemli etken olduğunu bilmektedir. türkçe yazmayan, türkçe konuşmayan aydınlara şiir diliyle gereken cevapları verir. farsça’nın bir ‘aydın dili’, bir edebiyat dili olmasına meydan okuyan; bölgesindeki ruslaştırma çalışmalarına karşı çıkan sabir, her fırsatta türkçe’nin büyüklüğünü dile getirir. halkın konuştuğu türkçe ile yazar. halkın sözlerini, deyişlerini, ağızını şiirinde kullanır. zaten şiir yazması halkın dertleri içindir, o halde halkın anlamadığı bir şiiri uygun görmez. gerçi şiirlerinde yörenin etkisiyle pek çok farsça sözcükler bulunur; ama, özellikle hicivlerinde bunlara daha az rastlanır.
  
  mirze elekber sabir, türklüğün eğilmez başı, bilge kardaşıdır....
  
  o, tüm türk dünyasının gelmiş geçmiş en büyük hiciv-taşlama ustasıdır.
  
  onu, dünya durdukça unutmayacağız!
• millet nece târâc olur olsun, ne işim var?!
  düşmenlere möhtâc olur olsun, ne işim var?!
  qoy men tox olum, özgeler ile nedi kârım,
  dünya vü cahan ac olur olsun, ne işim var?!
  
  ses salma, yatanlar ayılar, qoy hele yatsın,
  yatmışları razı deyilem kimse oyatsın,
  tek-tek ayılan varsa da haqq dadıma çatsın,
  men salim olum, cümle cahan batsa da batsın,
  millet nece târâc olur olsun, ne işim var?!
  düşmenlere möhtâc olur olsun ne işim var?!
  
  salma yâdıma söhbet-i târix-i cahâni,
  eyyâm-i selefden deme söz bir de, füâni!
  hâl ise getir meyi eleyim dolmani, nâni,
  müsteqbeli görmek ne gerek, ömrdü fâni;
  millet nece târâc olur olsun, ne işim var?!
  düşmenlere möhtâc olur olsun, ne işim var?!
  
  övlâd-i veten qoy hele âvâre dolansın,
  cirkâb-i sefâletde eli, başı bulansın,
  dul övret ise sâile olsun, oda yansın,
  ancaq menim avâze-yi şe'nim ucalansın;
  millet nece târâc olur olsun, ne işim var?!
  
  her millet eder sehfe-yi dünyade tereqqî,
  eyler here bir menzil-i me'vâde tereqqî,
  yorğan-döşeyimde düşe ger yâde tereqqî,
  biz de ederik âlem-i röyâde tereqqî;
  millet nece târâc olur olsun, ne işim var?!
  düşmenlere möhtâc olur olsun, ne işim var?!
• tutdum orucu iremazanda
  qaldı iki gözzerim qazanda
  mollam da döyür yaza yazanda
  
  (metinlerimde hata arayanlar için kaynak: haz: memmed memmedov: filologiya elmleri doktoru, professor, şarq-qarb yayınları, 2004, bakı)
• "nerede bir müslüman görsem, korkuyorum" sözlerinin sahibi: (bkz: korkirem/#30216095)
• yaklaşık 100 sene önce halkı kandıranlara, uyutanlara şöyle seslenmiştir:
  
  zahida, gel soyunak bir kere paltarımızı^*,
  çıkarak zahire batındaki efkarımızı,
  pişgah-i nazar-ı halka^* tutak varımızı,
  görüp onlar dahi tahkik eylesin kârımızı,
  her kimin akı kara ise utansın, a balam,
  belki yıllarca yatanlar bir uyansın, a balam!
  
  şimdilik^* gel unudak filmesel^* öz lafımızı,
  iddiamızca açak ayine-i safımızı,
  alak ayineye karşı bütün esnafımızı,
  gösterek onlara insaf için insafımızı,
  her kimin akı kara ise dayansın, a balam,
  belki yıllarca yatanlar bir uyansın, a balam!
  
  gel yazak şart için öz tercüme-i halimizi,
  hem de doğru olarak şerh edek ahvalimizi,
  halk tatbik eylesin halımıza kalımızı^*,
  anlasınlar da n’olur gaye-i amalımızı,
  her kimin kalbi kara ise utansın, a balam,
  belki yıllarca yatanlar bir uyansın, a balam!
• günümüz türkiyesi'nde yaşasa ve 110-120 sene önce yazmış olduğu şiirleri yazsa, akp tarafından "halk düşmanı, darbeci, bizi aşağılıyor" nidalarıyla linç edilip hayatını zindana çevirme planları yapılırdı muhtemelen ama 100 sene öncesinin azerbaycan'ında ahali aralarında para toplayıp heykelini dikmiştir. mesela, "sual cevap" isimli şu şiirini okuyun, aynı şiir 2010'ların türkiyesi'nde yazılsaydı şairinin nelerle karşılaşacağını bir düşünün.
  
  - şehr-i malumunuzun vaz u kararı^* nicedir?
  - hamdülillah, nice görmüştüse nuh, öylecedir.
  - yeni mektep açılıp mı vatan evladı için?
  - az değil adem açan medrese ahfatı için.
  - okuyor mu gazete şehrinizin ehli tamam?
  - bazı sarsak okumuşlar okuyor, ben okumam.
  - ülkenizde açılmış mıdır kıraathane?
  - tazeler açmış idi koyduk onu virane.
  - aç karındaşlara infak edilir mi, emmi can?
  - onu görmez mi hüda, el niye versin ona nan^*?!
  - bive avratların emri alınır mı nezere^*?
  - canı çıksın, o da gitsin yine bir taze ere.
  - ittihat emrine dair konuşursuz mu bari?
  - konuşur bir paramız, leyk^* boğazdan yukarı.
  - sunniy-ü şia taasupları lağv oldu mu ya? ( "bunlar şia'dan beter" diyenler için burası)
  - ne dedin? küfr konuştun! yırtarım ağzını ha?
  - gabil-i arz^* sözüm yok, beni affet, gideyim...
  - becehennem^* ki gidesin, seni hud ben nideyim?
  buna bak, ağzına bak, suret-i idbarına^* bak!
  başının şapkasına, ettiği guftarına bak!
• şieyem, emma ne bu eşkâlden,
  sünniyem, emma ne bu emsalden.
  sufiyem, emma ne bu ebdalden
  heg seven insanem, a şirvanlılar!
• namık kemal'in ünlü "âmâlimiz efkârımız ikbâl-i vatandır" şiirine kafkasyalıları tenkid eden bir nazire yazan şair.
  
  âmâlimiz efkârımız ifnâ-yı vatandır
  kin u garez u hırs bize ruh-i bedendir
  ef'al yok ancak işimiz lâf-ı dehendir
  
  dünyada esâretle bütün kâm alırız biz
  kafkaslılarız, yol keseriz, nâm alırız biz
  
  (...)
• https://mbdincaslan.com/…iler/item/624-turanlilariz