• rakamlara bakarak tespit yapmaya calistigimizda, schumacher, degil senna'yi, alain prost, juan manuel fangio,nelson piquet,mika hakkinen ve nigel mansell gibi f1 rekorlarinin pek cogunu bir zamanlar ellerinde bulunduran pilotlari gectigini goruruz*. senna ve schumacher arasindaki yegane fark senna'nin bir cilgin olmasindan baska birsey degildir.baslangicta schumacher de en az senna kadar riski seven bir pilottu.ancak schumacher yarisarak olgunlastikca, bu cilginligini mukemmel bir pilotaja cevirdi.

    senna da en az schumacher kadar mekanikten iyi anlardi,ancak tercihlerini hep iyi takimlardan yana yapmistir. bu soylemden sakin sanilmasin ki senna zamanin en kral makinalarinda yaristi. aksine, takiminin uygun bir motor bulamamasindan dolayi,altindaki, race by race contract* gibi sacma sapan bir mukavele ile kullandigi , guduk v10 mc laren ford'u ile yagmurda yaptiklarini halen unutmadik.zamaninin en suratli ve gelismis makinasi olan williams renault'lari her yagmur yagdiginda, pistte dolasan sut dokmus kedilere cevirirdi*.

    schumacher gonullerden gecen bir isi yapmistir.formula 1 'in gelismesinde buyuk anlami olan ve dunyanin en guzel spor arabalarini ureten bir firmanin imajini kurtarmis ve bugunku ferrari olmasina katkida bulunmustur. o ferrari ki, 21 sene boyunca degil sampiyonluk,bazi sezonlarda minardi'nin simdiki haline dusmustur.iste schumacher, alain prost'un degisiyle "bir kamyondan daha yavas olan" f1 ferrarilerini, yenilmez bir armada ve tekrar saygin bir marka yapmistir.

    senna vs schumacher demek 12 yil once daha kolaydi. her ikisi de ayni pistte yarisirdi.senna en basta, schumacher ise kendini gosterebilme cabasinda...bir formula 1 fanatigi olan benim icin senna vs schumacher karsilastirmasi o kadar da kolay degil. bir yanda ates gibi bir pilot,diger yanda kusursuz ve yenilmesi cok guc bir yetenek var.o zaman birakin karsilastirmayi,hersey yasandigi zamandaki o guzelligiyle kalsin.
  • senna zamanına yetişememiş formula 1 takipçileri muhtemelen merak ederler, neden ortada rekor bırakmamış 7 kez şampiyon olmuş bir adam varken, sadece 3 şampiyonluğu olan birini onunla kıyaslıyorlar diye. tabi ki araştırmacı ruhları bunun dışında tutuyorum. bunun cevabı nettir:
    senna eşit koşullarda yarıştığı her rakibini geçti

    ve bu rakipler sıradan adamlar değildir. formula 1'in içinde olan veya tarihiyle takip eden birine, gelmiş geçmiş 10 en iyi pilotu say deseler, listeler yarısını onun yarıştığı adamlar doldurur.

    ayrton senna, ben dahil, bir nesle formula sevdiren adamların başında gelir. 10 yıllık f1 yarış hayatının sadece 4 yılında en iyi otomobilde yarışmıştır. bunların üçünde şampiyon olmuş, birinde şampiyonluğu elinden alınmıştır.
    89 senesinde rakibini yarış dışı bırakıp yarışa devam etmek istediğini iddia etmek tam manasıyla cahilliktir. bunlar çarpışan araba mı rakibine çarpıp yarış dışı bırakacaksın, kendin devam edeceksin? ikiniz de yarış dışı kalırsınız, şampiyonluğu kaybedersin. suzuka'ya gelindiğinde, şampiyonada prost öndeydi ve 5 tur kala senna kendisini geçerken bilerek üzerine kırdı (tanıdık geldi sanki). bu havadan çekimlerde net olarak görülmektedir. fakat prost'un istediği olmadı ve senna yarışa devam edip, pite girmek zorunda kalarak geçilmesine rağmen pek çok kez yaptığı gibi inanılmazı başararak yarışı kazandı. fakat bu sefer de şiganı kesti gerekçesiyle prost ve balestre'nin masabaşı oyunlarıyla diskalifiye edildi.
    90 senesine gelindiğinde, 3 senedir pole pozisyonunun sahibi pistin kirli tarafından kalkıyordu. bunların ikisinde senna oradan kalkıp sorunlar yaşamıştı. hatta birisinde motoru durmuş ama suzuka yokuş aşağı başlayan o zamanki tek pist olduğundan otomobili vurdurarak çalıştırmış ve 14.lükten gelip prostu 27 turda geçmişti. zaten bu bile senna'yı anlatmaya yetebilecek bir örnek. şampiyonluğun son yarışa kaldığı bu sezon da aynı şeyleri yaşamak istemeyen senna, duruma itiraz etti.görevliler de kendisiyle hemfikir oldu fakat akşamına devreye tekrar balestre girdi ve senna pole başlamasına rağmen gene kirli kısma koyuldu. bunun kızgınlığı ve geçen seneden kalan intikam duygusuyla açık gördüğü kapıya bodoslama dalarak prost ve kendisini yarış dışında bıraktı. geçileceğini anlayınca iki kere rakibinin üstüne kıran schumacher'le, önceki sene hileyle şampiyonluğu elinden alınan, hatta ilk etapta 6 ay lisansı dondurulan, o yarışta da, önceki gün en iyi zamanı yapmasına rağmen ceza gibi bir yerden kaldırılarak haksızlığa uğrayan senna'nın bu dalışı kesinlikle aynı kefeye koyulamaz. ki zaten yarışın başında olmuş olay. kimin kazanıp kimin kaybedeceği belli değil ve senna sıralamada prost'tan daha hızlıydı, yarışı kazanma şansı çok yüksekti.
    toleman ve lotus'ta geçen kayıp 4 sene ve şampiyonluklar kazandığı sonraki 4 sene ertesinde williams büyük bir elektronik atılımla pistin açık ara en hayvan otomobilini yaptı. iki sene bu elektronik canavarla savaşan senna, bu yılları da böyle kaybetti. sonra senna, williams'la anlaştı. ve bilin bakalım ne oldu? williams'a üstünlük getiren, kilitlenmeyen fren sistemi, çekiş kontrol sistemleri ve aktif süspansiyon gibi özellikler yasaklandı. bunlara çok güvenen williams kabak gibi ortada kaldı. burada "atlıyorum": schumacher'in aracı süperdi. formula 1 otomobillerini sadece motor gücüyle kıyaslıyorsak hacı murata mp4-26 takıp yarıştıralım derim. 94'ün başında williams büyük yol tutuş sorunları yaşarken (senna ve hill zırt pırt spin atıyordu), benetton en kolay hükmedilen otomobile sahip olarak sezona başladı. hatta biraz fazla iyi gibiydi, illegal elektronik sistemler kullandığına dair çeşitli spekülasyonlar dolaştı (flavio briatore). senna'nın o sene schumacher'in çarpmasıyla şampiyonluğu kaybeden takım arkadaşı damon hill, ilk 4 yarışta sadece 1 kere ikinci olabilmişti. beşinci yarıştan itibaren kafaya oynadı. senna da devam etse kafaya oynayamacağını iddia eden yoktur herhalde. hill vs senna diyen olmaz diye ümit ediyorum. daha sonra da, schumacher'in 95 hariç 2000'li yıllara kadar şampiyonluğu bulunmadığına ve senna, hill, villeneuve ve hakkinen'den daha iyi pilot olduğuna göre, ondan başka şampiyonluklar da beklemek hayal değil düpedüz gerçeğin ta kendisidir.
    schumacher çok büyük pilottur. izlediğim pilotlar arasında 2. en iyi pilottur nacizane görüşüm. onu en büyük görmek de kesinlikle ayıp değildir. bir fikirdir, gerçekliği ispatlanamaz. ama bunu desteklemek için ayrton senna'ya haksızlık yapmak yanlıştır. schumacher, ferrari'yi kesinlikle adam etmiştir. o senelerde ferrari daha iyi olsa, ne villeneuve'e ne de hakkinen'e geçilmezdi. ama senna en iyisiydi. ve bunu schumacher'e sorduklarında onun verdiği cevap da aynı oluyor "senna en iyisi"
    ama biz ondan daha iyi biliyoruz ya...
    formula 1 pilotları ve takımları arasında da defalarca anket yapılıyor, bir kişi oyların yarısından fazlasını alıyor. o kişi senna, çıkan sonuç hep aynı:
    "simply the best"
  • biri diğerinin idolüdür, gereksiz bir karşılaşmadır.
  • gereksiz bir karşılaştırma. zira senna ve schumacher, birbirleriyle veya bir başkasıyla karşılaştırılamayacak kadar özel iki pilottur.
  • gereksiz karşılaştırma. zira her ikisi de kendi dönemlerinde büyük başarılar elde etmiş, sürüş stilleri, azimleri, yarış tutkularıyla izleyicilerinin gönlünü kazanmış, "efsane" olarak anılmayı hak etmiş, saygı duyulası pilotlardır. her ikisi de sadece birbirleriyle değil, başkalarıyla bile karşılaştırılamayacak kadar özeldir.

    ancak bu iki efsaneden bahsederken genellikle senna tarafının ağır bastığı görülür ki, aslında bunun en büyük nedeni senna'nın ölmüş olmasıdır. vaktiyle ona buna sataşması, sırf yol vermedi diye birisine yumruk atması*, şampiyonluk şansını devam ettirmek için rakibini yarış dışı bırakıp yarışa devam etmeye çalışması*, yine son yarışta* rakibini yarış dışı bırakıp şampiyon olmasıyla çok eleştirilen ayrton senna, erken gelen trajik ölümü nedeniyle birden "melek" ilan edilmiş, adeta bir mit haline gelmiştir. buna bir de formula 1'in türkiye'de yeni yeni popülerleşiyor olması nedeniyle, sadece schumacher'in karanlık yüzünün görülmesi eklenince senna tarafı hep ağır basmıştır.

    halbuki bunları ben değil, senna yapmıştır:
    http://www.youtube.com/watch?v=n8-qhxnulgk
    http://www.youtube.com/watch?v=lupmqkh954q

    ama ilginç bir şekilde, 1994 avustralya gp ve 1997 avrupa gp' de yaptıkları nedeniyle schumacher hep eleştirilirken, senna'nın yaptıkları ya unutulmuş, ya görmezden gelinmiş ya da senna'nın "çılgınlığı"na verilmiştir.
  • vay be! insanlarin yasadiklari trajedi bile karsilastirilir olmus. yuh! ne gunlere kaldik.

    hadi igrenclik yapacaksin, bari cahil cahil konusup, senna'nin lastik carpip da oldugunu yazma. dusen bir cocugun yardimina giderken kendi de dusen schumacher'e elit deyip, senna'nin son derece zengin bir ailenin cocugu oldugunu bilmedigini gosterme. cehalet iste! igrenclik iste!

    hadi buradaki igrencligi bir kenara birakalim, efendiligimizi koruyalim, her iki pilotun da vaktiyle pistteki en iyi ve en ortalama araclari kullandiklarini hatirlatalim. schumacher hem ferrari'nin, hem de benetton'un kotu ya da ortalama oldugu donemde yarismisken, sonradan dominant araclara sahip olustur. ayni sekilde senna da lotus'ta yaristigi donemde ortalama/kotu bir arac ile yarismis, mclaren'de dominant araclara sahip olmusken, yine mclaren'de ortalama alti ve kotu araclarla da mucadele vermis, daha iyi araca sahip williams'a gecmistir. bunlari bilmeden zirvalamak ya kotu niyetten ya da cehaletten olsa gerek.

    her ikisi de ozel pilotlardir. birini seversin, digerini sevmezsin, ikisini de seversin ya da ikisini de sevmezsin, ancak her ikisinin de ozel oldugunu, ortada formula 1 pilotu diye dolasan, yaris kazanmis, hatta sampiyona kazanmis bircok pilottan fersah fersah ustun olduklarini goz ardi edemezsin. 66 yillik formula 1 tarihinde ayni, alain prost, jim clark, gilles villeneuve, alberto ascari, niki lauda, juan manuel fangio gibi, bu iki pilotun da yeri doldurulamaz.

    ikisinin de birbirinden ustun ve zayif oldugu yonleri vardir ve yollari kesismis olsa da farkli sayilacak donemlerde yarismislardir.

    illa en ustununu ariyorsaniz (bkz: tazio nuvolari)

    gereksiz karsilastirma. hele trajedileri uzerinden yapilmasi igrenc olan bir karsilastirma.
  • 'karşılaştırmayı bırakın, izlemiş olduğunuz için şükür edin' diye cevap verdiğim versus.
  • senna ile schumacher 90 ların ikinci yarısından sonraki araçlarla yarışsalardı schumaher az biraz önde götürürdü, ama seksenlerin arabaları ile yarışsalardı senna schumaher e tur üstüne tur atardı.

    schumaher elektroniğin çok daha fazla kullanıldığı bir dönemde yarıştı, senna ise arabanın her şeyini hissederek yarışıyordu. biri latin tukusunun pistlere yansıması diğeri ise alman mekanikliğinin. bu sebepten dolayı schumaher hiç bir zaman senna ile beraber anılmayacak.

    sennayı yarışırken görmüş birine schumaher senna karşılaştırması yaptıramazsınız
  • ikisinin de makus bir talihi vardır.
  • herhangi bir sohbet esnasinda veya forum siteleri, youtube ve hatta eksi sozluk'te cogunlukla senna hayranlari tarafindan yapilan karsilastirma. kullandiklari en klise soz de "su bir gercek ki, senna olmeseydi schumacher bu kadar sampiyon olup, rekorlar kiramayacakti" ezberidir. sadece eksi sozluk yazari olan senna hayranlari tarafindan degil, youtube'daki schumacher ile ilgili herhangi bir videoda da gorulebilecegi gibi bircok fanatik senna hayrani tarafindan soylenen/yazilan bir ezberdir. bu nedenle bu entrimin "onceki herhangi bir entriye referans icermekte" gibi bir nedenle silinmesi sacma olacaktir. dedigim gibi, bu bir ezberdir. cunku, bu soz ile ortaya atilan savi mantikli bir sekilde dusununce, boyle bir seyin gerceklesme ihtimalinin cok dusuk oldugu gorulecektir.

    oncelikle senna yenilmez degildir ve zaten bircok kez de yenilmistir. "sadece gaza basarak" da sampiyon olmamistir. ugrasa ugrasa, didine didine, soke soke sampiyon olmustur. bu nedenle schumacher'e veya yeni nesilden bir baskasina hic yenilmeyecek oldugunu dusunmek de en iyimser ifadeyle hayalcilik olacaktir.

    ancak iddia schumacher'in hic sampiyon olamayacagini degil, cok sayida sampiyonluk alamayacagini ve rekor kiramayacigini soyluyor. bu da mantikli degildir. nedeni aciklamak icin oncelikle bazi seyleri tekrar hatirlayalim:
    - senna oldugunde 34 yasindaydi ve sene 1994'tu.
    - schumacher 1994 yilinda, rakibi damon hill'in 3 yaris disina karsilik, 2 yaris disi, 2 diskalifiye, 2 yaristan men, yani rakibinden 3 yaris eksigine ragmen sampiyon olmustur. "araci superdi" diye atlayacak olanlara williams'in o donemin en iyi motoru olan renault'un v10 motorunu kullandigini, ancak benetton'un zetec v8 kullandigini hatirlatirim.
    - senna oldugunde sampiyonanin 3. yarisiydi ve schumacher'in 20 puanina karsilik senna'nin puani 0'di.
    - schumacher'in 2. sampiyonlugunu kazandigi 1995 yilinda, benetton'un renault v10'a terfi ederek pistteki en iyi araci yaptigi ve schumacher o yil buyuk bir farkla sampiyonluk kazandi.
    - schumacher'in 3. sampiyonlugunu kazandigi yil 2000 yili idi ve arkasindan 4 yil daha f1'i domine etti.

    simdi yukaridaki gercekler uzerinden tekrar dusunelim:
    diyelim 1994 yilinda senna olmedi ve schumacher ile sampiyonluk yarisina girdi. 3. yarista* zaten olmeden once de yarisi ilk sirada goturdugune gore yarisi kazandi ve aradaki paun farki 14'e dustu. yukarida da goruldugu gibi schumacher 6 yarisi 0 puanla kapattigina gore senna'yi sampiyon ilan edebiliriz. ancak, 1995 yilinda schumacher'in pistin en iyi aracinda oldugu ve zaten de en hirsli doneminde oldugu gercegini de goz onunde bulundurursak, schumacher hayali dunyamizda ilk sampiyonlugunu alacaktir.

    1996 yilina gelindiginde schumacher'in ferrari'ye gectigini ve ferrari'nin sutcu beygirinden farksiz oldugu gercegini goz onunde bulundurursak senna'yi sampiyon ilan edebiliriz. senna 5 kez sampiyon olarak alain prost'un sampiyonluk rekorunu kirmis oluyor.

    1997 yilinda isler karisiyor. schumacher geri donuyor. williams'ta senna tek degil, yaninda bir de jacques villeneuve var ve williams da iki pilotunun birbiriyle yarismasina karismayacagini goz onunde bulundurursak, ortaya cikan manzara schumacher'in lehine bile donebilir. yani, williams'ta senna ile villeneuve, williams'in puanlarini paylasirken (ve belki 1-2 yaris daha fazla alabilirler), schumacher senna'yi daha kolay yenebilir. lakin, biz bu kadar hayalci olmadigimiz icin, sampiyonlugu jacques'e birakalim.

    1998 yilina geldigimizde ne var elimizde? geri donmus bir mclaren. williams nerede? supertec ile yaris bitirmeye calismak ile ugrasiyor. senna nerede? williams'ta. sampiyon kim? mika hakkinen. "ama ya senna mclaren'e donerse?". degil mi yaaa! tabi canim tabi. 1997'de sampiyon olan takimin birden oyle cokecegi kimin aklina gelecek de senna hemen ayrilacak? hem mizikcilik olmuyor mu bu yaptigin?

    1999 yilina geldigimizde ron dennis senna'yi geri getirmeye calisabilir. ancak bu o kadar kolay olmayacaktir. cunku elinde zaten bir sampiyon ve uyumlu bir takim var. ron tek basina karar alamaz, zira mercedes-benz'in buyuk bir etkisi var ve hala schumacher'i getirmenin yolunu ariyorlar. belki frank williams, senna'yi kalmaya ikna edecek, cunku bmw ile gorusuyorlar. bu arada hatirlatayim, senna 39 yasinda ve ayni schumacher'de oldugu gibi "ne zaman emekli olacak?" sorulari gundemi isgal ediyor. williams henuz toparlanmis degil, schumacher bacagini kirmis, sampiyon yine mika hakkinen.

    sonunda 2000 yilina geldik mi? geldik. bmw - williams ortakligi gerceklesmis, ancak 1 yaris belki kazanilabilir. sampiyonluk kimin? michael schumacher. etti 2. bu arada senna 40 yasinda. emekli olma ihtimali var.

    2001 yilinda ferrari ustunlugu tartismasiz. williams ve mclaren yaris kazansa da schumacher'i yenmek mumkun degil. etti 3. senna 41 yasinda. emekli olma ihtimali yuksek.

    2002 ferrari 1 sezonu'nda sampiyonluk cekismesinden bahsetmeye gerek var mi? etti 4. senna 42 yasinda. emekli olma ihtimali daha yuksek.

    2003 yilinda bir ferrari-mclaren cekismesi var. senna 43 yasinda. emekli olup olmayacagi belli degil. schumacher'in sampiyonluk sayisi 5.

    2004 yilinda formula 1'in en basarili araci, f2004 sahnede. senna 44 yasinda. yarisip yarismayacagi mechul. yarissa da ferrari sezonu zaten domine ediyor. schumacher'in sampiyonluk sayisi 6.

    ee? ne oldu simdi? schumacher 6 kez dunya sampiyonu olan tek pilot. 1997'deki sampiyonlugu jacques'in degil de senna'nin almasi halinde senna 6 kez sampiyon olarak juan manuel fangio'yi gececek ama 2004'te bu rekor yine schumacher tarafindan egale edilecekti.

    ne o? cok mu hayalci buldunuz beni? siz senna olmeseydi diye baslayan hayallerinizi "gercek" diye dikte ederken hayalci olmuyorsunuz da, ben yasanmis seyler uzerinden konusurken mi hayalci oluyorum?

    "senna olmeseydi" dusuncesinin uzerine bir de daha gercekci olan "schumacher birakmasaydi" vardir ki, ortalik daha da senlenir. ama neyse ki "gercek" coktan yasandi bitti.
hesabın var mı? giriş yap