yanlış ikilem ^*

• (bkz: ölümü gösterip sıtmaya razı etmek)
• (bkz: kafa karıştırma)
• (bkz: ikna edemiyorsan kafasını karıştır)
• "hani sen darbe anayasasına karşıydın? ama anayasa değişikliklerini meclisten geçirmemek için türlü taklalar atıyorsun"
• cumhurbaskanligi secimlerinde tayyip erdogan'a karsilik ekmeleddin ihsanoğlu'nun cikarilmasi bu yanilgiya guzel bir ornektir.
• (bkz: taraf olmayan bertaraf olur)
• bu yanılgı türü ile alakalı en önemli yanılgı, tüm either/or kalıplarını buraya dahil etme gayretidir. çünkü gerçekten üçüncü halin imkansız olduğu durumlar olabilir.
  
  en bilinen örneklerinden birini, george w. bush, 11 eylül saldırılarından^* sonra either you are with us, or you are with the terrorists diyerek vermiştir.
  
  esasında bush, bu sözünü incil'den ilhamla söylemiştir. matthew 12:30'da kim ki benimle değildir, bana karşıdır o vakit şeklinde geçer. şahsen ben burada bu sözün yanılgı ifade ettiğini düşünmüyorum.
  
  bu sözün ahlaki dayanağını 'cehennemin en hararetli kısmı, büyük ahlaki buhranlar yaşanırken tarafsız kalanlara ayrılmıştır.' sözü gösterir. bu söz dante'ye atfedilir. kennedy de siyasi gayelerle çok zaman kullanır bu sözü.
  
  benzer bir söz de cemil meriç'e atfedilir: zulmün olduğu yerde tarafsızlık, namussuzluktur.
  
  bir diğer örneği türkiye'de çokça kullanılan bitaraf olan bertaraf olur sözüdür.
  
  bir diğer örneğini said nursi, kuran'ın belagatini anlatırken 'bu kur'ân, bunlara benzemez ve onların mertebesinde değil. ya onların altında veya umumunun fevkinde olacak.' ^* diyerek vermiştir, şahsen bu ifadenin yanlış ikilem yanılgısına örnek olduğunu düşünürüm. fakat bir başka metninde de, bu gibi durumlarda ne için yanlış ikilem yanılgısı olmadığını ifade eder. ayrıntılı bilgi için (bkz: on beşinci sözün zeyli)
  
  bir diğer örneği ya sev ya terket ikilemidir.
  
  özetle en çok düşülen yanılgılardan olmakla beraber, bir o kadar da yanlış itham doğuran yanılgıdır.
• bizde siyasetin temel dinamiği (gerçi genelde siyasetin temel dinamiğidir bu ya neyse),
  
  hdp: ya akp ile faşizm, ya hdp ile barış dolu günler
  
  akp: ya akp ile mutlu güzel günler ya da akp'siz savaşlı günler
  
  mhp: ya mhp ile güclü bağımsız devlet ya akp ile bölünmeye doğru giden bir süreç
  
  chp: ya akp diktatörlüğü, ya chp'nin kucaklayıcı iklimi
• (bkz: ya barbarlık ya sosyalizm)
• alternatifleri kasten kısıtlandırarak iki uç seçenek bırakma, ve bu yolla bir kişi ya da grubu seçim yapmaya zorlama, mecbur etme sanatı.
  iki ucu boklu değnek olarak da ifade edebileceğimiz bu psikolojik baskı yöntemine atasözü ve deyimlerde sıklıkla karşılaşırız. ya benimsin ya kara toprağın ve ya bu deveyi güdersin ya bu diyardan gidersin gibi...
  çok örnek var, seç seçebilirsen. ^*
  
  diktatörlerin de yoğun şekilde kullandığı bu yöntem henry t. conserva'nın propaganda teknikleri^* kitabında şöyle anlatılıyor:
  ''a dilemma is a situation that requires one to choose between two equally balanced alternatives. what makes a dilemma false is when only two choices are presented to a person or group, though in fact there are several or many possible choices. a person trying to persuade others knows full well the range of choices but wants to distract the listener by offering seemingly restricted choices.
  this technique is illustrated by a political slogan from denmark in 1935. the slogan "stauning^* eller kaos" (stauning or chaos) was taken from an election poster of the period and presented the voter with only two choices.
  this false dilemma was not confined to denmark but seem to be a commen for dictators throughout the world of the 1930's. you'll see it today.''
  
  - devrin politik örnekleri yukarıdaki entrylerde yazılmış, tekrara düşmeyeyim ama ''biz (akp) ve teröristler'' algısını oluşturan şey erdoğan'ın yanlış ikilem yanılgısını etkin kullanmasıdır. yem, otoriteye itaatle birleşince tadından yenmiyor.
  
  (bkz: false dichotomy fallacy)
  (bkz: black and white thinking)