yasama sorumsuzluğu

• tbmm uyeleri meclis cali$malarindaki soz ve oylarindan, mecliste ileri surdukleri du$unceden, o oturumdaki ba$kanlik divaninin teklifi uzerine meclisce ba$ka bir karar alinmadikca, bunlari meclis di$inda tekrarlamak ve aciga vurmaktan sorumlu tutulamazlar . bunda amac, milletvekillerine hur ve iradelerini rahatca aciklayacak ortam yaratmaktir .
  
  eylemlerin sorumsuzluk sinirlari icinde sayilmasi icin bu eylemer meclis cali$malari sirasinda ve oy, soz veya du$unce $eklinde aciklanmi$ olmalidirlar . hareket ve sovme eylemleri, meclis cali$malari icindeyse sorumsuzluga girer . ancak mcelis cali$masi sirasinda oy, soz veya du$unce degil (kavga, dayak bok pusur) varsabu sorumsuzluga girmez . bu sorumsuzluga "mutlak muafik" da denir arada .
  
  meclis sorumsuzlugu kaldiralamaz ve bu sorumsuzluk sureklidir . 1961 anayasasi'nda meclis di$i sozler icin de sorumluluk yoktu . ancak 1982 anayasasi buna bir sinirlama getirmi$tir: ba$kanlik divani aksi bir karar alirsa, bu sorumluluk kampsamina girer . meclis ba$kani belli bir konuda di$arida konu$mayi yasaklarsa bu sorumsuzluk kapsaminin di$ina cikar ve o ki$i sorumlu tutulur .
  
  (bkz: yasama dokunulmazligi)
  (bkz: hukuk)
• milletvekillerinin yasama fonksiyonu ile ilgili olarak mecliste kullandıkları oy, söyledikleri söz ve ileri sürdükleri düşünce nedeniyle, bunlar suç niteliği taşısalar bile, meclis dışında herhangi bir makam tarafından sorumlu tutulamamalarıdır. amaç, milletvekilinin yasama görevini özgürce yerine getirmesini ve böylece milli iradenin tam bir serbestlk içinde oluşmasını sağlamaktır. anayurdu olan ingiltere'de söz hürriyeti olarak ortaya çıkmıştır.
• yasama sorumsuzluğunun şöyle ilginç bir tarafı da vardır; meclis kürsüsünde söylenmiş bir söz, cümle vs ne kadar suç teşkil ederse etsin, ahlaka şuna buna aykırı olsa bile, basın yayın yolu ile tekrar edilmesinde bir sakınca görülmüyor. tabiki ifadeyi aynen nakletmek şartı ile.
• yaşamı kaale almama, yaşıyorum ama sorumluluk bende değil yaklaşımı.
  ben isteyerek dünyaya gelmedim,^* topu allaha ya da aileme atıyorum.
• genellikle yasama dokulmazlığı ile sık sık karıştırılan bir durumdur. ikisi de anayasanın aynı maddesinde düzenlenir ancak yaşama sorumsuzluğu mutlaktır ve kaldırılamaz. amacı ise milletvekillerinin söz ve düşünce hürriyetini korumaktır.
• milletvekillerinin meclisteki sözlerinden ve oylarından sorumlu tutulamaması yani kürsü dokunulmazlığı anlamına gelir.
  
  mutlak bir haktır. milletvekilliği sona erse bile milletvekili olduğu dönemde yaptığı açıklamalar ve kullandığı oylardan bir ömür boyu sorumlu tutulamaz.
  
  sorumsuzluk, milletvekillerine başkalarının özlük haklarına saldırı hakkı tanımaz ve türkiye büyük millet meclisi'nde gizlilik kararı alınan durumlarda sorumsuzluk ilkesi kullanılamaz.
• milletvekillerinin fikri görüşü ve desteğinden dolayı, ileriki hayatlarında ve şimdiki hayatlarında yargılanmamalarını sağlayan kanun düzenlemesidir.
• milletvekilliği dönemi sona erdikten sonra yasama sorumsuzluğu çatısı altında işlenen faaliyetlerin geriye dönük yargılaması yapılamaz.
• milletvekillerinin meclis çalışmalarıyla ilgili görevlerini yerine getirmeleri sırasında açıkladıkları düşüncelerden, sözlerden ve verdikleri oylardan dolayı herhangi bir ceza soruşturmasıyla karşı karşıya kalmamalarını ifade eder. yasama bağışıklığının bir parçası olup mutlaktır. sorumsuzluk, milletvekillerinin anayasadaki koşullar altında maddi ceza hukuku önünde sorumlu olmamasını ifade eder. sorumsuzluğun kapsamı milletvekillerinin oy, söz ve düşünce açıklamalarıyla sınırlıdır ve bu eylemlerin yasama göreviyle ilgili olması gerekir. yasama sorumsuzluğunun temel amacı söz hürriyetinin korunmasıdır.
  
  yasama sorumsuzluğu meclis tarafından kaldırılamaz, mutlak ve süreklidir. milletvekilliği görevi sona erse bile kişi hakkında milletvekilliği dönemindeki söz ve düşüncelerinden dolayı ceza soruşturması açılamaz. sorumsuzluk, suçun hukuka aykırlığını kaldırmasa da cezalandırılabilme yolunu kapatır. miletvekillerini ceza kanunlarının tehdidi altında çalışmaktan korur.
• fikrini özgürce açıklamanın mevzuat dilindeki karşılığı.