the turks in world history ^*

• "ohio devlet üniversitesi türk tarihi öğretim üyesi prof. carter findley'in 2005 ocağında ohio üniversitesi tarafından basılan son eseri. findley bu kitabında türklerin dünya medeniyetine katkısını ustaca dokunmuş muhteşem bir halı motifi ile sembolize ediyor, aynı zamanda huntington'un meşhur "medeniyetler çatışması"adlı tehlikeli teorisine en güzel cevabı da vermiş oluyor. huntington dışında ünlü islam tarihçisi bernard lewis'in de islam dünyası konusundaki görüşlerini eleştiriyor. findley, bugünkü medeniyetin yalnızca "batı" ürünü olmadığını, bütün dünya halklarının evrensel sentezi olduğunu ve türklerin de dünya medeniyetine ve tarihine yaptığı büyük katkıları yetkinlikle anlattığı kitabını tanıtmak için 30 mart 2005 tarihinde koç üniversitesinde düzenlenen bir konuşma programına da katılacak." bu bilgi koç üniversitesi stratejik araştırmalar merkezi müdürü timur kocaoğlu'dan edinilmiştir.
• ohio state university öğretim görevlisi profesör carter vaughn findley'in yazdığı; ilk baskısı oxford university press tarafından yapılan, türkçeye ise "dünya tarihinde türkler" başlığıyla kitap yayınları tarafından kazandırılan gerçek anlamda abidevi bir eser. gerek lisans öğrencileri için bir ana ders kitabı gerekse profesyonel olmayan okuyucu kitlesine yönelik olarak yazılan bu eser türk tarihçileri camiasını hem şaşkınlığa sürükledi hem de büyük hayranlık uyandırdı; zira profesör findley türk tarihini tekeline almış olan türkiyatçılıkla uzaktan alakası olmayan, 19. yüzyıl osmanlı bürokratik modernleşmesi üzerine olan uzmanlığıyla tanınan bir modern türkiye tarihçisi olmasına karşın günümüze dek oluşturulmuş olan islam öncesi, ortaçağ, erken modern ve modern çağlar türk tarihi literatürünü; benim diyen türkiyatçının bile altından kalkması çok zor bir başarıyla taramış, özetlemiş ve daha önemlisi çıkan sonuçları makro-tarih çerçevesi içine oturtmayı başarmıştı. incelikli, su gibi akan ve leziz üslubu da okumaya ayrı bir keyif haline getiriyor. profesör findley herkesi türk ilan eden şuursuzlarla türk diye birşey yoktur diyebilecek kadar rezil tekhücrelilere hem türklerin kim olduğunu hem de tarihteki "göz kamaştırıcı" diye nitelediği rollerini arkeoloji, antropoloji, dilbilim ve tarih disiplinlerinin kusursuza yakın bir ortak kullanımıyla anlatıyor (anlayabilecek kadar yeteneği olana tabii). kitabın çevirisinin de, mütercim tercümanlık bölümlerinde örnek çalışma diye incelenecek kadar mükemmel olduğunu belirtmeden geçmeyelim. keşke kemal kara paçavraları yerine liselerde bu kitabı okutsalar da gençlerin dimağı açılsa, tarihe farklı gözle bakabilseler. kimbilir, belki bir gün...
• carter v. findley'in 2006'da kitap yayınevinden çıkmış kitabıdır.
  findley türklük kavramını iki mecaz yoluyla anlamaya çalışıyor kitapta:
  ilki, doğudan batıya giden bir otobüs mecazı; zaman içinde otobüse binenler inenler, yolcuların taşıdıkları ve yolda bıraktıkları şeyler hatta otobüsün kendisinin, parçalarının bile epey değiştiğinden bahisle, tüklüğün bagajında, sepetinde neler olduğu.
  ikinci mecaz ise hali dokuma; halının desenlerini oluştururken kullanılan dikey devamlılıklar dokumanın çözgüsü olarak görülürken farklı toplumlardan edinilen eşzamanlı deneyimler ise dokumanın atkısı olarak görülüyor. yani malzeme nasıl oluşmuş, yapılandırılmış.
  kitapta, eşzamanlı osmanlı, mugal(babür) ve safevi devletlerine de karşılaştırmalı bir bakışla değinildiğini de belirtelim.
  findley'in türk halklarının devamlılıkları, dönüşümleri(ki islam'a giriş ile modernliğe girişi en önemliler olarak görür) belirgin desenleri, konakladıkları, yaşadıkları mekanları ve sosyo-kültürel zemini inceleme, anlama, analiz etme çabasını sürdürken, yerleşik kabuller hakkında sorular sormayı, şüphe duymayı da ihmal etmediğini söyleyelim.
  kitabı çeviren ayşe anadol'u da kutlamak gerek; özenli ve gittikçe azalan "akıcı okunabilir ve daha mühimi anlaşılabilir" çevirisinden dolayı.
  jean paul roux'un türklerin tarihi'ne oranla okuması biraz daha meşakkatli olmakla beraber kesinlikle roux'un eserinden daha zihin açıcıdır.
• türk kültür tarihi dersi için okunup özetlenmesi istenen, carter vaughn findley tarafından yazılmış, ve türklerin tarihini kervan ve halı benzetmeleri eşliğinde anlatan okunması biraz zor bir tarih kitabı.