idrak etmek

• (bkz: anlamak)
• ayrica bir sureci ya$amak, belli bir zaman diliminin icinde olmak. bu hali ile dini bayramlarda yayinlanan mesajlarda ve askeri mesajlarda kullanilir:
  "-mubarek kurban bayramini idrak ettigimiz $u gunlerde, milletimiz ve islam alemi adina......"
• hem "anlamak", hem de "yaşamak, arkada bırakmak" anlamına gelmesi, atalarımızın şakacılığının ve, ileride soyumuz belki de yaşadığı şeyleri anlar, şeklindeki iyiniyetlerinin de kanıtıdır,
  zira yaşanıp bitse de çoğu şeyi anlayamadığımız ortadadır;
  
  bu durumda bir gün, eninde sonunda, "idrak ettim ama idrak edemedim" şeklinde bi cümle kuracağımızı onlar da biliyorlardı, kimbilir durumu önceden görüp aralarında ne kadar gülmüşlerdir
  (bkz: atalarımız)
• kıyaslama ile sonuca varmak.
• bir şeyi bilmek ile karıştırılan ve çoğunlukla bir tutulan kavram. oysa ki, bilmek, idrak etmeye dair atılmış bir ilk adımdır. idrak etmek, bilinen bir şeyi kavramak, nedenleriyle ve sonuçlarıyla anlamak, bilinen şeyi özümsemektir.
  
  bir dostunuzu kaybedersiniz... gençtir, üniversiteden beri tanımaktasınızdır mesela kendisini. haftanın üç günü görüşmektesinizdir. nikah şahitliğini yapmışsınızdır bir vakitler kendisinin. kızınız ona "teyze" diye seslenmektedir mesela. gençliğinizin ilk yılları, orta yaşa atlama dönemleri birlikte yaşanmıştır. derken bir gün, bu hayatınızın her evresinde yanınızda olan kişiyi kaybedersiniz. en yalın haliyle ve edebiyatsız, felsefesiz, tüm gerçekliğiyle; ölmüştür o. öldüğünü bilirsiniz. artık yaşamıyor demektir bu. ama beyninizin bildiği bu gerçeği, ruhunuz bir türlü kabullenemez. cep telefonunuzda kayıtlı duran numarasını silmek zorunda kalırsınız; artık yok olduğunu kavramak için. sanki yolun ortasında karşılaşacakmışsınız gibi hissedersiniz ölmüş olduğunu biliyor olmanıza rağmen. silüeti bir karaltı değildir hala, hala aydınlık ve nettir hayali. çok özlediğiniz zamanlarda, on beş dakikalık mesafede olan evine gitmek ve o'nu görmek istersiniz. elleriniz ayakkabılarınızı alıp da koşar adım o'na gitmek için ayakkabılığa bile uzanır. sonra bildiğiniz gerçeği hatırlarsınız. bilmek ile idrak etmek farklıdır... bunu yavaş yavaş anlarsınız...
• tüm hücreleriyle onaylamak.
• algida kitlik varsa, idrak yollari enfeksiyonuna kadar goturebilir..
• anlık bir meseledir. insan o an, o şeyi idrak ettiğini bile bir müddet sonra anlar. önce gerçekleşir, sonra izah edilir. hatta izah edilmese daha iyidir. iyidir de işte en zoru dil ile idrak etmek olsa gerek ki konuşup dururuz boyuna...
• http://i.imgur.com/pdjud.jpg (bkz: selçuk erdem)
• anlik bir sey. bir cift goz yeter, sana bakmalarina bile gerek yok. aydinlandigini sanirsin da aslinda icin kararir hepten.