rolling shutter ^*

• cmos sensörlerde video çekimi yaparken ortaya çıkan sıkıntılı şey. kamera ile yatay hareketler yaptığınızda dik olan şeyler yamulmaya başlar. ne kadar hızlı kamera hareketi yaparsanız yamulma da o kadar fazla olur.
• sonuç gerçeği yansıtmadığı için çok istenen birşey değildir rolling shutter, ancak küçük lensler için ideal olduğundan, ucuz bir metod olur dolayısıyla tercih edilir. özellikle cep telefon kameralarında kullanılır. iphone'lardaki sensörler bu şekildedir.
  
  rolling shutter'lar, elektronik olabileceği gibi mekanik de olabilir. mevzu, her frame'in bir anı^* temsil etmemesinden kaynaklanır. yani video'dan bir frame'in screenshot'ını alsanız, ilgili görüntünün üst taraflarıyla alt tarafları arasında (veya sağ taraflarıyla sol tarafları arasında, shutter'ın roll etme yönüne göre) milisaniye mertebelerinde bir zaman farkı vardır. bu yüzden kamerayı hızlı hızlı hareket ettirirseniz ve o sırada live görüntü alıyorsanız (ya da kaydediyorsanız) sizin hareket ettirme hızınız, shutter'ın roll hızından yüksek olduğu için herşey "oynak" görünür. veya, tam siz video'ya çekerken birileri flaş'lı fotoğraf çekerse, ya da yıldırım çakarsa, görüntünün bir tarafı aydınlıkken, arada orta tonlu bir çizgi, diğer tarafı da karanlık görürsünüz. bunun sebebi, tarama esnasında bir tarafın aydınlık çıkıp, flaş patlayıp söndükten sonra görüntünün diğer tarafının shutter tarafından taranmasıdır.
  
  bir matematikçi diliyle konuşacak olursak, pikselleriniz öklid uzayını temsil etmez. hem uzay'ı, hem de zaman'ı piksellerle ifade etmek istiyorsanız rolling shutter kullanınız.
• oldukça ilginç fotoğraflar elde etmenize neden olur:
  
  http://boingboing.net/filesroot/299792458mps.jpg
  
  konuyla ilgili video: http://www.youtube.com/watch?v=mq0hs7l9cky
• (bkz: jello yapmak)
• canon eos 5d mark iv'de ciddi bir rolling shuuter varken bugün canon rolling shutter'ı ortadan kaldıran bir cmos sensör duyurdu.
  http://global.canon/en/news/2016/20160831.html
• dijital kamera sistemleri iki çeşit sensör (algılayıcı) kullanır;
  ccd (charge coupled device) ve cmos (complementary metal oxide semiconductor)
  ccd ve cmos sensörlerin çalışma mantıkları birbirinden farklıdır. ccd sensörler tüm sensör alanında bulunan pikselleri aynı anda kullanarak veri toplarken, cmos sensörler genel olarak önce yatay eksende soldan sağa ve dikey eksende yukarıdan aşağıya doğru tüm pikselleri satır satır tarayarak veri toplar. bu belirlenmiş satır ve sıra ile veri toplanırken doğal olarak bir senkron kaybı oluşur. işte ilk piksel ile son piksel arasında oluşan bu zamanlama ve kayıt farkına bağlı olarak oluşan görüntüde rolling shutter (jello effect) etkisi kendini gösterir.
  örnek verecek olursak;
  aktüel çekimlere bağlı olarak elde kullanılan dslr veya mobil telefonların en küçük sarsıntılardan dahi etkilenebilmesi,
  özellikle motosiklet üzerine monte edilmiş aksiyon kameralarının, sürüş ve rüzgardan kaynaklı oluşturduğu ritmik titreşimlerin görüntüde hafif dalgalanma ve iç içe geçmeye sebep olması,
  yıldırım, şimşek ve elektronik flaşların oluşturduğu anlık ışığın görüntünün yarısı veya bir kısmında görülmemesi,
  gitar gibi telli çalgıların tellerine vurulduğunda, titreşime bağlı olarak tellerin düz ve blur etkisi ile değil zigzag benzeri garip şekillerde görülmesi,
  yolda hızla giden araç veya yanından hızla geçilen direk, tabela ve bina gibi dikey konumlu objelerin hıza bağlı olarak çarpık tespit edilmesi,
  helikopter pervaneleri ve kuyruk rotorları, vantilatör ve uçak pervaneleri ile stres çarkı gibi yine hızla dönen benzer nesnelerin son derece garip ve değişik şekillerde görülmesi olarak kendini gösterir. "roll" ekseninde kamera açısı değiştirildikçe vantilatör ve pervaneler üzerinde görülen etki de değişkenlik gösterir.
  günden güne geliştirilmelerine rağmen cmos sensörler bu konuda halen yeterince hızlı değildir. rolling shutter etkisi yazılım ile kısmen düzeltilebilir ancak render işlemi nedeniyle çok zaman kaybı yaşatır. "`180 degree shutter angle" kuralına dikkat edilmesi bu etkiyi azaltmaya yardımcı olur.
  elbette profesyonel yapımcılar gelişmiş teknoloji ve ekipmanlar kullanır.
  
  ccd sensörler bu soruna yol açmaz. ayrıca mekanik shutter etkisi yine en iyi global shutter olarak bilinen ccd sensörler ile sağlanır. bu sensörler cmos gibi tarama mantığına göre çalışmadığından rolling shutter sorunu yaratmazlar.
  rolling shutter ile ilgili en basit ve zengin içeriğin sunulduğu şu video ile olay daha iyi anlaşılabilir.
• nickimdir