tel dolap

• nostalji modasi kapsaminda boyayip cilalayip bi ton paraya sattiklari, sonra nerede ve nasil kullanildigi bilinemeyen bir dolap turu (bkz: mudocity)
• ben bunu gördüm. babaannemin evinde vardı. yarı-dekoratif amaçlıydı. vakti zamanında kullanmışlar fakat buzdolabının icadı ya da eve girişiyle beraber kap kacağı saklama işlevini yüklemişlerdi. tellere parmaklarımı sür(t)mekten, çıkan ses nedeniyle, hazzettiğimi anımsarım.
  
  (bkz: sözlükte biyografi parçaları)
• herkesin bir şekilde adını duyduğu ama çok az kişinin gördüğü eski ev eşyası bir nevi urban legend
• fare lerden ve afacan cocuklardan korunma amaci ile oldukca yuksege monte edilen havadar dolap.
• once buzdolabi niyetine kullanılır imiş -ki ben yetişemedim o kullanıma- alt tarafi kare seklinde 2 kapaktan ust tarafı ise alt taraftaki kare kapakların 2 katı uzunlukta ama kapalı olmak yerine pencere sinekligi gibi telle kapatılmıs 2 kapaklı dolaptır. mutfakta iken altta tencere tava ustte de yine tencere tabak ve de cakmak kibrit cerez biskuvi gibi seyler barindirir. yan tarafına civi cakilip takvim ve gazoz acacagi falan asılır. mumkunse ustune ızgara tost makinesi vs konuslandırılırdı. teknoloji gelisti tel dolap alet ve ise yaramaz ivir zivir dolabi olarak balkona tasındı. yagmur yedi kapaglar sisti kapakların vidali -normalde rengi dolaptan farkliyken dolaptan umudu kesmis baba tarafindan bir gun hic de acimadan dolapla aynı gri renge boyanmıs- kulp ya da tutacak her ne deniyosa adına kayboldu. ici orumceklendi. sonra balkonda da yer bulamaz oldu dolap bodruma atıldı hic kullanılmayan ama hala atilmayan eski duduklu tencereye ev sahipligi yaptı. sonra evden tasinildi ama tel dolap kaldı bodrumda unutuldu
• ".. hayır hayır, bilinçli olarak eve buzdolabı değil de tel dolap alacağım için değil, sadece ona da ihtiyaç belirdiği için ve bir de çocukluğumun, içinde insanlar oturan, evlatlar, nineler, dedeler ve gelinlerle birlikte aynı eşyalar kullanılan ve aynı kazandan yenen evlerinden bir hatırlatma olsun diye bir tel dolap almak istedim. bir kaç milyonluk şu koca kentte aradım ve bulamadım. bana, sanki başka hiç bir belirtisi yokmuş gibi, sırf bu yüzden hapı yutmuşuz gibi geldi. seri üretimi olmayan bir eşyayı satın almaya kalkmanın hiç bir anlamı yoktu. yoktu tel dolap."
  
  cahit zarifoğlu / "bir değirmendir bu dünya" adlı kitabından..
• en son yetmişli çocukların hatıratına sızarak sahneden çekilmiş eşyadır.
  
  mutfak tezgahlarının eteklik giydiği günlerde, metal uzun saplı maşrapalarla toprak küplerden su içildiği zamanlarda baş rol oynamıştır. henüz arçelik bizi bu kadar düşünmez ya da aklı ermezken o vardı.
  
  mutfağın en serin ve güneş görmeyen köşesini küple paylaşır, kuru gıdanın kahvaltılığın muhakkak ağzı kapalı bulunduğu haznesi, kapaklarından birine sabitlenmiş diğerinin üzerine doğru kitlenen kilidi ile "uzak dur" da der aynı zamanda.
  
  anneden kaçamak keklerin böreklerin çalındığı, içinde renkli reçel kavanozlarının durduğu bir cazibe merkeziydi de aynı zamanda.
  
  sonra buzdolabı geldi, soğuk bir "emel hanım" edasıyla kuruldu başköşeye. üstüne gelen kumaya çok az katlanabilen "zehra teyze" gibi gitti tel dolabımız.
  
  diğer eskilerin yanında unuttuk onu da.
• ananemin bodrumunda hala kullandıgı, artık telleri paslanmıs olsa da vazgecemedigi dolap. gömme dolap seklinde bir duvarı boydan boya kaplamıstır ve cok derindir, kendi degimiyle dünyayı alır içine. 70-80 yıllık bir antika bir nevi. tellerinin paslanması dısında hala sapasaglam olması da ayrıca bir enteresan.
• fabrikasyon üretilmeyen dolap. kapağını açarken gıcırdayan, hepsinin yapımında el emeği, göz nuru vardır. mutlu evlerin, nefis keklerin, kurabiyelerin sembolüdür nazarımda. hele bir de mavi yağlı boyalı olursa.
  
  ayrıca sağlıklıdır. buzdolabı gibi gazlı, karanlık değildir. yiyeceğiniz şeyler hep gözünüze çarpar onun içinde. gıdaları doğal ömrüne göre dayanılır kılan yapısından dolayı, taze şeyler yapıp yemeyi sağlar insana. derin işçiliğini, tahta oymalarını falan es geçerseniz kendiniz de birkaç çıta, levha ve sineklik teli ile kolayca yapabilirsiniz.
• buz dolabının olmadığı zamanlarda yiyecek koyulan tabi buz dolabı kadar uzun süre saklamasa da sinekten, güneşten yiyecekleri koruyan eski zaman klasiği.
  
  tabi elektrik ve buzdolabı yaygınlaşması ile bunlar yeni neslin pek anlamadığı dekoratif malzemeler olarak kalmıştır eskilerin evlerinde.