temsil

• osmanlıcada asimilasyon
• ingilizcesi, representation.
• sahnede oynanmak için hazırlanmış eser, oyun.
• (bkz: temsil yetkisi)
• asıl olan değil, misaldir temsil... ilk öğretim okullarında hala herhangi bir oyunun temsili yapılır çeşitli müsamerelerde... misal (beynimdekilerin kısa bir temsilini yazdım doğrudur) müzeler de temsil mekanizmalarındandır ve asla aslının aynısı, hatta aynası bile değildir orda temsil edilenler.. çünkü bağlamından çıkarılıp bir derindondurucuya atılmış kadar soğuk ve devinimsizdirler... kurgulanmıştırlar... temsil bir inşa faaliyetidir ve -en masum algılayışla- inşa edenin anlam dünyasını ifade etmenin bir yoludur sadece...
• (bkz: musamere)
• (bkz: temsil ve ağırlama giderleri)
• temsillerin dogasi saniyorum felsefenin en ilginc sorularindan biri. bu soruyu tim crane'in yaptigi gibi bir hikaye ile aciklama niyetindeyim:
  
  1972'de nasa tarafindan gunes sistemini incelemesi amaciyla uzaya gonderilen pioneer 10 uzay aracinin oncekilerden farkli bir ozelligi vardi. dunyaya hic geri donmeyecekti ve bir gun baska bir yasam formu tarafindan bulunma ihtimali (ne kadar kucuk olsa da), "uzaylilara" (sanki biz dis-uzaydaniz) bir mesaj gonderme istegine yol acti. bu mesajin icerigini hazirlama gorevi donemin unlu astronomu carl sagan'a verildi.
  
  pioneer 10'a yerlestirilen ve insanligin mesajini iceren plakayi surdan gorebilirsiniz: http://www.solarviews.com/raw/craft/plaque.gif
  
  plakada hidrojen atomunu, aracin geldigi gezegeni ve gunes sistemindeki gezegenlerin goreli boyutlarini temsil eden diyagramlar var. bir de resim var: bir kadin ve bir erkek, erkegin eli selamlama gibi bir pozisyon almis.
  
  bu aracin "akilli" varliklar tarafindan bulunmasi ve bizim gorme sureclerimiz andiran surecler sonucu plakayi algilamalari gibi ihtimali oldukca dusuk olaylarin oldugunu kabul edelim. yine de bu hikayede ters giden bir seyler var.
  
  uzaylilarin bu temsilleri anlayabilmeleri icin sahip olmalari gereken seyleri dusunelim. oncelikle bu varliklarin plakadaki temsillerin temsil olduklarini anlayabilmeleri gerek; yani plakadaki cizgilerin "birseyleri temsil ettigini", tesadufi cizgiler ya da dekorasyon olmadigi anlamalari gerek. bunu yaptiktan sonra bu temsillerin ne tur temsiller oldugunu anlamalilar: temsillerden bazilari resim, bazilari bilimsel sekiller. ayrica bu temsillerin ne tur seyleri temsil ettigi hakkinda fikir yurutebilmeliler. erkek ve kadin resimlerinin yasam formlarini temsil ettigini (ornegin kimyasal elementleri degil), gunes sistemi diyagraminin evrenin bir bolumunu temsil ettigini (ornegin aracin tasarlanmasinda kullanilan aletlerden bazilarinin sekillerini degil) anlamak zorundalar.
  
  bunlarin hepsini yapsalar bile, erkegin elinin pozisyonunun - uzvun dogal olarak bulundugu pozisyonu ya da saldirganlik, sabirsizlik gibi bir hali degil de - "selamlama" halini temsil ettigini anlayabilmeleri pek de mumkun gozukmuyor. dolayisiyla bu plakanin uzaylilar tarafindan bulunmasi gibi bir olay gerceklesse bile, bu plakanin icerdigi mesajin uzaylilara ulasamayacagi daha akla yatkin gorunuyor (carl sagan'a saygim sonsuzdur, yanlis anlasilma olmasin :)).
  
  bu hikaye temsiller konusunda onemli bir soruya isaret ediyor: plakanin ustundeki cizimler ve sekiller bazi seyleri temsil ediyor, ama bunu nasil yaptiklari pek de acik degil. plaka ya da cizimler hakkinda hic bir ayrinti, yukarida sorulan sorulara cevap vermemizi saglamiyor. plaka ve uzerindeki sekiller bir cok sekilde anlasilabilir, ancak oyle gorunuyor ki sekillerin kendisi bu konuda bir ipucu vermiyor. sonuc: bir seyin baska bir seyi temsil etmesi nasil mumkundur?
  
  wittgenstein: "her isaret kendi basina oluymus gibi gozukuyor; ona ne hayat veriyor?"
• belirli bir işin yapılması ile ilgili olarak, bir kimsenin görevlendirilmesidir. genelde vekaletle karıştırılır. temsil tek taraflı vekalet ise iki taraflı bir işlemdir. vekâlette vekil, vekâlet verene karşı bir işi yapmayı taahhüt eder. (bkz: vekalet)
• temsilin insanin algisindaki koklu yeri ve bunun obje-sembol dualizmine etkisi, genel olarak dogu ve bati toplumlari arasindaki obje ve sembol iliskisine yaklasimdaki farkliliklara sanatin ve felsefenin gozunden bakan, obje ve sembol ayrimini doguran sanat tarihindeki sancilardan baslayip magritte'e gelen keyifli, ilginc ve oldukca kapsamli bir yazi icin bkz:
  
  http://www.prensesemektuplar.com/…ol-ayriminda.html