amnesiac

• her şarkısına bir şiir adadığım albüm. (post-amnesiac disorder)
  adnan yıldız 10/10/2001
  
  aşagidaki sözler, radiohead’in "amnesiac" albümünün hatırlattırdıkları, unutturdukları ve dürttüklerinden özenle seçilmiştir. amnesiac’la birlikte alındığında etkilidir. ancak, (yaşamın) yan etkilerinden korkmayanlar için, işe yarayabilir.
  
  1.packt like sardines in a crushd tin box...
  
  hız. her şeyi bir anda söylemek ister gibi. kurtulmak ister gibi kendi-liğinden. bir yandan da temkinli. müktedir. dolambaçlı...
  sabah uyanır gibi. dişini fırçalar gibi, otobüse koşar gibi... evden niye çıktığını unutur sonra. eve, işe, sinemaya, ona, buna, yatağa... esne, uyanmadan önce tadını çıkar...
  
  yüzünü unuttuğun biri o. çok sevdiğini hatırlıyorsun. müzik olmuş bak, şiir olmuş, şarkı olmuş.
  
  2.pyramid song
  
  nedense piyanoyla başlıyor. iyi ki... seni unutmak isteyen biri oluyor şarkıdaki ses, kırdığın birinin mutsuzluğunu kulağına fısıldıyor. seni suçladığından değil tuşlara inen sert notalar. seni de biliyor, anlıyor, görüyor ama. hep bir “ama” oluyor sonuna kadar. melekler dolaşıyor içinde.
  
  annen geliyor, elinde sigarası. yavaş yavaş yürüyen, hızlı konuşan herkese adanıyor şarkı... en iyisi. yaptıkları en iyi şarkı şimdiye kadar... thom york, “ben sadece kopyaladım...” diyor... piramidin içine doğru, piyano ve yalnız sese aşklar, yaylılar, ıslak tınılar katılıyor... tepeye doğru, tek bir noktaya doğru... işık oluyor sonunda her şey, ses susuyor...
  
  canım kahve istiyor.
  
  3.pulk pull revolving doors
  
  metro(da). soluk alamıyorsun. bir yabancı. otomatik kapılar. rüzgar esiyor soğuk soğuk. teknolojik rüzgarlar, gri bir yalnızlık duygusu. camda yüzünün yansıması.
  
  transformasyon. şarkının bütününde bu var. büyüler iniyor yere tane tane. kar. kıpkırmızı(,) kar taneleri...
  
  başka şehir, başka gezegen, başka bir metroda(.) adamın biri geçiyor şarkının içinden, “pardon!” diyerek... ne kadar mutsuz olduğunu bilmiyor...
  sen?
  
  4. you and whose army
  
  eve çağıran bir ses, çocuk olduğun yılları... yer yer yavaşladığını hissettiriyor ki, anla onun yavaş olduğunu. sev onu istiyor. dokun. kızıyor. bağırıyor. anlamıyorsun... en azından o, öyle düşünüyor...
  dolapta duruyor günlerce. biri beni yıkasın, soysun, ısırsın istiyor... kısa bir şarkı bu.
  
  o da biliyor.
  
  önemsiz mi? anlamıyorsun ki sen...
  
  thom york silahları sevmiyor...
  
  5.i might be wrong
  
  rahatsız ediyor. her şeyi durdurmak istiyor, hayatı iptal etmek istiyor... terör... teröristi öldürüyor önce içinde... katil oluyor.
  
  yalanlarına başlıyor...
  
  seni özleyen biri oluyor, çok çok sonra farkettiğinde. sana bakıyor... için sızlıyor... onu hiç mi özlemedin... hasreti camdan bir bıçak oluyor...
  
  aynı devinim içinde bir çok hayat barınıyor... aynı ev içinde...
  hiç gece olmuyor... hep akşam. hep akşam rahatsızlığı... duyuyor musun? açıklıyor... duy!
  
  sonunda ne olacağını ikisi de biliyordu.
  
  kırıldı...
  
  6.knives out
  
  (eller yukarı)
  
  birazdan ne diyeceğini bildiğimizi sanıyoruz, o içeri girerken... yağmurda ıslanmış... senin masanın yanında duruyor... konuşamıyor...yorgun...
  
  teslim oluyor gözlerinin içinde. pişman olacak, kırılacak, dökülecek... unutacak... hiç korkmuyor... acı çektiğini anladın mı sesinden... gerçek, yalan, karışıyor yaşama...
  
  aynı oluyor... kış şarkısı bu... ancak soğukta ısıtır içini... kedi gibi. gidecek ve dönmeyecek geri.
  
  onun haricindeki herkes mutlu (sanki) şarkıda, hikayede. seni bekliyor... ara! yanına git. sarıl!
  
  bak, bitti...
  
  devam etmiyorsa, hala gölgelerinde…
  
  7. morning bell
  
  başlamaya bayılıyorlar. herkes gibi... sabah oluyor, ısınıyor, aydınlanıyor... canlanıyor... tek bir nedene bağlanıyor yaşamın bütün resimleri.
  
  hayat belirtisi.
  
  hayat.
  
  kısa sürüyor bu da. anlamadan bitiyor. yaşamadan. kokusu, acısı, sıvısı kalıyor geriye. geride.
  
  ne zaman başlamıştı ki?
  
  kalan diğerleri için. çalınıp söylenecek.
  
  hep.
  
  8.dollars& cents
  
  boşluğa düşüyorsun. derin bir hiç varolmamışlıgın ta içine... dışardan biri sana bağırıyor, “be consructive...” diye, ama bu da yeterince deconstructive zaten... ne yapmak istiyor? derdi ne?
  o da bilmez ya... öyle bir anlamsızlık. öylesi bir anlamsızlıkta kavga ediyorlar işte. kendiyle thom york.
  
  baş dönmesi oluyor şarkı, vuruyor kendine... bunalmış.
  sakinleşmesini bekleme. başkası olacak sakinleşince. gömecek en derine. arada bir ortaya çıkan bir deli gibi seni korkutacak (gözleri) karşılaşınca... hazır mısın?
  
  hafıza kaybı. kan kaybı. tansiyon. (tıbben göçmüş) baskı...boşlukta atan nabız.
  
  boğulur gibi... nefesini tutuyor, yanında oksijen olsun istiyor ölürken...
  
  yürü biraz istersen... iyi gelir...
  
  9.hunting bears
  
  dayanamıyorsun. hatırlıyorsun. unutamayacaksın.
  
  hiç.
  
  kendini hiç böyle savunmasız hissettin mi?
  
  kendini hiç böyle çaresiz?
  
  kendinsin böyle işte...
  
  içinde olması zor bir ilüzyon...
  
  taşıması zor bedenini.
  
  bir yanın uyanık, her şeyin farkında.
  
  bitsin istiyor.
  
  acıyan, sızlayan yer(i) orasıdır işte (insanın).
  
  10.like spinning plates
  
  eriyor porselen tabaklar. mutfaktasın. sıcak bir yaz gecesi. radyo açık. sesi rahatsız ediyor, cızırtılı. doğudan geliyor. yok artık, gitti artık. kayıp...
  
  gökyüzüne bakacak kadar cesursun hala... (nasılsa?) senin bildiğin kadarıyla diğerleri masum. bir tek sensin zararlı... soruyorsun kendine, kendin sanarak... uzay, uzak, karanlık... tek tek.
  yolculuk esnasında kemerlerini takarsan düş(e)mezsin. takma.
  birazdan kapı çalar...
  
  11.life in a glass house
  
  (sadece burada yer değiştirdi zamirler...)
  
  bir bardak su duruyor masamın üzerinde. senin su olduğundan şüpheleniyorum.
  
  yürüyordum bir gün, hep yetişeceğim bir yer vardır ya... şarkıyı ilk kez dinledim. duydum. duramadım. hızlandım. thom york anlatıyordu. anladım onu.
  
  bir önceki şarkının kaldığı yeri hatırlattı vuruşlarıyla önce. daha önce duyduklarımızın hepsini unutturdu sonra. sanki elektrikler kesildi bu şarki için... olan biteni bütün yüreğiyle taşıyordu. duyumsuyordum ben de. o oldum. onu dinlerken kendimi dinledim uzaktan. hem kimse benim duyduğumu duyamazdı, hem de benim sesim duyulmuyordu...
  
  seni anlatıyordu.
  
  o kadar çok ses vardı ki eşlik eden. her biri başka bir zamanı(mızı) hatırlatıyor. hesap zamanı. her şeyi şimdi duyacaksın... özlüyor, sesinden belli. duymuyorsun.
  
  bardağın içinde o kadar kırılgansın ki, o kadar sakin... ne büyük yanılsama. ne büyük yalan. bizi gören, duyan kim varsa, sadece onların tanıyacağı bir hüzün vardı sesinde... yanılmışım, en güzel şiiri bu...
  
  not: söylenenler şarkı sözlerinin çevirisi, çağrışımı değil, gerisidir.
• kid a'den artan şarkılardan oluşan albüm, ama sanki bana kid a yapılırken bu parçaları aradan seçip "bunlar daha iyi oldu lan bariz bunları başka albüme koyarız sakla sakla" demişler gibi geliyor.
• kid a'den tam sekiz ay sonra cikan album. ikinci sok ile gelen yogun elestirilere thom yorke su yorumu getirmistir: "yeni bir yonde farkli bir seyler yaptigimizda siz bize katilmak istemezseniz sorun olmaz. ama merak etmeyin, mutlaka bir gun yine sizin sevdiginiz yola doneriz. herkes alman techno'su yapmaya baslarsa biz de gitarlarimizi cikartiriz. yani bizi merak etmeyin.". ehe.
• çizginin iki yanı... beri taraf: geldiğin yerde yaptıklarını tekrar edersin. ileri taraf: çizgiyi aşarsan, "sen artık çizgiyi aştın" diye de tepki alırsın ya da "aştın sen artık" diye övgü de... çok yönlü belirsizlik. radiohead "kid a" ve "amnesiac" ile yüceldi. çanlar sabahları artık pek optimistik çalıyor.
• radiohead'in 2000'lerin başında geçirdiği değişim sürecinin göbeğinde yayınlanmış olan kid a'nin karanlık yüzüdür.
  
  grup yeni albüm hazırlarken 20'den fazla şarkı üretmiştir. bunların içinden bir konsept albüm olan kid a çıkmış, geriye kalan şarkılar ise amnesiac'ı oluşturmuştur. lakin albüm dinlendiği zaman asla birbirinden alakasız şarkılardan oluştuğu izlenimini vermez, aksine en az kid a kadar bütün bir albümdür.
  
  albümün başlarında elektronik müzik hakim görünse de, şarkılar ilerledikçe caz müzik etkileri görmek mümkündür.^**
  açılış şarkısı olan packt like sardines in a crushd tin box, grubun yeni elektronik altyapılı müzik anlayışını adeta bir şöleni halinde sunar dinleyiciye. söz konusu şarkıdaki elektronik katmanlar öylesine yoğundur ki üst üste binmeye tüm şarkı boyunca devam ederler.
  devamında çalan pyramid song, i might be wrong, knives out gibi parçalar radiohead'in her zamanki depresif ve melankolik halini bu albümde de yansıtmaya devam ederken, you and whose army ve dollars and cents ise grubun politik yönünü aktarmaktadır.
  
  albüm belli bir kesim tarafından zayıf bulunurken, başta da belirtildiği üzere karanlık yapısı yüzünden pek çok hayranın favori albümü konumuna gelmiştir.
  
  bu dönemde bir de i might be wrong live recordings adı altında bir konser kaydı yayınlanmıştır. bu kayıt ayrıca incelenmeye değer olup, içinde bulundurduğu bir çok parçayı daha da güzel kılmayı başarmıştır. en başta like spinning plates'in düzgün hali için bile dinlenmeye değerdir.
  
  (bkz: kid a/#45075963) önceki || sonraki (bkz: hail to the thief/#45139748)
• dinlendikçe anlam kazanan ve kapağında kırmızının en güzel tonunun kullanıldığı radiohead albümü.
• minimal elektronik dokunuşların kendine güvenen akustik tınılarla harmanlandıgı , ticari kaygılardan cok uzaklardaki bir ormanda cıkan yangına hüzün ve umutsuzlukla bakarken fonda çalan müzikler topluluğu .
• ruhlar alemine dalmis çikmis etkisi yaratan ve her dinlediginde insani en az 5 dakika koltukta oturma komasina sokan sarkilardan olusan albüm.daha ne kadar asabilirler sorusunun cevabi sanirim yapacaklari her iste gizlidir.
• collectors edition ile yayınlanan ek yedi parça ile iyice dumura uğratan albüm.
  
  http://www.youtube.com/watch?v=amjso_zg9lq
• thom yorke ok computer'ın başarısının ardından o her yerde dillendirilen "dünyanın sevdiği grup" imajından ötürü belki de kendilerini tekrar etmekten yana değildi ve kendi tabiriyle biraz da yaşadığı özgüven eksikliğinden dolayı başka bir yerden yeniden başlamak gerektiğini düşünmeye niyetlenmişken, bu başlangıç aynı zaman aralıklarında kaydedilmeye başlanan kid a ve amnesiac'ın ortaya çıkacağının da habercisiydi aslında.
  
  amnesiac kid a'nin başarısının ham yapıldığı albüm ve daha da önemlisi bana kalırsa bu albüm kid a ile birlikte popüler kültürün de bir nevi ayaklanması. döneminin yaşayan müziklerini, adaları modaları kaçırmış bir gruptan hiç beklenmedik -elektronik tatta- yeni bir şeyler duymak kimi radiohead sevenlere göre şaşırtıcı -mesela ben o dönemler bu elektronik tadı pek yapmacık, soğuk ve duygusuz bulanlardandım- ve daha önemlisi şaşırtıcılığının yanında radiohead'in bir bütün olarak ele alındığında kendine olan güveninin de ispatıydı. kid a ile atılmış cesur adım amnesiac ile kalıcı bir hale geldi. ve bizler anladık ki; bu adamlar ne yaparlarsa yapsınlar, eyvallah der bağrımıza basarız, onları sever sayarız.
  
  "rock temelde enerjidir, öyle değil mi? o enerji hayat tarzı ne olursa olsun, herkesle bağ kurmaktır. iyi müzik sevişmek gibi bir şeydir. hep öyle olmuştur. klasik müzik bile. insanların görüntüsünün önemi yoktur; ya iyi sekstir ya da değildir. ve herkes iyi sevişmeye muktedirdir. mesele iyi yada kötü müziktir, öyle değil mi? arası yoktur." ^*