ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap
mesai saatlerinde dışarıda dolaşan kalabalık
-
oha yıllardır düşünüp düşünüp de bir yere bağlayamadığım şu mevzuyu benim gibi başka dert edinenler de varmış. şimdi efenim gerçekten de anlam verilemeyen bir durum vardır ortada... şöyle ki, yer istanbul, saat 15.00! işe gidiş saati değil, öğle arası değil, akşam çıkış saati değil, okullarda sabahçı-öğlenci için derse başlama çıkış saati değil... herkesin işinin başında olması gereken bir saat. ve fakat trafiğe bir çıkıyorsunuz kilit! imkanı yok adım ilerlemiyor. aradan bir yerden kaçayım diyorsunuz. o da nesi orada da deli trafik var. sonra camdan dışarı bakıyorsunuz yandaki kafe dolmuş da taşıyor, oturacak yer yok! işte o anda dilden şu cümle dökülüyor: "yahu bunca insanın bu saatte dışarıda ne işi var?"
"senin ne işin var" diyeceksiniz ama ben gazeteci olduğum için her saat, her an dışarıda olabiliyorum. ya da o gün izinli olabiliyorum vs. ve fakat bunca insanın gazeteci olma, çalışmıyor olma ya da 'serbest' çalışıyor olma ihtimali yok. işsiz desen altında arabası gezen, oturup kafede yiyip içip vakit geçiren bunca işsiz, bu kadar parayı nereden buluyor sorusu geliyor bu defa da akıllara...
özetle doluya koysan almıyor, boşa koysan dolmuyor. biri lütfen artık bir açıklama getirerek bu gizemi sonlandırsın. kim bu insanlar? ben de onlardan biri olmak istiyorum. bunun için ne yapmam gerekiyor?
kuşadasılı mı kuşadalı mı sorunsalı
-
dilimizde var olan ancak tdk kanunu*'nda hükme bağlanmayan ikiliklerden biridir.
dilde sürekli bir değişim söz konusudur ki bu değişim sadece söz varlığında değil, eklerde de meydana gelir. bu nedenle günümüz türkçesinde biçimce karşıt iki yerleşik örneği bulunan yapılarda mantıklı olan, konuya sözcük özelinde yaklaşmak.
bana göre estetik, en az çaba yasasına uygunluk, yaygın kullanım gibi özellikleri taşıdığı için "kuşadası" sözcüğü özelinde makul kullanım "kuşadalı" şeklinde.
konunun teorik kısmıyla ilgilenenler için bulabildiğim en net ve detaylı açıklama aşağıda yer alıyor.
--- spoiler ---
bilindiği gibi isim tamlamalarında tamlanan unsurda iyelik eki bulunur. bu isim tamlamaları isimden isim yapan +li eki aldıklarında tamlanan unsurdaki iyelik eki düşer:
asker şapkası + lı -> asker şapkasılı değil asker şapkalı
türk bayrağı + lı -> türk bayrağılı değil türk bayraklı
kaldırım taşı + lı -> kaldırım taşılı değil kaldırım taşlı
bartın üniversitesi + li -> bartın üniversitesi+li değil bartın üniversiteli
üstünova*, bu düşmeyi hem iyelik ekinin hem de +ili +ıu ekinin belirtme işlevi taşımasına bağlar (üstünova, 2008, 100). türkçede yapım ekinin çekim ekinden sonra gelememesi de bu düşmede etkilidir. ancak iyelik ekinin düşmediği ve -li ekini rahatlıkla aldığı durumlar vardır:
buzdolabı + lı -> buzdolaplı (ev) --> iyelik eki düşmüş
ayakkabı + lı -> ayakkabılı (çocuk) --> iyelik eki düşmemiş
kuşbaşı + lı -> kuşbaşılı (pide) --> iyelik eki düşmemiş
görüldüğü gibi ayakkabı ve kuşbaşı kelimesindeki iyelik eki, kendisinden sonra +li ekini rahatlıkla alabilmektedir ama buzdolabı kelimesine -li eklenince iyelik eki düşmüştür. iyelik ekinin bu durumu, bazı yer adlarında ikili bir kullanıma neden olmaktadır:
kuşadasılıyım mı doğru yoksa kuşadalıyım mı?
nurdağılıyım mı doğru yoksa nurdağlıyım mı?
suşehriliyim mi doğru yoksa suşehirliyim mi?
derepazarılıyım mı doğru yoksa derepazarlıyım mı?
kadıhanılıyım mı doğru yoksa kadıhanlıyım mı?
aslında bu yapılar için "şu kullanım doğrudur" demek, uygun değildir. bazı yer isimlerinde ikili kullanım devam edecektir ve zaman geçtikçe bu yapılardan biri kalıcı olacaktır. dil, doğal olarak iyelik ekini düşürme eğilimindedir ama iyelik eki düşünce yer isminin - yani özel ismin - yapısı bozulduğu için (kuşada, nurdağ, suşehir) iyelik ekini düşürme konusunda bir direnme söz konusudur. zaten birçok yer adında iyelik eki düşmemektedir: gölbaşılı, kırklarelili, pınarbaşılı, kocaelili...
iyelik ekinden sonra +sız ve +ki ekleri gelirse de iyelik eki düşer:
asker şapkası + sız -> asker şapkasız (adam)
çamaşır makinesi + siz -> çamaşır makinesiz (ev)
pazar günü + ki -> pazar günkü (toplantı)
kaynak: balyemez*, s. (2016). dil bilgisi üzerine açıklamalar. ankara: pegem akademi
--- spoiler ---
doların bir küsur lira olduğu dönemden anılar
-
dolarla maaş alıyordum ve her gün dolar düşüyordu. 1.6lardan 1.1e kadar geldi ve bu böyle gitmez, maaşımızı tlye çevirin diye isyan çıkardık.
ve başardık, 1.1den tl ye sabitledik maaşı.
çalışma hayatımda istediğimin olduğu tek olay budur.
dua: allah kimseyi vizyonsuz yaratmasın
apple'ın yapıp da diğerlerinin yapamadığı şey
-
iphone 7 cihazında telefon görüşmelerinde yaşanan hoparlörden cızırtı gelmesi sorunu ile ilgili olarak birkaç gün uğraşarak genius bar randevusu alınır; yapılan testlerde hiçbir sorun bulunamamasına rağmen eğer talep edilirse ürün değişimi yapılabileceği bilgisi verilir ve bunun üzerine sıfır yeni bir cihaz verilir. apple'ın yapıp da diğerlerinin yapamadığı şey işte budur. cihazı sattım bitti değil, satış sonrası da en az satış kadar önemli bunun apple kadar farkında olan başka bir teknoloji firması göremiyorum ben.
hiçbir fikri olmayıp ekşi sözlük'te yazar olmak
-
benim lan bu.
tek amacım var burda zaman geçirmek. ne aydınlanmaya geldim ne aydınlatmaya.
şu 6 kadınla evlenmeyin
-
naffake: boşanınca nafaka alan.
19 kasım 2016 tuğba özay'ın sert çıkışı
-
bu ülkede en doğru ve korkusuzca iki cümleyi iki manken söyledi.
diğeri de malumunuz üzere aysun kayacı.
ülkenin entelektüelleri malesef politikacı ve yazarlar değil, mankenler.
helal olsun sana koca yürekli tuğba özay.
abi kardeş diyalogları
-
a: paran var mı olm ?
k: vaa--yookk, az var yani, anca bana yetmeeez bile.
a: olm var mı yok mu lan ?
k: vercen m alcan mı ?
avm asansörlerindeki bebek arabalı ebeveyn terörü
-
eğer engelli bir birey değilseniz,merdiven kullanmanızı tavsiye ederim! hatta merdiven çıkmak istemeyenler için yürüyen merdiven dahi bulunuyor! çok etkileyici değil mi
darbeye karşı milletin silahlanması sağlanacak
-
az evvel cumhurbaşkanı başdanışmanı şeref malkoç tarafından trt 1'de söylenen söz. kulaklarıma inanamadım, aynen bunu dedi:
"şu anda insanların ruhsatlı silah almasının önünde yasal engeller var. içişleri bakanımız gerekli düzenlemelerin yapılması için harekete geçecek ve milletin ruhsatlı silah almasının önü açılacak. milletin bir daha böyle olaylara karşı kendini savunabilmesi için bu şart."
iç savaş sesleri gümbür gümbür geliyor. link bulduğumda ekleyeceğim.
edit: kaynak diyenler eğer 15:55-16:02 arası trt 1 yayınını izlerlerse kendileri de duyar. birileri elbette o dakikalardaki yayına ulaşacak ve videosunu koyacaktır. tvarşivi'ne baktım trt yok. ama illa ki çıkacak. o zaman doğru mu değil mi görürsünüz. siz daha uyuyun.
edit-2: henüz video linki yok ama twitter'da başka insanlar da yazmış. şuradan bakabilirsiniz. https://twitter.com/search?q=şeref malkoç&src=typd
edit-3: linkler geldi. buyrun kaynak.
https://www.youtube.com/…qpio1gd6k&feature=youtu.be
https://twitter.com/…olei/status/754682981156093953 - bu daha kaliteli ama silinirse diye üstteki de dursun. ayrıca bu videoyu da yedekleyen olursa süper olur. herkese teşekkürler.
yedek de geldi: https://www.youtube.com/…vm2yikvoy&feature=youtu.be
edit-4: olay basına da taşınıyor yavaş yavaş.
http://www.birgun.net/…nin-onu-acilacak-120331.html