hesabın var mı? giriş yap

  • kargonun içeriği ne olursa olsun insanı saran his, duygu.

    sanırsın 15dk sonra dünyayı kurtaracak bilgiler gelecek anasını satıyım, evde bekliyorsun, internetten yolunu gözlüyorsun falan. içinden biber salçası çıkıyor, kavurma çıkıyor.

    garip yani.

  • geçen sene, mayıs ayı. bir otelde müdürlük yapıyorum. yaz sezonu için personel takviyesine ihtiyacımız oldu.
    kariyer.net'e falan ilan verdik.

    " ön büroda çalıştırılmak üzere; en az lise mezunu, iyi derecede ingilizce bilen, sezonluk elemanlar alınacaktır.
    tekirdağ şarköy x otel "

    cv'leri bizzat değerlendirip, 2 kişiyi görüşmeye çağırdım.
    bu görüşmelerin ilki. 25 yaşlarında, turizm otelcilik mezunu, diksiyonu düzgün ve tecrübeli bir arkadaş. ismi fırat.

    patronumuz, fırat ve ben ofisteyiz.
    çalışma saatleri ve iş yoğunluğu hakkında bilgilendirme yaptık, fırat'ın referanslarını ve geçmiş iş tecrübelerini değerlendirdik ve görüşmenin bizim için en önemli kısmına geçtik.

    -let's continue in english.

    +i dont want to speak better english than my director and annoy you. as you wish, we can give up.

    ( yani diyor ki; bence bu kısma hiç geçmeyelim. eğer ingilizce konusunda benimle sidik yarıştırmaya kalkarsanız, sizi kızdırabilirim. iyi düşünün.)

    -ehehe okey. ( korktum lan, bildiğin korktum. patronumun gözünden düşmekten, iş görüşmesine gelen bir çocuk tarafından rezil edilmekten korktum. çaresiz sustum.)

    fırat'ı işe aldık.

    1 hafta sonra; büyük çoğunluğu belçikalı, bir kısmı ise ingilizlerden oluşan bir turist grubu geldi.
    fırat'ı ara ki bulasın!!

    ya tuvalete girmesi gerekiyor, ya da ailevi bir telefon görüşmesi yapması lazım.
    turistler lobideyken, fırat'ı bulmak imkansız.
    kopuk uçurtma..

    - fırat bir sıkıntın mı var?

    + yok müdürüm herşey yolunda.

    - ingilizce bildiğine emin misin?

    + i dont want to speak better english than my director and annoy you. as you wish, we can give up.

    - hiç bilmiyorsun di mi lan?

    +we can give up.

    adam tek kelime ingilizce bilmiyor lan, tek kelime..
    iş görüşmesine gelirken, bir cümle ezberlemiş gelmiş.
    yalnız zekasına hayran kalmamak mümkün değil. işe yaradı mı? yaradı..

    savunması da komik..

    -ne bileyim müdürüm. şarköy'de turist ne gezer diye düşündüm ben.

  • aklıma fıkra getirmiş kınama:

    --- spoiler ---

    isviçre çin`e savaş ilan etmiş. bir şekilde
    çine kadar gelmişler.
    haber çin başbakanına geç ulaşmış.
    — başbakanım isviçreliler saldırdı pekine
    girdiler
    — isviçre de ne?
    — avrupa’da bir ülke
    — kaç kişi bunlar?
    — 5 milyon
    — peki, hangi otelde kalıyorlar?

    --- spoiler ---

  • rüşvet, yolsuzluk, dolandırıcılık, görevi kötüye kullanma gibi büyük iddialar (!) karşısında iktidarın sergilediği tavır.

    olaylar karşısında bağımsız medyanın tavrı ve cumhuriyetin savunucuları savcılarının sessizliği ise bizlere bir kez daha siyasi çürümüşlüğün boyutunu gösterdi. yazık. çok yazık.

  • herkes bir şeyler yazmış ancak bir allahın kulu da biraz araştırıp da doğru bilgi vereyim dememiş. gerçekten enteresan bir hal aldı buralar.

    yılbaşı için kestiğiniz bir ağacın karbon ayak izi sonrasında ağacı ne yaptığınıza göre değişir. carbon trust'a göre 2 metre boyunda bir çam/yılbaşı ağacı için konuşursak. işiniz bittiğinde bu ağacı odun parçalayıcı ile parçalar veya kesip odun olarak kullanırsanız 3.5 kg karbondioksit salınımına sebep olacaktır.

    işiniz bitince ağacı çürümek üzere çöp sahasına atarsanız oluşacak karbon salınımı ise 16 kg olacaktır.

    2 metre yüksekliğinde yapay (plastik) bir çam ağacının ise 40 kilogram karbon izi bulunur. satın aldığınız plastik ağacın kesip daha sonra odun olarak kullanacağınız gerçek bir ağaçtan daha az zararlı olması için en az 12 yıl boyunca kullanmanız gerekir.

    yılbaşı için kesilen ağaçların bu iş için özellikle yetiştirildiğini de hesaba katarsanız doğanın ağaç örtüsüne de bir zararınız dokunmayacaktır ki kesilen her ağaç için yerine yenisi de dikilmektedir.

    yılbaşı ağacı edinmenin en zararsız yöntemi ise daha sonra toprağa dikebileceğiniz saksı içerisindeki ağaçları almaktır. işiniz bittiğinde uygun bir yere diktiğinizde doğaya faydanız bile dokunabilir.

    yılbaşı ağacı üzerinden siyasi eleştiri yapmak isteyen kimseye ekmek çıkmaz bu konudan. zaten ülkemizde de ağaç kesip süslemek şeklinde bir uygulama da bulunmamaktadır.

  • thomsen kolları sıvayıp, metni çözmeye kalkıştığında, yazıtlarda geçen metnin türklerle ilgili olduğunu biliyordu. yazıtta çözülmeyi bekleyen metnin yanı sıra, çince bölümler de vardır ki çince bölümler sayesinde içinde türk kağanlarının adları belirlenmişti.

    ilk olarak 38 harf sayıyor. ve harfler, tıpkı çince yazıtlar gibi üst kısımlarının sola, alt kısımlarının sağa yatırıldığını saptıyor. sözcükler birbirlerinden iki nokta (:) ile ayrılmış.

    ilk sorun yazının hangi yönde okunacağı ile ilgiliydi. sağdan sola mı, tersi mi, yoksa yukarıdan aşağıya mı? sözkonusu harfler, yenisey yazıtları'yla benzerlik gösterse de yenisey yazıtları'nda karşılatırma yapabileceği yeterince veri yoktu. karşılaştırmayı, orhun yazıtlarının 1. ve 2. anıtlarıyla yapabileceği kanısına vardı. ve satırları birbiriyle karşılaştırarak yazının doğrultusunu çıkardı. tıpkı çincede olduğu sözcükler yukarıdan aşağıya yazılmış, sütunlar sağdan sola dizilmekteydi.

    yazıtlarda iki dilin yer alması sayesinde bilinmeyen dil ile çince sözcükler karşılaştırılarak kolayca bulunabilirdi. ancak bilinmeyen alfabenin metin uzunluğu, çince yazılardan 4-5 kat fazlaydı. bu durum da karşılaştırma yolu ile çözümü geçersiz kılmaktaydı. (sonradan belirlenmiştir ki yazıtlardaki iki dilin üslup ve özgün biçimleri karşılaştırma yapılmasına olanak bırakmayacak biçimde birbirinden ayrı.)

    metnin türkçe olacağı sanısından yola çıkarak türkçenin yapısını göz önünde bulunurdu. türkçe sözcüklerde genel olarak iki sessiz yan yana gelmediği için ard arda dizili üç harfi, örneğin xyx gibi bir dizideki x harfinin ünsüz olması halinde y'nin ünlü ya da tam tersi şekilde olması gerekmesinden yola çıkarak hareket etti ve üç harfin ünlü olduğunu saptadı.

    bir harfin sık sık sözcük sonlarında yer aldığını gözlemledi. tükçede 3. kişi eki ve eylemlerin geçmiş zaman 3. kişi eki olarak ı-i ünlü harflerinin sözcük sonlarında çok kullanıldığından, thomsen bu işarete ı-i harflerini uygun buldu. (son dört cümlemin üçü, ı ve i harfleriyle bitiyor örneğin)

    artık bilinmeyen dilin türkçe olmadığı kuşkusu ortadan kalkmıştı. dil, türkçeydi. ve türkçedeki ünlü uyumundan yola çıkarak a-e, ı-i, u-ü ve o-ö seslilerinin hangi hecelerde yer alabileceğini göz önünde bulundurarak her biri ikiz değerli dört harf belirledi. ve buradan ünlünün şekline göre değişik şekilleri olan ünsüzlerin yer aldığını saptadı.

    belirli bazı sözcüklerin anlamını bulmak için çince metinlerden de yararlanarak özel adları araştırdı. yazıtlarda ilgisini iki sözcük çekti.

    ilk sözcüğün, başka sözcüklerin önüne de eklendiğini görerek bunun bir san olduğunu düşündü ve onu kağan (k ğ n) şeklinde okumak istedi. ancak sözcüğün ortasındaki ğ'nin başka sözcüklerde baş harf olarak yazıldığını görünce, türkçede ğ sesiyle başlayan sözcük olmadığından bir süre çalışmalarına ara verdi.

    ikinci sözcüğü ele alarak çalışmalara yeniden başladı. bu sözcükte tanrı değerini gördü. türkçe metinlerde sık sık kullanılan bir sözcüktü bu.

    bir başka sözcüğü çince metinden yararlanarak okumaya çalıştı. çince metinde bu sözcük k'iueh-ti(k)k şeklinde yazılıydı. çincede hece sonlarında l bulunmadığı için kültigin şeklinde yazamamıştı çinliler, onun yerine t harfini kullanmışlardı. örneğin çinliler bilge sözcüğünü de pit-kia şeklinde yazmışlardı. bu harf thomsen'i uzun süre uğraştırdı.

    kültigin sözcüğünde geçen k ve ü(ö) harflerini, köktengri şeklinde okumak istediği sözcükte de görünce, gerisi çorap söküğü gibi geldi.

    bir başka sözcüğün türk olduğunu buldu ve türk sözcüğündeki harflerin yardımıyla tört(dört), kün(gün) sözcüklerini ortaya çıkardı.

    bir sözcüğe yigirmi(yirmi) değerini verdi ve y harfininin doğruluğunu yir(yer) şeklinde okuduğu bir başka sözcükteki y ile denetleti. sonra bir başka yerde geçen yigirmi sözcüğünün bitişiğinde bulunan sözü altı şeklinde okumak isterken ltı biçiminde yazılmış olduğunu gördü. önceden kağan sözcüğü şeklinde okuduğu sözdeki ğ harfinin başka sözcüklerde başladıkları için şaşırmıştı. ğ ve r(tıpkı ğ sesi gibi r ile başlayan türkçe kökenli sözcüğümüz yoktur) ile başlayan sözcüklerin türkçe ile olan uymazlığını anlamış ve orhun alfabesinin kendine özel bir kuralını bulmuş oldu: sözcük başlarındaki ünlüler sezilmeleri kolaysa yazılmayabilirdi. örneğin altı, erti, ağı sözcükleri anıtlarda ltı, rti, ğı olarak yazılmıştı. ilk olarak okuduğu ve çözüme ulaştıramadığı kağanı doğru okumuştu.

    ***

    bu giriyi vilhelm thomsen'in 15 aralık 1893 tarihli oturuma sunulan metninden ve agop dilaçar'ın türk dil kurumu tanıtma yayınları'ndan çıkan thomsen adlı kitapçığından yararlanarak (özellikle son bölümlerden fazlasıyla yararlanarak) tamamladım. tıpkı thomsen'e, nasıl yazıtlardaki çin metinleri bazı yerlerde yol gösterdiyse, bana da kimi yerlerde agop dilaçar, thomsen'in metnini daha iyi anlamama yardımcı olması gibi yol gösterdi.

    iki yüce kişi de sonsuzlukla var olsunlar.