beyaz ruslar

• ruslar, beyazlardır işte.
  (bkz: beyoglunda beyaz ruslar)
• belarus'da yasayan insanlara verilen isim. ancak butun ruslar beyazdir, bembeyazdir hatta bazen.
• 20.yuzyilin sonunda rus ihtilalinden kacip istanbul’a kacip pera’ya siginan ruslardir. istanbul’da cok sayida rus lokantasi (bkz: rejans) (bkz: ayaspasa rus lokantasi) eglence mekani actilar. kizil ordu’ya baskaldiran daniken ve vrangel’in yandasları olduklari icin kizil karsit anlaminda beyaz rus denmistir.
• bu konu, ucundan köşesinden de olsa ''bit palas''da işlenmiştir...
• rahmetli jak deleon'un pek sevdigi, istanbul mozaiginin artik etkisiz elemanlari. yerlerini beyaz kadin tuccarlarina birakmislardir.^*
• (bkz: oligark)
• 1920'de rusya'da bolşevik devrimine karşı savaşan çarlık ordusu diğer adıyla beyaz ordu olarak bilinen ordunun asker ve yandaşlarına verilen isimdir. kızıl ordu karşısında daha fazla direnemeyeceklerini anlayan general vrangel beyaz ordusunu dağıtma kararı almıştır. dağıtılan ordu ve yandaşları da yeni bir yurt arayışıyla gemilerle karadeniz üzerinden haliçe getirilmiş ve böylece ikinci vatanları olarak pera'ya yerleşmişlerdir.
• bir ırkı değil, rusya'daki kızıl devrime (1917) muhalif olan kitleyi tanımlayan söz öbeği.
  
  1919 yılında ilk dalga mülteciler dünyaya yayılmış; beyaz ordu'nun başarıları üzerine bu akım bir miktar yavaşlamışsa da, 1920 yılında kesin mağlubiyetin görülmesi üzerine, çok daha büyük dalgalar halinde onbinlerce rus, çevre ülkelere göç etmiştir.
  
  bundan en fazla nasibini alan noktaların başında istanbul gelmektedir.
  
  2-3 sene içerisinde kentten, 150-200 bin arası beyaz rus'un gelip geçtiği, bunun 40-50 bin kadarının da kente yerleştiği tahmin edilmektedir.
  
  florya, yeşilköy sahillerinde mayoyla denize giren rus dilberler, istanbul'u derinden sarsmıştır.
  
  iddia odur ki, aslen fülürya olan semtin adı, rusların dilinde florya'ya dönüşmüştür.
  
  rus kadınlarına, "haroşa" adı verilmişti.
  
  bu kadınlar uğruna malını mülkünü feda edenler, ailesini yıkanlar çoktur.
  
  işin en enteresan yönlerinden bir tanesi, kızıl ordu'ya karşı yeniden toparlanmak amacını güden general vrangel, beyaz ordu'yu 50 bin kişilik bir kuvvet olarak istanbul'a getirmesidir.
  
  daha sonra gelibolu'ya yerleştirilen bu ordu, ingilizler tarafından m.kemal önderliğindeki anadolu hareketine karşı kullanılmak istenmiştir.
  
  ama söylenen odur ki, vrangel bu işe yanaşmamış ve anadolu hareketi muhtemel bir facianın eşiğinden dönmüştür.
• yanlarındaki paralar tedavülden kaldırıldığı için bir işe yaramamıştır. durumları şu şekilde özetlenmiş:
  "...o aylarda (kasım 1920) bir patronun kahvesini bir prenses getiriyor veya bastonunu bir general tutuyordu. profesörler, eski milyonerler, soylu kadınlar, âdeta yalvararak istanbul sokaklarında sigara ve kâğıttan çiçek satıyorlardı..." (s. 205).*
  "...vakit gazetesinin 29 kasım 1336 (1920) tarihli nüshası rus mültecilerin malî durumuyla ilgili şu bilgileri verir: 'milyoner olmak ister misiniz? üç lira ile milyoner olmak imkân dâhiline girmiştir. rus muhacirler şehrimize o kadar çok ruble getirmişlerdir ki bir milyon vrangel rublesi üç osmanlı lirasına satılmaktadır.'" (s. 205-206).*
  "göç sırasında gemide doğmuş hanımefendi bir rus aristokratı: ben gemide doğmuşum. annemin anlattıklarına göre büyükada açıklarında bekletilmişiz. günlerce açlık ve perişanlık içinde halk telef olmaya başlamış. nihayet istanbul topraklarına ayak basma hakkını verdiklerinde çok sevinmiş anne babalarımız. annemin bir anısı hala kulaklarımda: ‘karaköy’e indiğimizde ilk işimiz hemen yiyecek bir şey almak olmuştu. fakat paramız geçerli değildi. bir tezgâhta çekirdek satan adam paralarımızı çekirdek külahı yapmak amacıyla satın alabileceğini söyledi. o kadar sevinmiştik ki. sattığımız parayla çeyrek dilim ekmek ve bir dilim peynir alabilmiştik. annemin o sevgi dolu yüzünü hala hatırlıyorum.’ benim için göç buydu." (s. 206).*
  * göçmen, muammer. "mütareke yıllarında beyaz rusların istanbul’daki sürgün hayatları", sdü ilahiyat fakültesi dergisi 20, 2008, s. 199-216.
• kızları normal rus ırkına göre boy olarak oldukça kısadır. maaşlarının 3 katı değerinde kıyafetleri giymeleri belarus'a gitmiş her bireyi dumur eder.