doğruluk payı, türkiye’deki siyasi aktörlerin daha sorumlu, seçmenlerin ise doğru bilgiye daha rahat ulaşmasına katkı sağlamayı amaçlayan, tamamiyle bağımsız bir ortak gelecek için diyalog derneği girişimidir.
doğruluk payı ekibi, türkiye’de siyaseti etkileyen aktörlerin demeçlerini günlük olarak takip edip, bu demeçlerin doğruluğunu kamuya açık kaynaklardan kontrol etmekte ve sonuçlarını kamuoyuyla paylaşmaktadır.
doğruluk payı, türkiye'de siyasetten doğruluk talep eden bir topluluk oluşturmayı hedeflemektedir.
değerlendirme kriterlerimiz
doğruluk payı, türkiye’de siyasi aktörlerin daha sorumlu, seçmenin ise daha bilgili olmasına katkı sağlamayı amaçlayan tamamiyle bağımsız bir ortak gelecek için diyalog derneği girişimidir. doğruluk payı ekibi, türkiye’de siyaseti etkileyen aktörlerin demeçlerini günlük olarak takip edip, bu demeçlerin doğruluğunu kamuya açık kaynaklardan kontrol etmekte ve sonuçlarını kamuoyuyla paylaşmaktadır.
nasıl değerlendiriyoruz?
beş farklı seviyeden oluşan doğruluk payı ölçeği, siyasi aktörlerin iddiaların doğruluklarını değerlendiren bir ölçektir.
doğruluk payı ölçeği ile değerlendirilecek iddiaları seçerken;
iddianın doğrulanabilir / yanlışlanabilir nitelikte olmasına,
iddianın görece tartışmalı ve önemli bir konuda olmasına dikkat ediyoruz.
doğruluk payı ölçeği, siyasi aktörlerin iddialarını kontrol ederken genel olarak üç farklı kriterde değerlendirmeyi kapsamaktadır.
iddiada dayanak olarak gösterilen nitel ve nicel verilerin kamuya açık kaynaklardaki verilerle uyuşması.
nitel ve nicel verilerin doğrulandığı / yanlışlandığı kaynakların kalitesi.
iddianın söylenme amacı ve bağlamın uygunluğu.
bu üç ana kritere göre doğruluk payı ölçeğinde beş farklı seviye oluşmaktadır.
1. ... doğruluk payı vardır.
iddiada kullanılan nitel ve nicel veriler kamuya açık güvenilir kaynaklardaki bilgilerle uyumludur. iddianın dile getirilme amacı ile veri uyuşmaktadır. iddiada yanıltma, abartma veya yanlış yönlendirme amacı yoktur.
2. ... kayda değer ölçüde doğruluk payı vardır.
iddiada kullanılan nitel ve nicel veriler kamuya açık güvenilir kaynaklardaki bilgilerle uyumludur. iddianın dile getirilme amacı ile veri uyuşmaktadır. iddiada yanıltma, abartma veya yanlış yönlendirme amacı yoktur.
3. ... kısmen doğruluk payı vardır.
iddiada kullanılan veriler ile açık kaynak verileri uyuşmakta ya da kayda değer ölçüde uyuşmaktadır. kaynak kalitesi ve amaç – bağlam uyumunda sorun vardır. iddiada yanıltma ve abartma gibi seçmeni yanlış yönlendiren öğeler kullanılmış olabilir.
4. ... büyük ölçüde doğruluk payı yoktur.
iddiada kullanılan veriler ile açık kaynak verileri kısmen uyuşmakla birlikte, kaynak kalitesi ve amaç - bağlam uyumunda ciddi sorunlar vardır. iddiada seçmeni yanlış yönlendiren abartma ve yanıltma öğeleri kullanılmıştır.
5. ... doğruluk payı yoktur.
iddiada kullanılan veriler tamamiyle yanlıştır, amaç – bağlam uyumunda sorun vardır ve seçmeni yanlış yönlendiren hatalı bilgiler mevcuttur.
çalışma prensiplerimiz
siyasi aktörlerin analiz için seçilen demeçleri ulusal medya ajanslarında ve tbmm ve bağlantılı internet sitelerinden taranarak elde edilir. bu demeç havuzu içinden seçmeni yönlendirme etkisine sahip, tartışmalı, önemli ve doğrulanabilir / yanlışlanabilir olan iddialar analiz etmek üzere seçilir. doğruluk payı’nın periyodik olarak yayınlandığı raporlardaki bulguları değerlendirirken bu seçme prosedürünün dikkate alınması gerekmektedir.
bazı iddialarda kurulan veya varsayılan neden-sonuç ilişkilerinin kanıtlanması farklı bilimsel araçların kullanıldığı ve gereken zaman ve uzmanlık açısından doğruluk payı’nın yeterliliğini aşan bir süreçtir . bu durumu dikkate alıyoruz; fakat kurulan nedensellikleri yine farklı veri ve akademik kaynakları kullanarak eleştirme hakkımızın kamuoyunu bilgilendirmenin önemli bir ayağı olduğunu düşünüyoruz. bu bağlamda, iddialardaki verileri kontrol etmenin yanı sıra iddianın bir seviye arka planındaki nedenselliğin iddia ve verilerle uyumunu ortaya çıkarmayı da önemsiyoruz.
doğruluk payı; herhangi bir ırk, dil, din, etnik köken, milliyet, cinsiyet, cinsel yönelim veya cinsiyet kimliğine yönelik ayrımcı bir dil kullanan veya nefret söylemi üreten demeçleri ifşa etmeyi de kamuoyunu aydınlatmanın önemli bir misyonu olarak görmektedir. bu tür iddialar, içerdiği ayrımcı dil ve söylem dikkate alınarak değerlendirilmektedir.
doğruluk payı ekibi, türkiye’de siyaseti etkileyen aktörlerin demeçlerini günlük olarak takip edip, bu demeçlerin doğruluğunu kamuya açık kaynaklardan kontrol etmekte ve sonuçlarını kamuoyuyla paylaşmaktadır.
doğruluk payı, türkiye'de siyasetten doğruluk talep eden bir topluluk oluşturmayı hedeflemektedir.
değerlendirme kriterlerimiz
doğruluk payı, türkiye’de siyasi aktörlerin daha sorumlu, seçmenin ise daha bilgili olmasına katkı sağlamayı amaçlayan tamamiyle bağımsız bir ortak gelecek için diyalog derneği girişimidir. doğruluk payı ekibi, türkiye’de siyaseti etkileyen aktörlerin demeçlerini günlük olarak takip edip, bu demeçlerin doğruluğunu kamuya açık kaynaklardan kontrol etmekte ve sonuçlarını kamuoyuyla paylaşmaktadır.
nasıl değerlendiriyoruz?
beş farklı seviyeden oluşan doğruluk payı ölçeği, siyasi aktörlerin iddiaların doğruluklarını değerlendiren bir ölçektir.
doğruluk payı ölçeği ile değerlendirilecek iddiaları seçerken;
iddianın doğrulanabilir / yanlışlanabilir nitelikte olmasına,
iddianın görece tartışmalı ve önemli bir konuda olmasına dikkat ediyoruz.
doğruluk payı ölçeği, siyasi aktörlerin iddialarını kontrol ederken genel olarak üç farklı kriterde değerlendirmeyi kapsamaktadır.
iddiada dayanak olarak gösterilen nitel ve nicel verilerin kamuya açık kaynaklardaki verilerle uyuşması.
nitel ve nicel verilerin doğrulandığı / yanlışlandığı kaynakların kalitesi.
iddianın söylenme amacı ve bağlamın uygunluğu.
bu üç ana kritere göre doğruluk payı ölçeğinde beş farklı seviye oluşmaktadır.
1. ... doğruluk payı vardır.
iddiada kullanılan nitel ve nicel veriler kamuya açık güvenilir kaynaklardaki bilgilerle uyumludur. iddianın dile getirilme amacı ile veri uyuşmaktadır. iddiada yanıltma, abartma veya yanlış yönlendirme amacı yoktur.
2. ... kayda değer ölçüde doğruluk payı vardır.
iddiada kullanılan nitel ve nicel veriler kamuya açık güvenilir kaynaklardaki bilgilerle uyumludur. iddianın dile getirilme amacı ile veri uyuşmaktadır. iddiada yanıltma, abartma veya yanlış yönlendirme amacı yoktur.
3. ... kısmen doğruluk payı vardır.
iddiada kullanılan veriler ile açık kaynak verileri uyuşmakta ya da kayda değer ölçüde uyuşmaktadır. kaynak kalitesi ve amaç – bağlam uyumunda sorun vardır. iddiada yanıltma ve abartma gibi seçmeni yanlış yönlendiren öğeler kullanılmış olabilir.
4. ... büyük ölçüde doğruluk payı yoktur.
iddiada kullanılan veriler ile açık kaynak verileri kısmen uyuşmakla birlikte, kaynak kalitesi ve amaç - bağlam uyumunda ciddi sorunlar vardır. iddiada seçmeni yanlış yönlendiren abartma ve yanıltma öğeleri kullanılmıştır.
5. ... doğruluk payı yoktur.
iddiada kullanılan veriler tamamiyle yanlıştır, amaç – bağlam uyumunda sorun vardır ve seçmeni yanlış yönlendiren hatalı bilgiler mevcuttur.
çalışma prensiplerimiz
siyasi aktörlerin analiz için seçilen demeçleri ulusal medya ajanslarında ve tbmm ve bağlantılı internet sitelerinden taranarak elde edilir. bu demeç havuzu içinden seçmeni yönlendirme etkisine sahip, tartışmalı, önemli ve doğrulanabilir / yanlışlanabilir olan iddialar analiz etmek üzere seçilir. doğruluk payı’nın periyodik olarak yayınlandığı raporlardaki bulguları değerlendirirken bu seçme prosedürünün dikkate alınması gerekmektedir.
bazı iddialarda kurulan veya varsayılan neden-sonuç ilişkilerinin kanıtlanması farklı bilimsel araçların kullanıldığı ve gereken zaman ve uzmanlık açısından doğruluk payı’nın yeterliliğini aşan bir süreçtir . bu durumu dikkate alıyoruz; fakat kurulan nedensellikleri yine farklı veri ve akademik kaynakları kullanarak eleştirme hakkımızın kamuoyunu bilgilendirmenin önemli bir ayağı olduğunu düşünüyoruz. bu bağlamda, iddialardaki verileri kontrol etmenin yanı sıra iddianın bir seviye arka planındaki nedenselliğin iddia ve verilerle uyumunu ortaya çıkarmayı da önemsiyoruz.
doğruluk payı; herhangi bir ırk, dil, din, etnik köken, milliyet, cinsiyet, cinsel yönelim veya cinsiyet kimliğine yönelik ayrımcı bir dil kullanan veya nefret söylemi üreten demeçleri ifşa etmeyi de kamuoyunu aydınlatmanın önemli bir misyonu olarak görmektedir. bu tür iddialar, içerdiği ayrımcı dil ve söylem dikkate alınarak değerlendirilmektedir.