theodosius sütunu

• sultanahmet'teki at meydanında bulunan bu önemli sütunun kendisi kadar, sütunun altında yer alan iki adet kaide üzerinde de çeşitli bilgiler söz konusudur.
  
  iki kaidenin birisi dikdörtgen şeklinde, diğeri küp şeklindedir. dikdörtgen şeklindeki kaide alt tarafta yer alır. bu kaidenin üzerinde iki adet yazılı kısım, iki adet de kabartma kısmı bulunmaktadır. dikilitaşın öyküsü yunanca olarak üçüncü bir şahıs tarafından anlatılır. diğer tarafta da dikilitaşın ağzından kendi hikayesi latince anlatılır.
  
  yunanca kısmı ; "uzun süredir toprak üstünde bütün ağırlığı ile yatan dört yüzlü taşı dikmek cüreti sadece imparator theodosius'a kısmet oldu. devamlı bir suretle yerde duran bu taşı dikme cesaretini imparator theodosius gösterdi. bu işi başarmak için proclos'u yardıma çağırdı ve bu şekilde otuz iki günde yerine dikildi." şeklindedir.
  
  latince kısmı da; “önceleri direnmiştim; fakat yüce efendimizin emirlerine itaat ederek, yenilen tiranlar üzerinde zafer çelengini taşımam bana emredildi. her şey theodosius ve onun kesintisiz sülalesine boyun eğiyor. bana da böylece galip gelindi ve proclus'un yönetimi altında üç defa on günde yükselmeğe mecbur edildim.” şeklindedir.
  
  latince kısmında yer alan "proclo" ismi önce silinmiş, sonra tekrar kazınmıştır. tahminen bu kısım, proclo'nun işlediği düşünülen bir suç yüzünden isminin önce kazındığı, sonra aklanması yüzünden tekrar kazındığı şeklindedir.
  
  alt kısımdaki kaidenin iki yüzünde de kabartmalar mevcuttur. bir tarafında, dikildiği yer olan at meydanını, ortasında dikilitaş ve diğer dikilmiş olan taşlarla beraber gösterir. bu kısımda at yarışları da görülebilir.
  
  diğer tarafında da dikilitaş'ın dikiliş hikayesi vardır. demir raylarla sürüklenişi, işçilerin çalışmasını gösterir. ayrıca bu kısımda, dikilitaş'ın kaidesinde kendisinin kabartması da vardır.
  
  bu kaidenin üzerinde yer alan küp şeklindeki kısımda 4 adet kabartma yer almaktadır.
  
  kuzeybatı cephesi tarafında yer alan kabartmada; imparator theodosius, ıı.valentinianus ve iki oğlu arcadius ve honarius vardır. bu dörtlü, diğer cephelerde de görülebileceği şekilde bir çerçeve içerisindedir. sağ tarafında saray görevlileri, sol tarafında muhafızlar vardır. alt kısımda yer alanlar ise saraya hediyelerini sunmaktadırlar.
  
  kuzeydoğu cephesi tarafında yer alan kabartmada; çerçeve içinde yine saray erkanı, sağında ve solunda yine görevliler yer almaktadır. alt kısımda ise gösteri izlemeye gelen halk yer almaktadır.
  
  güneybatı cephesi tarafında da saray erkanının kendine ait kısmı ayrılmış, alt kısımda da seyirciler gösterilmiştir. bu kaidenin altındaki kısımda, at meydanındaki yarışların gösterildiği kabartma yer almaktadır.
  
  güneydoğu cephesinde de bu kez saray locası yer almaktadır. üst tarafta, elinde taç olan kişi theodosius'dur. kaidenin altında da müzik çalan, dans eden grup yer almaktadır.