şark meselesi

• hristiyanlıkla alakası yoktur, kısaca özetlemek gerekirse 18.yüzyılın sonlarına doğru fransız ihtilalinin de etkisiyle osmanlı devleti nin çatırdamaya başladığını gören avrupa devletlerinin "lan şimdi bu osmanlı devleti nin üzerinde herkesin çıkarı var, birinin istediğini alması öbürününkini kısıtlıyor veya güç dengelerini bozuyor. o zaman biz bunu bütün tutmaya çalışalım yoksa paylaşıcaz diye birbirimize gireriz. eğer işler çığırından çıkarsa da osmanlı nın parçalanacağı kaçınılmaz son olursa, öyle bir paylaşım yapalım ki çıkar çatışmalarını minimuma indirgeyelim" düşüncesidir. ama tabii ki bu meseleye bakış açısı devletten devlete değişmektedir, mesela ingiltere rusya'nın yayılıp büyümesinden acaip kıllanırken bir yandan sömürgelerine ulaşmak istemektedir, rusya sıcak denizlere ineyim, i ve waited a long time for this^* derken öte yandan mesela dandirik bi avusturya ulusalcı hareketler yüzünden şopar olmuş, millet osmanlı yı bölüşürken ben küçük bi pay alır mıyım, kime yaransam acaba derdindedir.