tabgaçlar

• milattan sonra 385-550 yılları arası kuzey çin'de hüküm süren devlettir.tabgaçlar'ın türk,tunguz veya moğol mu olduğu konusu hala tartışma konusudur.
  
  tabgaçlar'ın münasebette oldukları 328 kavim vardır .çin yıllıklarına göre bir çin erkeği ile hun kadının evlenmesinden çoğalmışlardır.hunlarda ana egemenliği esas alındığı için çinli sayılmazlar.
  
  kaşgarlı mahmut tabgaçlar'ın ''türkler'in o bölgere yerleşen bir kabilesinin ismi olduğunu'' söyler.
  
  genellikle göktürk döneminde tabgaçlar,çin'i göstermek için kullanılırdı.kendi kültürlerini kaybetmiş yani çinlileşmiş türkler için kullanılmıştır.
  
  karahanlılar döneminde devletin yönetici kesiminde ''tafgaç,tabğaç,tamğaç han'' gibi unvanlar kullanılmıştır.
  
  ünlü çin dili uzmanı prof. dr. wolfram eberhard, tabgaçlar'ı türk dairesinde saymıştır ama ''to-ba'ları her ne kadar türk kavimleri arasında saydımsa da, bundan emin olmaktan uzağım '' diye belirtmiştir.
  
  eberhard,tabğaçlar'ın 119 kabilesini incelemiş ve bunlardan 39 tanesinin menşei hakkında bilgi vermiştir.
  
  bu 39 kabileden 20 tanesi hsien-pi(proto-moğol) kabilelerinden veya onların yakın akrabası olan tu-yuhun'lardandı.
  
  başka bir tanesi yine proto-moğol kabilelerinden vu-huan'lara mensuptur.
  
  3 kabile ise h'yung-nu'lara yani hunlara mensuptur.
  
  7 kabile ise eberhard'ın hiç şüphesiz türk olarak saydığı gav-çığ'lere mensuptur.
  
  6 kabile ise yine moğol asıllı juan juanlar'a mensuptur.
  
  1 kabile yüe-cı'lara mensuptur.
  
  tek bir kabile tunguzlar'a mensuptur.buna istinaden tabğaçlar'ın tunguz kökenli olmadığını söylememizde bir sakınca yoktur.
  
  bu kabileler'in menşeinden tabğaçlar'ın moğol kökenli olduğu daha ağır basmaktadır ama eberhard bu dağılımın siyasi değişimin neticesi olabileceğini söyleyip tabğaçlar'ın,bu iki gruptan hangisine mensup olduğunu kesin olarak söylememektedir.
  
  prof. dr paul pelliot'a göre konuştukları dil kati suretle tunguz dili değildir.demiştir.
  
  k.şiratori,tabğaçlar'ı moğol olarak kabul etmiştir.
  
  prof.dr peter golden,tabğaçlar'ın kullandığı bazı kelimelerin kökenini inceleyerek hsien-pi yani moğol kökenli olduklarını aralarında türk unsurların da bulunduğunu söylemiştir.( 7 adet kelime)