mondros mütarekesi

• 1. dünya savaşının bitiminde itilaf devletleriyle imzaladığımız ateşkes anlaştması.
• (bkz: yedinci madde)
• osmanlı devleti'nin içinde bulunduğu devletler topluluğu, birinci dünya savaşı'nda yenilince, osmanlı devleti de savaştan çekildi. ittihat ve terakki partisi üyeleri, gizlice yurdu terkettiler.
  
  talat paşa'nın istifası üzerine iktidara geçen ahmet izzet paşa hükümeti, ingilizler aracılığıyla anlaşma (itilaf) devletleri'nden barış istedi. bahriye nazırı rauf bey'in başkanlığındaki osmanlı kurulu ile anlaşma devletleri adına ingiliz amirali caltrop, limni adası'nın mondros limanı'nda yapılan mondros ateşkes antlaşması, mebusan meclisi tarafından oybirliği ile kabul edilmiştir.
  
  imzalanma nedenleri
  
  - almanya'nın yenilmesi: alman desteği olmadan, osmanlı devleti'nin savaşı sürdürecek gücünün olmaması.
  
  - wilson ilkeleri'nin yayınlanması: ingilizlerin hoşgörüsüyle, daha sonra kârlı bir barış antlaşmasının imzalanacağının sanılması.
  
  - padişahın, ingilizlerin yardımıyla saltanatı ve halifeliği korumak istemesi.
  
  koşulları
  
  - istanbul ve çanakkale boğazları açılacak ve bu yerlerdeki askeri üsler, itilaf devletleri'nce işgal edilecektir.
  
  - ordu terhis edilecek, orduya ait silahlar, taşıtlar, cephane ve donatım, itilaf devletleri'ne teslim edilecektir.
  
  - donanma, itilaf devletleri'nin gösterecekleri limanlarda gözaltında tutulacaklardır.
  
  - osmanlı devleti, müttefikleriyle olan bütün ilişkilerini kesecektir.
  
  - toros tünelleri, itilaf devletleri tarafından işgal edilecektir.
  
  - bütün haberleşme, ulaşım araç ve gereçleri itilaf devletleri'nin denetimi altında bulundurulacaktır.
  
  - itilaf devletleri, kendi güvenliklerini tehdit edecek bir durum ortaya çıkarsa, herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilecektir.
  
  - anlaşma imzalandığında, anadolu dışında bulunan türk askerleri, en yakın itilaf devleti askeri birliklerine teslim olacaktır.
  
  - vilayet-i sitte denilen doğu anadolu'daki 6 ilde (erzurum, van, harput, diyarbakır, sivas ve bitlis) karışıklık çıktığı takdirde itilaf devletleri bu illerin herhangi bir bölümünü işgal edebileceklerdir.
  
  önemi
  
  - bu antlaşma ile osmanlı devleti, fiilen sona ermiştir.
  
  - kayıtsız şartsız teslim belgesi özelliği taşıyan bu antlaşma, osmanlı'nın bütünüyle işgal edilmesine elverişli ortam hazırlamaktaydı.
  
  - boğazların işgali ile anadolu ve rumeli bağlantısı kesilecek, istanbul'un güvenliği de tehlikeye düşecekti. osmanlı devleti'nin boğazlar üzerindeki egemenliği sona ermiş olacaktır.
  
  - ordunun büyük bir bölümü terhis edilip, silahlarına el konulacaktı. bu uygulama ile osmanlı devleti, savunma gücünden yoksun bırakılacaktı.
  
  - 7. maddenin uygulanmasıyla, wilson ilkeleri'ne göre türklerin denetiminde kalması gereken anadolu toprakları da itilaf devletleri tarafından işgal edilmiştir.
  
  - 24. maddenin uygulanmaya çalışılması sonucunda, doğudaki ermeniler, bağımsız bir devlet kurmak amacıyla ayaklanmışlardır.
  
  - toros tünellerinin işgali, telgraf, telefon ve telsizin denetim altında tutulması, ülkenin tümüne yönelik işgalin ilk işaretleridir.
  
  uygulanması
  
  - ingilizler; musul, antep, urfa, maraş, batum, kars'ı işgal etmişler, samsun ve merzifon'a asker göndermişlerdir.
  
  - fransızlar; dörtyol, mersin ve adana yöreleri ile afyon'u işgal ettiler.
  
  - italyanlar; antalya, bodrum, kuşadası, marmaris, konya çevresine asker çıkarmışlardır.
  
  - 13 kasım 1918'de itilaf devletleri gemileri istanbul limanı'na demir attı.
  
  - istanbul fiilen işgal edildi.
• 30 ekim 1918 yılında limni^*de imzalanmıştır..
• mart 1915'te çanakkale tabyalarını bombalayan, rauf bey'in de anılarında "ağamemnun" diye adlandırdığı, ismini ünlü akha kralından alan agamemnon isimli ingiliz zırhlısında imzalanmıştır.
  osmanlı hükümetini rauf orbay temsil etmiştir.
• limni adasının moudros limanında imzalanmasına rağmen, türk kamuoyuna imzalandığı limana atfen fakat yanlış olarak mandros mütarekesi adıyla yansıtılmıştır.
• adının ateskes olması dısında hiçbir olumlu ozellik olmayan,turk milletini kendine getiren ve tetikleyen antlasma.
• tarihini de yazayim tam olsun: (bkz: 30 ekim 1918)
• bu anlaşma sonucunda, sadecekazım karabekir paşa idaresindeki osmanlı askerleri terhis edilmemiştirr.
• tam metni icin:
  (bkz: http://www.ttk.org.tr/…elge/antlasmalar/mondros.pdf)
  
  elestiri: butun gun oturup internette gezinmekte olan ttk calisanlari sagolsun metni scan edip pdf yapabilmisler sadece. toplamda 25.9 mb alti ustu 7 sayfalik yazi.