nuredin zaza

• (1919-7.10.1988) aristokrat bir kürt ailenin çocuğu. nitekim daha 15 yaşındayken, ailecek sürgünde bulundukları şam'da bir fransız okulunda okuyor, kürt ileri gelenleriyle, ağaları ve prensleriyle oturup kalkıyor, öyküler yazıyor, almanya'da yayımlanan hewiya welat dergisine de yazı gönderiyor. öyle ki celadet ali bedirxan'dan, cegerxwin'den övgüler alıyor.
  sadece edebî açıdan değil politik açıdan da hayli faal biri. dersim'in bombalanmasına karşı avrupa elçilikleri nezdinde girişimlerde buluyor, kürt halkının demokratik haklarını savunmak için dernekler (hêvî, kürt öğrenci derneği) ve hatta osman sebriile birlikte 1957'de kürd demokrat partisi'ni (kdp) kuruyor, gazete (dengê kurdistan) çıkarıyor.
  dahası entelektüel açıdan da dolu biri. personalist (kişiselcilik) akımının kurucusu emmanuel mounier hakkında (ki ne akım ne de filozofu hakkında en ufak bir fikrim yok) doktora tezi yazıyor (zaten o yüzden dr. nuredin zaza diye biliniyor), makaleler (arapça, fransızca, kürtçe) kaleme alıyor, fransızca kitaplar (contes et legendes du kurdistan; ma vie de kurd) çıkarıyor. hatta fırat ceweri'nin evrensel'de (ekim 2015) söylediğine göre meme alan destanı'nın önsözüne yazdığı felsefi analizde ehmede xani ile marx-engels'i karşılaştırıp xani'nin marx ve engels'ten daha önce diyalektikten haberdar olduğunu söylüyor (yav gerçi diyalektik zaten marx ve engels'le başlamadı, taa antik yunan'dan beri biliniyor; ha diyalektik materyalizm dese anlayabilirim ama ahmede xani'nin idealizminin buna cevaz vermeyeceği de çok açık).
  
  şu nureddin zaza örneği, sadece yüz yıllık kürt tarihinin bile aslında ne kadar renkli simalardan oluştuğunu ve onlar hakkındaki bilgilerimizin (kürtler tarafından bile) ne kadar yetersiz olduğunu gösteriyor. neyse dr.zaza, mounier ve marx/engels aşkına dengbejlerin kralı cemil horo'dan biri memê alan destanı dinleyelim, hâk aşkına.