• aynı isimde bir papaz, ailesi ve papazın bir köyde bulduğu görme özürlü kız gertrude'dan müteşekkil bir andre gide eseri de vardır, söylemedi demeyin. konusunu anlatsam brezilya dizisi gibi dersiniz de öyle değil, hoş bir kitap.

    "bir solukta okuyacağınız, keyifli bir eser..."
    le monde

    hepi topu doksan sayfa be kardeşim, oturun okuyun.
  • oldukca ilginc bir hikayesi olan bir senfonidir. zira ludwig baba* bu senfoniyi yazarken duyma yetisinin cok buyuk bir kismini yitirmi$ vaziyettedir. buna ragmen senfoni biter, ve senfoni fa major* key'indedir. daha sonradan, doganin* kendi sesini alip filtre eden insanoglu, bu sesin de fa major key'inde oldugunu farkeder. helal sana ustad.
  • of of şahane bi eserdir bu.hakkı verilerek çalındığında dinlemesi pek bi keyiflidir.dördüncü bölümdeki fırtına efecti baslar için,son bölüm başındaki solo da korno* için oldukça zordur.
    hem çalanı hem dinleyeni mest eder..

    kemancı tehdidi üzerine dip not:efendim aynı zamanda dördüncü bölüm 2.kemanlar için de zordur.eklemeden geçersem kafama bişi yiyeceğim.valla zor...
  • yapiti ilginc kilan kimi yanlari :

    * orkestralamasi : ilk iki bolumde yaylilar 5lisi (1. keman, 2. keman, violalar, viyolonseller, kontrbaslar) ve tahta uflemelilerden (2ser adet flut obua klarnet ve fagot) mutesekkil bir klasik orkestra kullanilirken, 3. bolumde trompetler, 4. bolumde trompetlerin yanisira timpani, iki trombon ve pikolo orkestralamaya katilir. final bolumunde timpani ve pikolo kayiplara karisirken trompet ve trombonlar yollarina devam ederler.

    * bolum sayi ve yapisi : yapit 5 bolumludur. herhalde o gune kadar bestelenmis senfonilerden 5 bolumlu olanlarin sayisi bir elin parmagini gecmez. bu onlardan birisidir. ancak dinlerken 3 bolumlu gibi gelir zira son 3 bolumu birbirine bagli calinir.

    * 3. bolumu... bu bolum klasik bir senfonide scherzo'ya (eskiden menuet) karsi gelir. yapisi ilginctir. beklenen yapi scherzo - trio - scherzo iken burada scherzo - trio - scherzo - trio - kapanis (4. bolume baglanis ya da muzikal icerigi acisindan bakilacak olursa : scherzo-ozet) gibi bir yapi vardir.

    yine klasik menuet \ scherzo yapisindan farkli olarak bu bolumdeki scherzo ve trio kisimlarinin ic tekrarlari yoktur.

    trio'su cok zevkli bir muzik icerir. koylu danslarini yansitir bir havadadir.

    * muzigin programli oldugu goz ardi edilecek olursa son uc bolum cok ilginc gozukmeye baslar. 3. bolum scherzo \ menuet muadili bir bolumken 4. bolum final oncesinde yapilmis kapsamli bir girizgah gorevini ustlenir. bu semada 3. bolum finale baglidir ama birinden digerine 'gecis' 4 dakika kadar surer (4. bolumun suresi) bu bakis acisi isiginda bolumler yeniden numaralandirilacak \ isimlendirilecek olursa karsimiza soyle bir tablo cikar :

    1. bolum - sonat allegrosu
    2. bolum - adagio (sonat formuna uyar)
    3. bolum - scherzo (formun 5. senfonisinde de oldugu gibi orjinal bir ele alinisi)
    finale gecis (orjinalde 4. bolum)
    4. bolum - final - sonat allegrosu (orjinalde 5. bolum)

    bu sekilde yapitin orjinal formu ile klasik senfoni formu arasinda (kabul, biraz zorlama da olsa) bir benzerlik kurulabilir.

    * sonat formuna formuna uyan 2. bolumunun kapanisindaki kus sesleri imitasyonu dikkate sayandir. bolumun genel olarak muhtesem bir yavas bolum oldugunun alti cizilmelidir. gelisme kismindaki kimi klarnet pasajlari akli bastan alir. bu bolumde cellolardan iki tanesi digerlerinden ayri tutularak orkestralanmistir. kaydadegerdir.

    * yapit tekrarlari goz onune alinarak calindiginda 40 dakikayi zorlar ki bu oldukca kaydadeger bir suredir.

    * 1. bolumde ele alinan temalar uzunca islenmek \ gelistirilmek yerine daimi tekrarlara tabi tutulur. isleme tarzi temasal olmaktan cok motifseldir.

    (bkz: pastoral senfoni/@osuruktan teyyarenin kabin amiri)
  • andre gide'in, toplum eleştirisini, üstüne bina ettiği üç romanından (dar kapı(la porte etroite; #25329455)) ve kalpazanlar(les faux-monnayeurs) ile birlikte) biri.

    sureti haktan gözüken tipler vardır. bu, burada, "papaz efendi'dir". romandaki olayları başından sonuna, gide'in söylediklerinden takip etmemiş olsam, "helal olsun papaza" demem içten değil. aslında, papaz sıradan, herkes gibi büyük küçük hileler ile zaman dolduran birisidir (pastoral senfoni bir bakıma, kalpazanlar ile benzerlikler gösterir). herkes bunları yutar veya yutmaz. ama gertrude (ama (kör) genç kız), bir turnesol kağıdı gibi, papazı sınıflar 90 sayfada (#25567331).

    sadece, juralar'dan alpler'e (bern oberland) doğru, gide'in naklettiği manzaralar için dahi okunacak bir kitap bu. aynı doğrultuda, fakat tam tersi bir manzara için (bern civarından juralara ayışığında bir bakış), friedrich dürrenmatt'ın yargıç ve celladı (der richter und sein henker; #25024394)'nı okuyabilirsiniz. dürrenmatt ile çekişecek değil ama, gide'in, renk kültürünün (müzik kültürü yanında) tadına varabilirsiniz ayrıca.

    edit: ek atıf.
  • beethoven'in "programli" senfonisi. ilk temsil: "theater an der wien, 22 aralik 1808". su bolumlerden olusur:

    allegro ma non troppo (erwachen heiterer gefühle bei der ankunft auf dem lande: kirlara varildiginda hos hislerin uyanisi)

    andante molto mosso (szene am bach: dere kenarinda sahne: guguk kusu (klarinet), bulbul (flut) ve bildircin (obua) uclusunun muhabbetleri)

    allegro (lustiges zusammensein der landleute: koylulerin neseli birlikteligi)

    allegro (gewitter, sturm: yildirim, firtina)

    allegretto (hirtengesang - frohe und dankbare gefühle nach dem sturm: coban sarkisi - firtina sonrasi mutluluk ve sukran dolu duygular)
  • (bkz: #22786634) 'a ek:

    dun aksam bu yapitin programinda oldugu bir konserdeydim. turlu nedenlerden dolayi temsilden hosnut kalmamakla birlikte yapitin ne kadar siradisi, ne kadar deneysel oldugunu tekrar gozlemleme imkanina sahip oldum. gozlemlerim ve aklima gelen kimi senaryolari not etmek istedim.

    yapit beethoven'in devri icin oldukca deneysel islere giristigi bir evrenin (orta donem yapitlari) urunu. 5. senfoni ile kardes yapitlar. eser numaralari ardisik (5. senfoni op.67, 6. senfoni op.68). siradisi nitelikleri olan 4. piyano koncertosu (op.58), keman koncertosu (op.61), coriolan (op.62) uverturu gibi yapitlarla cok yakin eser numaralarina sahip. yukarida adi gecen yapitlarin bir kisminin da ilk seslendirilisinin gerceklestirildigi akil disi uzunlukta bir konserde ilk seslendirilisinin gerceklestirilmis olmasi anlamli.

    https://en.wikipedia.org/…2_december_1808#programme

    kimi 'gorulebilen' nitelikler:

    orkestralama:

    yapitin ilk bolumunun orkestralamasi standart yayli beslisi, ve 2ser adet flut obua klarnet fagot ve korno iceriyor. ayni orkestralama 2. bolumde devam ediyor. 3. bolumde bu orkestralamaya trompetler dahil oluyor. 4. bolumde timpani trombonlar ve kucuk flutun dahil olmasiyla orkestralama en genis haline varirken 5. ve son bolumde kucuk flut ve timpani devre disi kaliyor ve orkestralama bir parça daralmis oluyor.

    orkestralamanin daralma ve genislemesi bu yapita ozgu degildir. ornegin mozart'in 38. senfonisinde de ilk bolumde kullanilan kimi aletlerin 2. bolumde kullanilmadigini, 3. bolumde geri donduklerini goruruz. (orneklerin sayisi arttirilabilir) lakin bir yapitin orkestralamasinin en genis haline orta bir kisminda ulasmasi ve sonrasinda tekrar daralamasi siradisidir (haydn'in 45. senfonisi buna bir ornektir).

    bolum sayisi:

    5 bolumlu senfoni sayisi oldukca azdir. senfoninin onceleri 3 yahut (menuet'nin senfoninin baslardaki hizli-yavas-hizli yapisina eklenmesiyle) 4 bolumlu olmasi o devirde gelenekti. boyle olmayan bana malum bir tanesi haydn'in 60. senfonisidir. 6 bolumludur ama bolum sayisinin 6 olmasinin nedeni bu bolumlerin aslinda 5 perdelik bir tiyatro oyunu icin bestelenmis bir sahne muzigi olmasidir. yani yapit aslinda bir senfoni olarak dusunulmemis, sonradan senfoni haline getirilmis / kabul edilmistir.

    bolumlerin bagli olmasi:

    bu, beethoven'in daha once 5. senfonisinde yaptigi birseydi. o yapitin 4 bolumunun son ikisi birbirine bagli calinir. beethoven'dan baska bolumleri birbirine baglayan bir besteci o tarihe kadar var miydi yahut ardisik bolumler arasi baglantilari ne kadar dogal / organik gerceklestirebiliyorlardi; bilemiyorum. beethoven'in bu acidan cok basarili oldugu tartisilmaz.

    beethoven daha once keman koncertosunda son iki bolumu birbirine baglayarak bunu yapmisti. mugizi itibariyle pek de ara verilmeden, sanki bir butunmus gibi calinmasinin muzikalite anlaminda buyuk getirilerinin oldugu 4. piyano koncertosu (son iki bolum) gibi yapitlari da goz onunde tutmak gerekir. 9. yaylilar dortlusu / 3. razumovsky'nun de son iki bolumu bu sekildedir.

    6. senfonide 5 bolumun son 3u birbirine baglidir. birbirine bagli bolumler tek bolum sayilirsa yapit 3 bolumlu olur. ilginctir 5. senfoninin de resmi olarak 4 bolumu oldugu halde son iki bolumu bagli calindigindan 3 bolumluymus gibi duyulur.

    bolum basliklari:

    bu yapitin ilk seslendirilirisinin yapildigi konserde beethoven dinleyicinin karsisina korolu fantezi, 5. senfoni, 4. piyano koncertosu ve kendi yapacagi ve muhtemelen pek siradisi tinlayacak cesitlemelerle ve dahi baska ilginc yapitlarla cikti. o devir için oldukca deneysel islerin yapildigi bu kadar siradisi yapiti tek ve cok uzun bir konserde dinleyici karsisina koydugunda alacagi tepkinin olumsuz olmasindan, bir nezber olsun, endiselenmis oldugunu dusunebiliriz.

    ben, yapitin hazminin daha rahat olmasi icin bu yapitin muzikal ve yapisal tuhafliklarinin cok da goze batmamasini amaçlayarak yapitin bolumlerine turlu basliklar eklemis oldugunu dusunuyorum. bu basliklar gunumuze kadar gelmistir ve zannimca dinleyiciyi yapiti dinlemek yerine seyretmeye yonelmektedir.

    ote yandan: beethoven'in devrinde bu yapitin bolum basliklarini betimleyecek bir muzikal anlati dili gelismis degildi (bunun icin berlioz ve liszt gibi gerçek programli muzik yapan kisilerin sahneye cikmasi gerekecekti ki bunlarin da bir sekilde beethoven'dan etkilenmis oldugu su goturmez. ancak bu besteciler onlerinde, beethoven'in onunde buldugundan çok daha genis bir armoni dili buldular. bu gelismislik onlara sesle bir seyler tasvir edebilme imkani verdi, bu da programli muziklerinin onunu acti)

    velhasil bu yapita programli muzik demeyi hem iddiali hem yaniltici goruyorum. ve bence yapita ilistirilmis bu naif program devre disi birakildiginda (yapit seyredilmekten ziyade dinlenmeye baslandiginda), eser cok, çok siradisi bir hal aliyor.

    bolum basliklarinin gokten dustugunu iddia etmiyorum, beethoven dogayla icice bir adamdi. bolumleri yazarken gayet dogadan ilham aldigi esinlendigi yerler olmus olabilir. sonrasinda dinleyiciye yapiti daha user-friendly sunma cabasi guderken bu tip basliklari eklemesi bu acidan normal karsilanabilir lakin muzigi kaleme alirken bolumlerin basliklarina konu olan duygu yahut olaylari betimlemek / tasvir etmek gibi bir amaç guttugunu hic sanmiyorum.

    muzikal nitelikler:

    bu konuda kulagim el verdikce ahkam kesecegim.

    ilk bolum sonat formunda. gerek serim, gerekse gelisme boyunca ayni motiflerin tekrar tekrar kullanilmasiyla insaa edilmis muzikal bloklar goruyoruz. bu acidan bakildiginda cagdasi 5. senfoninin ilk bolumune benzedigini soyleyebiliriz. tabii ki 5. senfoninin ilk bolumu karakter olarak cok farkli lakin muzikal insaa acisindan bakildiginda iki bolum arasinda ciddi bir yakinlik gorebiliriz.

    sonat formununa ozgu serim tekrarinin notada var oldugunun altini cizelim. ote yandan ilk bolumun, 1. 2. ve 4. senfonilerde oldugu gibi bir yavas acilisi yok. dogrudan serimler basliyor.

    'muzikal ve kurgusal dusunceler o kadar yenilikci ve carpici ki bunlara odaklanmaktan orkestralamayla ilgilenmeye vaktimiz kalmiyor'

    yukaridaki alinti beethoven'in 7. senfonisine iliskin bir yorumdu sanirim. kaynak .otum seviyesinde bir yerlerden hatirliyorum. beethoven muzigi ve orkestralamasi icin genellenebilecek bir durum. devrin orkestralama kurallarini onemli olcude takip etmeleri dogal karsilanmali.
    klasik cag bestecisinden buyuk bir orkestralama yeniligi beklemeye de gerek yok.

    lakin 6. senfoninin orkestralamasi gercekten cok farkli, cok renkli. sadece yukarda bahsedilern alet ekleme / cikarmalari degil, bir bolum icerisinde var olan aletlerin kullanimi da cok, cok guzel detaylandirilmis ve buyuk bir ses rengi elde edilmis.

    ikinci bolum beethoven'in yazdigi en iyi ikinci bolum olabilir mi?
    belki senfonileri icerisindeki en iyi yavas bolum?
    bu yapitin en iyi bolumu?

    2. bolum sonat formunda ama serimin tekrari yok. eslik (irmak akisi tasviri) o kadar zengin ki temadan daha on planda neredeyse. andante molto mosso = pek hareketli/anime bir yuruyus. kimileri bunu aksine cok yavas yonetiyor ve 'pek anime' uyarisinin bir anlami kalmiyor. (bohm, furtwangler vb.)

    bu bolumdeki orkestralama ilk bolumdekiyle ayni lakin 1. sehpa cellolari geri kalan cellolardan farkli seyler caliyorlar, kendi sololari var, sonucta elde edilen efekt o kadar guzel ki.

    uflemeliler ruyavari sololara ve muzigin basini ceker onemde partilere sahipler. gerek kendi aralarindaki konusmalar gerekse yaylilarla olan ilesitimleri cok siki dokunmus.

    bolumun gelismesi beethoven'in en ekstasik sayfalari arasinda yer aliyor.

    https://www.youtube.com/…tch?v=axfqxb_ycqy#t=17m10s ve takip eden 3.5 dakika...

    gerçekten kelimelerin tarif icin kifayetsiz kaldigi bir muzik (ve tam da bu yuzden muzik)

    bolumun sonunda kimi klasik cag senfonilerinde ve dahi yapitlarinda denk gelebildigimiz bir uflemeliler kadansi var. bolumun ve yapitin basligi nedeniyle bu kadansta uflemelilerin her birinin bir kus turunun sesini taklit ettigi soyleniyor. sanirim orjinal el yazmasinda beethoven bu kuslarin isimlerini dahi yazmis lakin bunu cok da ciddiye almaya gerek yok: sonuçta bu kisim cok guzel yazilmis bir uflemeli kadansi ve bu o devrin baska yapitlarinda da gorulebilen birsey:

    https://www.youtube.com/…tch?v=axfqxb_ycqy#t=24m10s

    diger kimi ornekler: https://www.youtube.com/…tch?v=zcnvrcvtyj4#t=46m45s
    https://www.youtube.com/…tch?v=a_bt-7qx3ve#t=12m35s

    vb.

    bu kadanslarda da her uflemeli alete bir isim verileblir. beethoven'in verdigi isimlerin yapiti ve bolumun basligi dogrultusunda yapit ile dinleyici arasinda bir yakinlik kurma cabasi olarak gorulmesini, bir kus sesi taklidi yapmaya calistigini dusunmeye nazaran daha mantikli buluyorum. zaten beethoven'in senfoni gibi cok ciddiye aldigi ve tarihsel bir sicramasina neden oldugu bir formda kus bortu bocek taklitlerine kalkisacagini dusunmek bana sacma geliyor.

    6. senfoninin 3. bolumu, 5. senfoninin ucuncu bolumu ile yapisal olarak benzer ozellikler tasir. haydn ve mozart'in hemen her zaman bir menuet olarak kaleme aldigi 3. bolumleri beethoven scherzo'ya cevirmisti ama standart bir menuetin yapisini devam ettiriyordu (orn. 2. senfoni) bu yapi harflerle su sekilde semalandirilabilir:

    aabb (menuet)
    ccdd (trio)
    aabb (menuet tekrar)

    tabii muzikal icerik artik bir dans olmanin cok disina cikabiliyordu zira scherzo ifadesi menuetye nazaran cok daha genis bir alani isaret ediyor (hatta birbirlerini disladiklari bile soylebebilir)

    beethoven yukarda verilen sema ile de arasini daha ucuncu senfonisinde bozuverdi. scherzo kismindaki aabb tekrarlari birebir tekrar olarak yazmadi ve bir tur a - a' - b - b' ile dinleyici karsisina cikti.

    4. senfonide schzerzoyu uc degil bes parçali yazdi:

    aabb
    ccdd
    ab
    cd
    ab
    k(apanis)

    bu kendi icadi degildir. mozart'in, ornegin, yaylilar beslilerinde yahut kimi divertimentolarinda / serenadlarinda boyle 5 parçali scherzo / menuet bolumler vardi.

    lakin beethoven 5. senfonide bu bolumlerin alisildik yapisini degistirme yonundeki goruslerini daha da ileri bir noktaya tasir:

    bolumun ana kismi olan scherzo'nun semasini / aabb'yi aa'b haline getirir: a'nin tekrari birebir tekrar degildir (a'). b'nin tekrariysa hepten yok sayilmistir.

    ccdd / orta kisim / trio ise c-c'-d-d' haline gelir, yani tekrarlar gene birebir ayni olmaktan cikarilmistir. ve dahasi, ki bu kisim biraz tartismali, buraya kadarki muzigin / scherzo-trio ikilisinin aynen tekrarini talep etmistir ! yani calinacak yapi:

    aa'b cc'dd' - a a' b c c' d d' olur.

    bu sekilde "scherzo - trio - scherzo" yapisini "schzero trio - schzero trio (tekrar) - scherzo"'ya donusturur. orada da durmaz: son sczherzo aslinda oncekinin bir turevidir aynisi degildir! yani aslinda "schzero trio - schzero trio (tekrar) - scherzo' "

    yukarda bahsedilen schzerzo - trio kisminin tekrarinin tartismali oldugunu soyledik. tam da bu nedenle gunumuzde dahi kimi (semi) otantik yorumcular dahi bu tekrari gozetmezler (orn. yukardaki temsil)

    kimi yorumcularsa gozetir:

    https://www.youtube.com/…tch?v=regmzfov4ou#t=21m30s

    bu kadar cok degisikligin yapilmasi ilginc. beethoven her senfonisinde bir oncekine nazaran farkli ogeler ortaya koymayi beceriyor ve her senfonisinin scherzo bolumu oncekine nazaran daha ilginc oluyor (bir yere kadar boyle gidiyor)

    5. senfoni ile ayni zamanda bestelenen 6. senfoninin scherzosu da bu ilgincliklerden nasibini aliyor. bakalim:

    a
    a'
    b

    schzero b'nin tekrari olmadan bitti! ve trio'ya gecildi.
    trio super eglenceli tam koy dansi. uflemeli pasajlari super hos:

    c: https://www.youtube.com/…tch?v=6w-oeq_qqga#t=24m13s
    c': https://www.youtube.com/…tch?v=6w-oeq_qqga#t=24m23s

    burada obuanin melodisine eslik eden fagota hatali parti yazilmis olmasi cok komik. obua melodiyi ilk caldiginda uc, ikinci calisinda dort zamanli eslik ediyor :) bu sakalar komiklikler filan hep haydn'dan kendine miras kalan bir mizaç

    d: https://www.youtube.com/…tch?v=6w-oeq_qqga#t=24m32s

    d'nin geri kalaninda orkestranin tumu devreye giriyor ve biraz da agresif bir dansa donuyor muzik. kabina sigmayan bir ilerleyis aniden trompetin unlemi ile kesiliyor ve sonra oraya kadar calinmis olan "schzero-trio" tekrar ediliyor.

    https://www.youtube.com/…tch?v=6w-oeq_qqga#t=25m25s

    bu tekrarda tartismali bir durum yok. bu tekrarin yapilmadigi bir temsilde yorumcu tekrar goz ardi etmis demektir. 5. senfoninin 3. bolumundeki tekrarin tartismali olmasina karsin buradaki tekrarin varligi konusunda bir suphe yoktur.

    ozet: 5. senfoni ile bircok benzerligi olan bir scherzo anlayisi. her iki yapitin ayni konserde ilk temsilinin yapildigini hatirlatirim.

    neyse, bu kadar harala gureleden sonra bir sekilde scherzo'ya donmek icap ediyor ama adam gibi donulemiyor. donduk derken muzik ani bir unlemle sekteye ugruyor. sonra da beklenmedik bicimde hizlanip ani bir kesintiye ugrayarak 4. bolume baglanmis oluyor:

    https://www.youtube.com/…tch?v=6w-oeq_qqga#t=27m40s

    4. bolum yapitin belki en unlu bolumu, firtina, ama dedigimiz gibi bolum basligini bosverip olanlara bakalim.

    orkestralamay pikolo flut, iki trombon ve timpani katiliyor. orkestralamanin en genis haline ulastigi bolum. bu eklemelerden sadece trombonlar yapitin son bolumune devam edecek.

    bu bolum o ana kadar naif gorunumlu devam eden muzigin ortasinda adeta bir teror ortami yaratiyor, lakin bu ses terorurun psikolojik bir yani oldugunu soylemenin gerekli oldugunu dusunuyorum. cok cok siradisi bir bolum var karsimizda. firtina tasvirleri o devirde baska besteciler tarafindan da yapilmisti, rossini'nin operalarinda dahi bulunur. lakin boylesinin bir benzeri yok. ve tekrar edelim bu bolume basligindan ayri bakalim. eger bolumun basligini silersek bu bolumu nasil gorebiliriz, neye benzetebiliriz, yapit icerisindeki islevini ne olarak anlamaliyiz?

    leonard bernstein'in bir konusmasinda bunu duymustum, gene 5. senfoniye benzeterek: bu bolum aslinda 3. bolum ile 4. bolum arasinda bir gecis. 5. senfonideki 3. bolumle 4. bolum arasindaki meshur gecise tekabul ediyor:

    https://www.youtube.com/…tch?v=1lhoyvihlxo#t=24m23s

    farki su: 5. senfonide yarim dakika kadar suren geçis 6. senfonide o kadar uzun suruyor ki kendi basina bir bolum oluyor. ve gecis, hareket noktasi ile varilan noktanin genel karakterlerinden o kadar farkli ve beklenmedik bir modda kaleme alinmis ki o 'pastoral' ses dunyasinin orta yerinde adeta teror estiriyor.

    simdi bu gozle bakildiginda bu yapitin 5. senfoniden de daha siradisi oldugu soylenemez mi?

    ve kimi detaylar cok cok ilginc. ornegin firtina dinerken yahut bolum biterken kontrbaslarin hala hirlamaya devam etmesi? bu ancak programli muzik besteleyen bir bestecinin dusunebilecegi bir detay. yahut cok guclu bir drama anlayisi olan bir besteci. ben beethoven'i tanimlamak uzere ikinci ifadeyi tercih edecegim.

    son olarak: bu bolumde kontrbas partisi akil disidir. inanilmaz yogun bir yazisi vardir ve cok saglam parmak ajilitesi gerektirir.

    final sonat formunda ama serimin tekrari yok. orkestralama biraz daralmis ama yapitin basina nazaran daha genis bir ses spektrumu var, thanks to trombones. bu aletlerin cello ve baslarla beraber caldigi sekanslardaki tini gercekten buyuk, engin, ve senfonik muzikte ornegi o devirde az gorulur (yahut hic gorulmemis) cinsten.

    serim: https://www.youtube.com/…tch?v=6w-oeq_qqga#t=31m50s
    gelisme: https://www.youtube.com/…tch?v=6w-oeq_qqga#t=33m40s
    rekaputilasyon https://www.youtube.com/…tch?v=6w-oeq_qqga#t=35m30s

    hem gelisme hem de rekaputilasyon kemanlarin sundugu ana temadan once kadansvari bir kisim iceriyor. bu kadansvari kisim gercekte 4. bolumun sonudur. yani besteci 4. bolumu besinci bolume baglayan olculere, sonat formunun en belirgin kisimlarinin (gelisme, ve rekaputilasyon) baslarinda referans veriyor. muzikal butunluk anlayisi takdir-e sayan.

    hatirlatalim: 5. senfonide de son bolumunde rekaputilasyonun basi 3. bolume (bir onceki bolume) gondermede bulunuyordu.
    3. bolumdeki ilgili kisim: https://www.youtube.com/…atch?v=jv2wjmvpqi8#t=23m8s
    finalde buna yapilan gonderme: https://www.youtube.com/…tch?v=jv2wjmvpqi8#t=28m13s
    ---------
    6. senfoninin 5. bolumunun kapanisi oldukca uzundur

    https://www.youtube.com/…tch?v=6w-oeq_qqga#t=37m33s

    bu o an itibariyle cok da ilginc degildir zira beethoven bolum kapanislarina verdigi onemi daha onceki bir cok yapit bolumunde belli etmisti. gene de bu dramatik onemi haiz dusuncenin cok guzel bir uygulamasini gormekteyiz burada. ayrica tinisal olarak oldukca ucuk, ucari bir hali var: yaylilarin yuksek perdeden caldiklari tremololara baz olusturan baslar.

    sonuç: beethoven'in yapisal anlamda biri digerinden oldukca etkilenmis iki senfoni (5 ve 6) besteledigini soyleyebiliriz. lakin yapitlara giydirdigi tonalite maskesi birini dramatik ve kahramanca tinlatirken digerini naif ve pastoral tinlatmaktadir. tabii ki muzikal materyal de buna gore secilmistir.

    ve illa ki yukarda alti cizilmeye calisilan benzerlikler kadar farkliliklar da gozetilebilir lakin bu iki yapitin farkliliklarinin alti zaten cokça cizildiginden ben daha cok benzerliklere gonderme yapmaya calistim.

    edit: kullerdei sir'a scherzo'nun triosunun zamanlamalarindaki hataya yonelik uyarisi icin tesekkurler.

    (bkz: pastoral senfoni/@osuruktan teyyarenin kabin amiri)
  • ilk yorumu, viyana'da, 11 ocak 1808'in soğuk bir perşembe gecesine rastlar altıncı "pastoral" senfoninin.. eser, ludwig beyin "ben bir ağacı bir insandan çok severim" cümlesi üzerine kuruludur, nitekim adı üzerinde..
  • yapitin leonard bernstein tarafindan dilbilimsel bakis acisiyla yapilmis bir incelemesi ve temsili icin :

    http://www.youtube.com/…ature=player_embedded#at=22

    ayrica : (bkz: #23169637)

    (bkz: pastoral senfoni/@osuruktan teyyarenin kabin amiri)
  • ilk performansı 5. senfoni, 4. piyano konçertosu ve koral fantezi'nin ilk performansları ile birlikte 22 aralık 1808'de theater an der wien'de yapılmıştır. konser yaklaşık 4 saat sürmüş, orkestra bu kadar uzun bir konsere çıkmamak için önce direnmiş, fakat sonra ikna edilmişler. beethoven, konsere bu senfoni ile başlamıştır. nedeni ise seyirciyi hemen yormamaktır. çünkü konserin 2. bölümünde 5. senfoni ile seyirci duman olacaktır.
hesabın var mı? giriş yap