abdülmelik et-taberi

• 839 - 923 yillari arasinda yasamis bir arap tarihcisi.
• rüzgarların bulutları a$ağıladığını savunuyordu..
• 923 yılında ölmüş islam tarihçisidir..
• takiye yorumuyla islam dünyasını yönlendirmiş islam araştırmacısıdır.
  
  --- spoiler ---
  
  bir kimse zorlanırsa, düşmanlarından kurtulmak için yüreği muhalefet ettiği halde diliyle küfrü kabul ederse, ona ceza verilmez.
  
  --- spoiler ---
• (bkz: tarih-i taberi)
• o bir radikal. dönemindeki ve öncesindeki islam alimleri (ya da tarihçileri) hz. ayşe evlendiğinde 9 yaşındaydı derken et-taberi 10 yaşındaydı demiştir.
• şu aralar judt okuyorum, bulabilirsem sıradaki ilk okuyacağım tarihçi kendisi.
  
  http://nisanyan1.blogspot.com/…ris-resmi-tarih.html
  
  nişanyan'ın yalancısıyım, ilk çağ ve erken orta çağ arap tarihi için en iyi kaynak.
  
  yazıda bahsedilen ingilizce çevirinin linkini gönderecek baboliye bir bira (veya ayran meşrebine göre) ısmarlayacağım.
• paket programcı birisi olmadığım için, kendisini "salt doğru" yahut "salt yanlis" olarak değerlendirmeyeceğim tarihçi. esasen tarihçi demek eksik kalır, hadis nakletmiş, tefsir yazmış birisi kendisi. çalışmalarında eksik ve yanlış bulduğum, haddini aştığını düşündüğüm yerler de vardir, doğru bulup takdir ettiğim yerler de.
  
  bugün ağırlıklı olarak eleştireceğim kendisini. bir ayeti yorumlar ve tefsir ederken, haddini aştığı, girmemesi gerekli bir yere girdiği kanaatindeyim. dediklerimden "islam ve müslümanlar eleştiriye kapalıdır, dogmacıdır" sonucu çıkmasın. eleştiri, en kıymet verdiğim olgulardan biridir.
  
  fakat taberi, mealen "yerin ve göğün 6 evrede yaratıldığı " bildirilen, muhtelem ki secde/4 ve kaf/38.ayetleri, rivayetler çerçevesinde açıklamış, ne akla hizmet ise, hangi gün neyin yaratıldığını bulmaya çalışmıştır. buna göre allah, pazar günü yeri, perşembe günü göğü,cuma günü yıldızları, güneşi ve ayı yaratmıştır. bundan sonrası daha da felaket ki, allah insanı, cuma gününün son saatlerinde, -buraya dikkat- alelacele şekilde yaratmıştır.
  
  bunlar hiç bir biçimde lazım bilgiler değildir. insan cuma günü yaratılsa ne çıkar, pazar günü yaratılsa ne çıkar? bu gerçekten önemli olsaydı, allah 6236 değil, 6237 ayet yollar, "göğü şu gün, sizi bu gün yarattım" diyebilirdi. yine buradan "müslümanlar öğrenmeye kapalı" gibi gerizekalı çıkarımlar muhakkak olacaktır. demek istediğim, bu bilginin ne işe yarayacağı.
  
  hadi hepsini kabul ettik, zamanın ve mekanın bağlamadığı, sahibi olan allah, nasıl acele eder ve adem'i baştan savma yaratır? allah'a yalan isnad edilmektedir alenen. gerçi taberi bütün bu fitneleri yumurtlayıp, "tarihu'r- rusul ve'l- mülük'' eserinde "ben duyduklarımı aktarıyorum yea" demişse de, hic bir dayanağı olmayan, peygamber'e atfedilen hadislerden çıkarma hükümlerle ortaya çıkmamalı, tefsirleri böyle yapmamalı idi.
  
  bu sorular, amenna sorulmuş olabilir kendisine. kendisi de cevaplamış olabilir. fakat kim inanır peygamber'in "allah adem'i alelacele yarattı" dediğine? taberi'yi bu noktada kınıyor ve kendisine laflar hazırlıyorum.
• doktor olanı için (bkz: ali ibn-i rabban el-taberi)
• "uzun zamandır taberi tarihinden başka bir şey okumadım. taberi tarihi bir eski tarihtir. peygamberleri ve halifeleri anlatır. insanlar ve milletler bu tarihte hani harıl birbirlerini kırıp geçirirler. kan nehirler gibi akar. mübarek tarihçi ne olur bir kerecik de "yahu bu kanlar neden böyle akıp gidiyorlar?" diye soruver. hayır! o, bunu öldürmüş, sonra biri daha peydahlanmış, onu öldürmüş... usandım vallaha!"
  
  kemal tahir - notlar, mektuplar s.249